Sau khi ngồi xuống và xem xét từng cơ hội mà cậu ấy đã bỏ lỡ trong màu áo Chelsea, tôi có thể biết được chính xác những gì Timo Werner sẽ phải trải qua sau các khoảnh khắc đó. Vào buổi sáng, vào giữa ngày, và vào ban đêm, tâm trí cậu ấy sẽ bị ám ảnh bởi cùng một suy nghĩ: “Liệu bàn thắng tiếp theo của mình sẽ đến từ đâu đây?”
Nguồn: Lược dịch từ bài phân tích “Alan Shearer analyses Timo Werner’s misses and how he can start firing again” của cựu danh thủ Alan Shearer, đăng tải trên The Athletic.
Sự tự tin của cậu ấy đã hoàn toàn biến mất, và đây chính là điều tồi tệ nhất.
Trong 11 trận đấu trên mọi đấu trường kể từ bàn thắng gần nhất mà cậu ấy ghi được, bạn có thể thấy sự tuyệt vọng của Werner đã hiện lên rất rõ ràng và dần phát triển đến mức nếu lần đầu tiên bạn theo dõi cậu ấy thi đấu là thời gian gần đây, bạn sẽ cho rằng cậu ấy chỉ đơn giản là một gã tiền đạo rất tệ trong khâu dứt điểm.
Thành tích của cậu ấy trong màu áo đội tuyển quốc gia Đức và RB Leipzig sẽ nói với bạn điều ngược lại, nhưng chúng ta đang nói về một cầu thủ có sự tự tin nằm ở mức zero – nó đã bị nghiền nát và bị chôn vùi – và cậu ấy đã không còn tin tưởng rằng mình có khả năng đưa bóng vào lưới đối phương nữa.
Điều thú vị là sự thiếu tự tin đó có thể xâm nhập vào cơ thể bạn như thế nào, nó có thể ảnh hưởng đến sự thăng bằng, kỹ thuật và điệu bộ cơ thể của bạn ra sao, tạo ra một vòng luẩn quẩn rất cổ điển, và tôi nghĩ rằng kinh nghiệm của bản thân tôi đáng được đề cập ở đây, bởi vì tôi chơi cùng vị trí với cậu ấy và đã trải qua điều tương tự. Không có cách nào để dễ dàng thoát khỏi nó cả, nhưng sau cùng tôi đã tìm lại được những gì mà mình đánh mất.
Sự nghiệp của tôi bùng nổ khi tôi lập được một cú hattrick vào lưới Arsenal ngay trong trận đấu trọn vẹn đầu tiên của mình cho Southampton. Khi ấy tôi 17 tuổi và mới được đưa lên đội một, nhưng chuyện diễn ra sau đó chẳng hề “xuôi chèo mát mái” như vậy. Tôi đã không có thêm bàn thắng nào trong phần còn lại của mùa giải đó và cũng chẳng ghi được bàn nào trong mùa giải tiếp theo. Tôi có thể nhớ rất rõ về khoảng thời gian đó; “Lạy chúa, mình không thể ghi được bàn thắng nào cả, thảm hại thật.” Những ngày tháng ấy thực sự vô cùng chán nản và tuyệt vọng.
Sau đó là hai năm tịt ngòi trong màu áo đội tuyển Anh. Vào thời điểm ấy, tôi vẫn đang nổ súng đều đặn cho Blackburn Rovers, điều này giúp cho khoảng thời gian đó trở nên dễ đương đầu hơn một chút, tôi tin là vậy, nhưng sự tự ti về khả năng của bản thân vẫn là điều không thể tránh khỏi vào những lúc tôi tự suy ngẫm về nghĩa vụ của mình với đội tuyển quốc gia, “Liệu tình hình có trở nên khá khẩm hơn vào một thời điểm nào đó không?” Rất may, sự khởi sắc đó đã thực sự diễn ra, đặc biệt là tại Euro ’96, nhưng cảm giác khi ấy cực kỳ kinh khủng. Bạn sẽ nghi ngờ tất cả mọi thứ.
