UEFA Nations League là giải gì?
UEFA Nations League là một giải đấu bóng đá quốc tế được tổ chức hai năm một mùa giải giữa các đội tuyển nam của các hiệp hội thành viên của UEFA, cơ quan quản lý bóng đá ở châu Âu.
Giải đấu sẽ diễn ra vào ngày thi đấu quốc tế FIFA, thay thế cho các trận giao hữu và không ảnh hưởng đến lịch thi đấu Giải vô địch bóng đá thế giới hoặc Giải vô địch bóng đá châu Âu.
UEFA Nations League ra đời để thay thế các trận đấu giao hữu quốc tế mà trước đây nằm trong Lịch thi đấu các trận đấu Quốc tế của FIFA, đồng thời giúp các trận đấu có tính cạnh cao tranh hơn khi các đội tuyển quốc gia châu Âu có trình độ tương đồng được thi đấu cùng nhau nhiều hơn.
UEFA Nations League ra đời để thay thế các trận đấu giao hữu quốc tế ở châu Âu |
Giải đấu sẽ diễn ra trùng vào Lịch thi đấu quốc tế của FIFA đã được phân bổ trước đây và sẽ không ảnh hưởng đến Giải vô địch bóng đá thế giới FIFA World Cup hoặc Giải vô địch châu Âu - EURO.
Vào tháng 3 năm 2014, Tổng thư ký UEFA Gianni Infantino tuyên bố rằng một trong những lợi ích của đề xuất này là giúp đỡ các hiệp hội quốc gia được sắp xếp lịch thi đấu tốt hơn.
Chủ tịch Hiệp hội bóng đá Anh Grey Dyke cũng thừa nhận ý tưởng này là "rất hấp dẫn", khi đội tuyển Anh, dự kiến sẽ thi đấu với các đội tuyển quốc gia hàng đầu. Chủ tịch hiệp hội bóng đá Hoàng gia Bỉ Steven Martens, nói rằng các quốc gia có vị trí thấp hơn sẽ vẫn được hưởng lợi từ giải đấu vì hợp đồng truyền hình với UEFA sẽ được tập trung.
Với những giá trị vô hình mang lại, giải đấu UEFA Nations League đã chính thức được thông qua vào ngày 27 tháng 3 năm 2014, tại Đại hội UEFA định kỳ lần thứ 38 diễn ra ở Astana bởi 54 hiệp hội thành viên UEFA (Kosovo khi đó chưa là thành viên).
Cách thức tổ chức
Kể từ tháng 9/2018, Liên đoàn bóng đá châu Âu UEFA đã triển khai tổ chức giải UEFA Nations League với sự tham dự của 55 đội tuyển đại diện cho 55 Liên đoàn bóng đá quốc gia thành viên.
55 đội bóng này sẽ được chia làm 4 hạng A, B, C, D (tiếng Anh gọi là League) dựa trên bảng xếp hạng ĐTQG của UEFA (khác với BXH FIFA). Từ mùa giải 2020–21, 4 phân hạng có sự thay đổi về số đội: 3 hạng A, B và C sẽ đều có 16 đội, riêng hạng D chỉ có 7 đội.
Trong phân hạng A, các đội sẽ thi đấu để trở thành nhà vô địch của UEFA Nations League. 4 đội đứng đầu 4 bảng đấu ở hạng A sẽ lọt vào bán kết và sau đó là đá chung kết để trở thành nhà vô địch UEFA Nations League.
Tây Ban Nha đang là nhà đương kim vô địch của UEFA Nations League |
Tương tự với các hạng B, C, D, 4 đội đứng đầu bảng các hạng B, C và D sẽ được nâng 1 hạng, thay thế lần lượt 4 đội xếp cuối bảng ở các hạng A, B và C.
Bắt đầu từ năm 2020/21, mỗi đội giành chiến thắng trong các hạng B, C và D sẽ được thăng hạng lên giải đấu cao hơn ở mùa giải tiếp theo trong khi những đội tuyển xếp cuối cùng trong nhóm của mình ở các hạng A và B sẽ phải xuống chơi ở giải đấu thấp hơn.
