Đã đến lúc Man United nên thay thế David De Gea? 

Những tân binh chất lượng hàng đầu Casemiro, Christian Eriksen và Lisandro Martínez đã giúp lấy lại sự lạc quan ở Old Trafford. Nhưng vẫn luôn có một vị trí trong đội hình của MU dưới thời Ten Hag tạo ra sự tranh cãi. Và cái tên đó không phải ai khác ngoài thủ thành David de Gea

Mùa giải đầu tiên của Erik ten Hag với tư cách HLV Manchester United có vẻ sẽ là một hành trình thành công. Quỷ đỏ đã giành chức vô địch Carabao Cup, đang đứng trong Top 3 BXH Ngoại hạng Anh, dự bán kết FA Cup và có vé tứ kết Europa League.

Những tân binh chất lượng hàng đầu Casemiro, Christian Eriksen và Lisandro Martínez đã giúp lấy lại sự lạc quan ở Old Trafford, trong khi chúng ta có cơ sở để chờ đợi vào mùa thứ 2 bùng nổ hơn từ Tyrell Malacia và Antony. 

Tuy nhiên, có một vị trí trong đội hình MU-Ten Hag tạo ra sự tranh cãi ở cộng động fan cũng như giới chuyên môn. Vị trí của thủ thành David De Gea, chàng cận vệ cuối cùng của triều đại Sir Alex Ferguson - tất nhiên - nếu chúng ta bỏ qua trường hợp của cầu thủ có cũng như không Phil Jones.

Không có gì phải bàn về tài cứu thua của David De Gea, người đã vươn lên Top 4 thủ môn có nhiều trận giữ sạch lưới nhất lịch sử Premier League đầu tháng Ba vừa qua. Quan điểm trái chiều về De Gea, sự nghi hoặc về khả năng giữ được vị trí số 1 trong khung gỗ “Quỷ đỏ” của De Gea, toàn bộ đều liên quan đến cái gọi lại “những phẩm chất của 1 thủ môn hiện đại” ở anh. 

Một thủ môn hiện đại, với kỹ năng và tư duy xử lý bóng bằng chân tốt, luôn sẵn sàng đóng vai trò quét phía sau hàng thủ dâng cao, sẽ là yêu cầu bắt buộc ở mùa giải thứ 2 của Ten Hag, khi HLV người Hà Lan thiết lập sâu sắc thứ bóng đá đề cao giá trị kiểm soát, sự chủ động và bài vở build-up từ hậu tuyến.

Chúng ta đều biết Ten Hag muốn xây dựng một MU chơi theo cách Ajax. Và Ajax-Ten Hag luôn là đội bóng số 1 Hà Lan ở các thống kê chuyên môn: chiều cao đội hình, số lần thực hiện các chuỗi chuyền bóng từ +10 đường trở lên. Không có gì ngẫu nhiên khi Ajax-Ten Hag giai đoạn hoàn hảo nhất là khi họ có trong đội hình một thủ môn hiện đại: Andre Onana.

Một trong những phẩm chất quan trọng nhất của 1 thủ môn được coi là thuộc trường phái hiện đại đó là kỹ năng “keeper sweepings”, dùng để mô tả các hành động phòng ngự ngoài vòng 16m50 của một thủ môn. 

Con số này là ở De Gea tính từ vòng khai mạc mùa trước là 15, đứng thứ 18 Premier League. Để tiện so sánh, 1 trong những mục tiêu thủ môn mà MU đang nhắm tới, David Raya của Brentford, có 34 lần làm chuyện ấy trong cùng quãng thời gian.

Biểu đồ chạm bóng của De Gea và Raya trong 2 mùa bóng Premier League gần nhất cho thấy sự khác biệt rất lớn giữa họ khi thủ thành Man United luôn giữ mình an toàn ở khu vực chính giữa cầu môn trong vòng 16m50 (79% các cú chạm của anh là ở khu vực này), trong khi con số của Raya chỉ là 66%. Raya hoàn toàn vượt trội De Gea ở số pha chạm box ngoài box: 21% so với chỉ 12%.

Diogo Costa, một mục tiêu mùa Hè khác của Ten Hag, tất nhiên giống với Raya hơn là De Gea, khi anh là một thủ môn quét hàng đầu. Xét riêng mùa này, thủ thành Porto có 18 hành động phòng ngự ngoài box, bằng với Raya, gấp đôi De Gea và thuộc Top 6 châu Âu

Khả năng phân phối bóng là phẩm chất quan trọng thứ 2 làm nên một thủ môn hiện đại.

Xét riêng Champions League mùa này, Costa là thủ môn có nhiều đường chuyền nhất (334), chuyền chính xác nhiều nhất (235), chuyền dài chuẩn nhất (184). Anh cũng là số 1 giải đấu ở số lần tham gia vào chuỗi các đường chuyền mở của đội nhà (280). Người thứ 2 chính là Andre Onana, học trò cũ của ten Hag, giờ đang khoác áo Inter.