Kỹ thuật của bạn có thể rời bỏ bạn, 100% luôn. Chuyện này cũng xảy ra trong bộ môn golf; khi bạn đang chơi tốt, bạn thậm chí còn chẳng thèm nghĩ nhiều về cú đẩy bóng 4-feet hay khi line-up để thực hiện một cú drive ngay tại điểm phát bóng đầu tiên. Bạn chỉ đơn giản là đánh vào quả bóng. Khi phong độ của bạn sa sút, toàn bộ kỹ thuật của bạn cũng có thể mất đi. Bạn suy nghĩ nhiều quá mức, bạn phân tích quá mức và không còn tin tưởng vào khả năng của bản thân. Chẳng có gì đến một cách tự nhiên nữa. Mọi thứ đều sẽ trở nên vô cùng khó khăn khi bạn đang trải qua một khoảng thời gian bế tắt.
Đó chính là tình trạng của Werner vào lúc này, theo như các ví dụ minh họa sẽ được đưa ra dưới đây để làm bằng chứng.
CHELSEA 1-1 ASTON VILLA, NGÀY 28 THÁNG 12
Đó không phải là một cơ hội tuyệt vời – có rất nhiều cầu thủ đối phương ở phía trước cậu ấy – nhưng là một minh chứng tuyệt vời cho thấy những điều cơ bản có thể biến mất như thế nào. Werner vào sân từ băng ghế dự bị ở phút 75, và nếu điều này có tạo nên một tác động, thì đó sẽ là một áp lực cực kỳ lớn được đặt lên cậu ấy trong việc tạo ra một sự khác biệt và làm tốt những việc cần làm. Việc Chelsea phải tốn 47,5 triệu Euro để mua Werner không phải là lỗi của cậu ấy, nhưng trách nhiệm và sự kỳ vọng lớn lao đi kèm với số tiền đó là điều cậu ấy bắt buộc phải gánh vác.
Werner đang ngả người về phía sau khi sút và mọi cầu thủ kể từ khi còn nhỏ đều được nhắc đi nhắc lại rằng đó là điều cần phải tránh; ngả người về phía sau và quả bóng sẽ bay lên trời, đổ người ra phía trước quả bóng và nó sẽ bay tầm thấp. Như tôi đã nói, đó không phải là một cơ hội dễ ghi bàn, nhưng cậu ấy trông rất tuyệt vọng khi thực hiện cú sút của mình, đến mức nó đã che khuất đi tư duy và ảnh hưởng nặng nề đến kỹ thuật của cậu ấy. Cậu ấy đã tung ra một cú sút hoàn toàn dở tệ theo kiến thức cơ bản. Và, dĩ nhiên, bóng đã bay lên trời.
ARSENAL 3-1 CHELSEA, NGÀY 26 THÁNG 12.
Tôi đã bấm dừng khoảnh khắc này ngay trước khi Werner chạm bóng và đây chính là hình mẫu của sự quẫn trí vì tuyệt vọng. Tôi chưa bao giờ chỉ trích bất kỳ ai vì một cú sút xa – đây là một bản năng tốt – nhưng hãy nhìn vào thế đứng của cậu ấy đi; nó đã thể hiện sự nóng lòng đến mức tuyệt vọng trong khát khao giúp ích cho đội bóng, gây ấn tượng với huấn luyện viên trưởng của cậu ấy.
Cậu ấy thực sự đã vượt lên trước quả bóng 1 yard, vậy nên cậu ấy cần phải điều chỉnh lại tất cả mọi thứ. Không cách nào để cậu ấy tạo ra được một sự tiếp xúc tốt với bóng trong tình huống này vì vị trí cơ thể của cậu ấy và kết quả – bóng bay yếu và đi chệch khá xa khung thành – là không thể tránh khỏi.
CHELSEA 3-0 WEST HAM, NGÀY 21 THÁNG 12
Đây là một trận đấu của những pha chạm bóng tệ hại và tư duy sai lầm, và những điều đó có thể khiến cho cuộc sống của các tiền đạo trở nên khó khăn hơn vô cùng. Hãy nhìn vào vị trí mà Werner nhận bóng trong cơ hội đầu tiên. Hãy nhìn vào khoảng trống mà cậu ấy có được và kích thước của khoảng không gian phía bên phải thủ môn. Đối với tôi, một tiền đạo đang có phong độ cao và tràn đầy tự tin thậm chí sẽ chẳng thèm nghĩ đến việc khống chế bóng trong tình huống này. Anh ta sẽ sút ngay và luôn.