Riêng ở hạng C, sẽ có hai đội xuống hạng, được xác định bằng các trận play-off diễn ra vào tháng 3 của các năm chẵn. Dựa trên thứ hạng chung của Nations League của các đội xếp hạng 4 trong 4 bảng đấu ở hạng C, đội hạng 4 có thành tích tốt nhất sẽ đấu đội có thành tích thấp nhất, trong khi đội hạng nhì đối đầu với đội hạng ba.
Hai trận đấu diễn ra theo thể thức hai lượt, với đội có thứ hạng cao hơn đăng cai tổ chức trận lượt về. Hai đội thắng chung cuộc sẽ ở lại League C, trong khi các đội thua sẽ xuống chơi ở League D.
Nếu tỷ số chung cuộc bằng nhau, hiệp phụ sẽ diễn ra. Nếu vẫn bất phân thắng bại, loạt sút luân lưu sẽ được sử dụng để xác định đội giành thắng lợi. Luật bàn thắng sân khách ban đầu được sử dụng, nhưng đã bị Ủy ban điều hành UEFA bãi bỏ vào ngày 16 tháng 12 năm 2021.
Kể từ mùa giải 2024/25, hai đội xếp thứ 4 có thành tích tệ nhất của hạng C sẽ tự động xuống hạng mà không qua các trận play-off trụ hạng. Ngoài ra, các trận play-off thăng hạng/xuống hạng ở các hạng A, B cũng sẽ xuất hiện.
Cụ thể, đội đứng thứ 3 trong nhóm bốn đội xếp cuối các bảng đấu ở hạng A sẽ gặp đội về nhì của hạng B. Tương tự, đội đứng thứ 3 trong nhóm bốn đội xếp cuối các bảng đấu ở hạng B sẽ đá với đội xếp thứ nhì của hạng C để giành suất thăng hạng.
Các trận đấu sẽ diễn ra theo thể thức hai lượt trận trên sân nhà và sân khách vào tháng 3 năm 2025. Đội thắng sẽ lên hạng cao hơn và đội thua sẽ xuống hạng dưới. Trong mọi trường hợp, đội có thứ hạng cao hơn sẽ tổ chức trận lượt về. Hiệp phụ và đá luân lưu sẽ được sử dụng nếu các đội không phân thắng bại ở hai hiệp đấu chính.
Thời gian tổ chức
Mỗi mùa giải của UEFA Nations League sẽ được diễn ra trong 2 năm, chia qua 2 giai đoạn:
- Giai đoạn vòng bảng từ tháng 9 đến tháng 11 cùng năm.
- Vòng chung kết cho 4 đội nhất bảng của hạng A vào tháng 6 năm sau, thi đấu tập trung tại một trong 4 quốc gia.
Như vậy UEFA Nations League sẽ xác định nhà vô địch theo chu kì 2 năm một lần. Bồ Đào Nha là nhà vô địch đầu tiên của giải đấu sau khi vượt qua Hà Lan trong trận chung kết mùa giải 2018/2019 với tỷ số 1-0. Hiện Tây Ban Nha đang là nhà đương kim vô địch của giải đấu.
Cúp vô địch
Chiếc cúp UEFA Nations League đã được công bố trong lễ bốc thăm chia bảng ở Lausanne, Thụy Sĩ. Chiếc cúp đại diện cho tất cả 55 hiệp hội quốc gia của UEFA và được làm bằng bạc bảng Anh. Chiếc cúp nặng 7,5 kg và cao 71 cm.
Bài hát của giải đấu
Bài hát chính thức của UEFA Nations League đã được thu âm với Dàn hợp xướng và Dàn nhạc Giao hưởng Đài phát thanh Hà Lan, hát bằng tiếng Latinh. Nó là sự kết hợp giữa nhạc cổ điển và điện tử, và được chơi khi các cầu thủ bước vào sân thi đấu, trong các đoạn truyền hình và cho các mục đích nghi lễ. Các nhà soạn nhạc là Giorgio Tuinfort và Franck van der Heijden.