Costa bên cạnh đó còn đứng thứ 6 châu Âu ở số lần tham gia vào chuỗi các đường chuyền mở dẫn tới 1 pha dứt điểm (35). Con số này ở De Gea là 28, không tệ, nhưng tất nhiên vẫn chưa đạt tới tiêu chuẩn cao nhất của Ten Hag.

Về phần Raya, anh có 21 lần tham gia vào cuối các đường chuyền (mở) tạo ra dứt điểm. Ít hơn De Gea bởi 2 nguyên nhân: Brentford của Raya chơi bóng dài nhiều và tỷ lệ kiểm soát bình quân cũng thấp hơn hẳn MU (44% so với 52.6%).

Bất chấp điều đó, Raya vốn đã được giới chuyên môn thừa nhận là 1 trong những thủ môn giỏi nhất Thế giới khi có bóng trong chân. Màn trình diễn của anh trước Arsenal trong trận hòa 1-1 giữa 2 đội hồi tháng Hai là minh chứng.

De Gea trong khi đó thường tỏ ra lo lắng khi phải thực hiện những đường chuyền có độ khó cao từ vòng cấm, vì vậy anh thường có xu hướng chuyền ngắn trong box với 1 trung vệ, hoặc phóng 1 đường chuyền dài sang phần sân đối phương, thay vì thực hiện những đường chuyền vừa có tính luân chuyển tốt vừa đảm bảo chất lượng kiểm soát bóng.

Tuy nhiên, với Costa, bạn có một thủ môn hoàn toàn thoải mái khi chuyền bóng. Hình ảnh phác thảo điểm đến của 160 pha phát bóng của Costa tại giải VĐQG Bồ Đào Nha mùa này cho thấy một Costa đa dạng đến như thế nào trong các lựa chọn chuyền bóng của mình.

Tất nhiên, dù có là thủ môn hiện đại hay trường phái classic, thì phẩm chất quan trọng nhất vẫn là cứu thua, là cản phá. Nhưng ngay cả mặt này, De Gea cũng đang thua sút so với 2 đồng nghiệp trẻ, Costa và Raya.

Nhìn vào bảng thống kê bên trên, chúng ta có thể thấy De Gea là thủ môn có chênh lệch bàn thua thực tế so với bàn thua kỳ vọng từ những pha dứt điểm trúng đích cao nhất (xét riêng giải VĐQG), khi anh thủng nhiều hơn 3.7 bàn. Đây thậm chí còn là thống kê tệ nhất trong sự nghiệp Premier League của De Gea và kém thứ 5 giải đấu mùa này. Trong khi đó, Raya cứu được 3.3 bàn thua còn con số này ở Costa là tuyệt đối ấn tượng: +5.5

Một điểm trừ khác của De Gea là anh rất ngại trong việc đưa ra những quyết định cản phá chủ động các đường tạt từ đối phương. Mùa này, MU phải đối mặt với 377 pha crossing và De Gea chỉ cản phá thành công 11 lần, tức 2.9%, đứng thứ 19 trong số 21 thủ môn đã chơi từ 1000 phút trở lên của giải đấu. Con số này ở Raya là 40, đồng hạng nhất với Emi Martinez của Aston VIlla. 

Trên thực tế, cả Raya và Costa sẽ là những lựa chọn lý tưởng nếu MU-Ten Hag đi đúng lộ trình thay thế De Gea vào mùa hè 2023, với thủ môn Brentford có lẽ được coi là giải pháp tiết kiệm chi phí hơn, khi hợp đồng giữa anh với “Bầy Ong” sẽ hết hạn vào 30/6 năm sau.

Với De Gea, hợp đồng của anh và MU sẽ hết hạn khi mùa bóng hiện tại kết thúc. Quan điểm của MU là rất rõ ràng: ưu tiên giữ chân De Gea nhưng là với điều kiện anh phải giảm mạnh mức lương 375 nghìn bảng/ tuần hiện tại. Thông tin mới nhất từ The Athletic cho biết, De Gea đã từ chối lời đề nghị gia hạn đầu tiên của MU.

Với những fan MU lứa tuổi 8x- đầu 9x, De Gea là 1 phần thanh xuân của họ. Chủ đề thay thế De Gea luôn là thứ gây tranh cãi mạnh mẽ trong cộng động người hâm mộ “Quỷ đỏ”. Nhưng rõ ràng, để Mu có thẻ chân chân chính chính chơi Ten Hag Ball, “Mười Khó” Hà Lan cần 1 thủ thành phù hợp hơn và hiện đại hơn De Gea.