Nhưng Werner đã không còn là một tiền đạo như vậy, và tất cả mọi thứ tiêu cực bắt nguồn từ đây. Thay vì một pha dứt điểm một chạm quyết đoán, cậu ấy cố gắng khống chế bóng với má ngoài chân phải, cơ thể của cậu ấy đang không ở trong một điều kiện lý tưởng để làm điều đó và pha chạm bóng của cậu ấy diễn ra một cách tệ hại. Bóng giờ đây đang ở ngay dưới chân cậu ấy, vậy nên cậu ấy phải tự điều chỉnh bản thân một lần nữa, đồng nghĩa với một lần chạm bóng khác và do đó, khoảng cách với thủ môn đã gần hơn và góc sút trở nên hẹp hơn rất nhiều. Werner giờ đây còn phải đảm đương thêm nhiệm vụ kiểm soát và xử lý bóng. Cậu ấy làm điều đó một cách rất “khôi hài”, mất thăng bằng và thể hiện rõ sự chật vật khi tung ra cú sút.
Cơ hội thứ hai mà cậu ấy nhận được trong trận đấu đã kể về một câu chuyện tương tự, mặc dù tôi nghĩ rằng Werner có quyền được khống chế bóng trước trong tình huống này, bởi vì lực của đường chuyền mà đồng đội thực hiện dẫn đến điều đó. Điều khó tin là sự khác biệt giữa nơi cậu ấy nhận bóng và nơi cậu ấy dứt điểm. Cậu ấy đã đi từ một vị trí tuyệt vời, có những góc sút rất lý tưởng để nhắm vào, đến một vị trí khó khăn hơn rất nhiều, nơi mà cậu ấy chẳng có một góc sút ngon ăn nào. Khả năng ghi bàn của cậu ấy trong tình huống này đã giảm mạnh.
Một lần nữa, vấn đề ở đây hoàn toàn nằm ở việc sự tự tin có thể ảnh hưởng đến kỹ thuật như thế nào, và đó thực sự là một pha kiểm soát/xử lý bóng vô cùng tệ hại, tệ khủng khiếp. Điều tích cực là cậu ấy vẫn đang thể hiện rất tốt khả năng chọn vị trí trong những tình huống đã đề cập.
Có một câu sáo ngữ rất chính xác; thời điểm thực sự đáng để lo lắng là khi bạn không còn có được những cơ hội, mặc dù việc tôi có thể dễ dàng nói ra điều đó là vì đã không còn chơi bóng nữa.
WOLVERHAMPTON WANDERRERS 2-1 CHELSEA, NGÀY 15 THÁNG 12
Thêm một tình huống ngả người rất nhiều về phía sau khác. Điều gây thắc mắc trong tình huống này là khi bạn theo dõi nó qua một video, bạn sẽ cảm thấy rằng Werner không cần phải duỗi người ra như vậy. Vấn đề không phải là vì cậu ấy có thể té ngã. Cậu ấy đã hoàn thành nhiệm vụ khó khăn nhất bằng cách xuất hiện bên trong vòng cấm, nhưng cậu ấy thực sự đã chạy chậm lại và chần chừ kiểm tra đường chạy của mình, sau đó kéo dài sải chân ra.
Đúng là đường chuyền từ Christian Pulisic đã tạo điều kiện để thực hiện một cú “nửa volley”, nhưng bóng đang ở ngay chính diện khung thành, khoảng cách 12 yard, và cậu ấy đã tự làm khó bản thân. Werner duỗi người, ngã ra phía sau và chẳng thể thực hiện được một cú dứt điểm nguy hiểm.
CHELSEA 3-1 LEEDS, NGÀY 5 THÁNG 12
Tôi thực sự không biết phải nói gì về tình huống này ngoài câu “Đếch tin được”. Còn gì dễ dàng hơn một cú đệm bóng cận thành nữa chứ … Bóng đã được đưa đến cột xa sau một tình huống phạt góc, nó vốn đã gần như nằm trên vạch vôi khung thành rồi và bằng một cách nào đó, nó đã bay ngược ra ngoài. Werner đang duỗi người và cố gắng đưa bóng vào lưới bằng gầm giày của mình, nhưng sau đó cơ hội này đã bị phung phí một cách khó tin. Đây là một cơ hội cực kỳ ngon ăn.
Sau đó, cũng trong trận đấu này … thêm một lần nữa, tiếp tục là một tình huống khống chế/ xử lý bóng tệ hại. Olivier Giroud đã có một đường chuyền tuyệt vời, nhưng pha đỡ bóng của Werner lại cực kỳ tệ và chính vì nó quá tệ, nên dĩ nhiên phải có thêm một lần chạm bóng nữa. Nếu cú chạm đầu tiên có thể đưa cậu ấy và bóng hướng về phía khung thành hoặc thậm chí là chỉ hơi chếch về phía bên phải của mình, hậu vệ đối phương sẽ không thể gây khó khăn cho cậu ấy, nhưng pha chạm bóng thứ hai cũng chẳng khá hơn, nó đưa cậu ấy lệch sang hẳn một bên cánh, điều đó có nghĩa là cậu ấy đang làm hẹp đi góc sút của mình và đánh mất cơ hội.
Thủ môn của Leeds đã có một pha cứu thua rất tốt, nhưng một phần nguyên nhân là vì cậu ta đã có thời gian để chuẩn bị sẵn sàng cho việc ứng phó với Werner.
Sau đó, thêm một cơ hội khác đã đến khi Werner lao đến bóng bên trong vòng cấm từ một đường chuyền của Mason Mount. Tôi nghĩ cậu ấy có thể tiếp cận bóng nhanh hơn, nhưng cậu ấy đã rút ngắn sải chân và thực hiện quá nhiều bước chạy. Cậu ấy đang chờ đợi, chờ đợi, chờ đợi và suy nghĩ về một điều gì đó. Điều mà cậu ấy đáng lẽ phải làm là: Thẳng tiến, lao thật nhanh lên, đưa bóng vào lưới.
CHELSEA 4-1 SHEFFIELD UNITED, NGÀY 7 THÁNG 11
Ở giai đoạn này, Werner đang đạt phong độ 11 pha lập công trong 12 trận chơi cho câu lạc bộ và đội tuyển quốc gia, và trận đấu này chính là lần gần nhất cậu ấy ghi bàn cho Chelsea. Nó đáng được đưa vào vì đó là một ví dụ tuyệt vời về một cầu thủ chẳng phải suy nghĩ nhiều về bất kỳ điều gì. Cậu ấy chẳng cần quan sát nhiều, cậu ấy chằng cần “check” đường chạy, kỹ thuật của cậu ấy được sử dụng rất “ngon lành”, khả năng giữ thăng bằng được thể hiện ,và cậu ấy chẳng cần khống chế bóng.
Điều duy nhất sẽ diễn ra ở đây là Werner sẽ ghi bàn.
Vậy, câu hỏi được đặt ra là làm thế nào để cậu ấy tìm lại được sự tự tin đó? Cậu ấy không thể gõ cửa vị huấn luyện viên trưởng và nói rằng mình nên được đá chính trong các trận đấu, bởi vì khi bạn nhìn vào những cơ hội mà cậu ấy đã phung phí, cậu ấy không xứng đáng với điều đó. Vì cả lợi ích của cậu ấy và Frank Lampard, tình trạng này phải thay đổi càng sớm càng tốt.
Nếu tôi là Werner, tôi sẽ giành đá bằng được mỗi khi Chelsea được hưởng penalty. Đó là một cơ hội tuyệt vời để “thức tỉnh” và tìm lại sự tự tin. Bạn sẽ rất ngạc nhiên về sự giúp ích của việc được tận hưởng cảm giác đưa bóng vào lưới một lần nữa trong khoảng thời gian bản thân sa sút phong độ. Sự tự tin của bạn sẽ tăng vọt ngay lập tức.
Còn trên sân tập, tôi sẽ nỗ lực gấp đôi. Tôi sẽ nhờ một ai đó chuyền bóng cho mình (cả mạnh và nhẹ) ở những góc sút hẹp. Tôi sẽ đứng cách khung thành 5 hoặc 6 yard (ở nhiều góc độ) và sút bóng vào lưới trống. Nghe qua thì những việc này có vẻ nhẹ nhàng và đơn giản đấy, nhưng tôi sẽ làm những điều đó hết lần này đến lần khác, để xây dựng lại sự tự tin của mình. Sau đó, tôi sẽ nhờ một thủ môn trấn giữ trước khung thành – đám ở đội một không chịu làm vụ này đâu, vậy nên nhờ bọn ở đội trẻ ấy – và làm những điều tương tự.
Hãy cứ lặp lại, lặp lại và lặp lại liên tục những bài tập đó. “Việc luyện tập có tác dụng rất lâu dài,” Sir Bobby Robson, huấn luyện viên cũ của tôi tại Newcastle United, từng dạy. Lần tiếp theo khi bóng đến với bạn trong một trận đấu, sự lặp lại đó sẽ phát huy tác dụng.