Ngày hôm nay Manuel Neuer bước sang tuổi 34. Thời gian không bỏ sót một ai, với các vận động viên nói chung và cầu thủ bóng đá nói riêng càng không phải ngoại lệ. Đặc biệt, với một thủ môn thích chơi bóng “phiêu lưu” như Neuer, thời gian như một sự xâm thực. Tuy nhiên, anh xứng đáng là một cột mốc lịch sử trong bóng đá hiện đại.
Ngày hôm nay Manuel Neuer bước sang tuổi 34. Thời gian không bỏ sót một ai, với các vận động viên nói chung và cầu thủ bóng đá nói riêng càng không phải ngoại lệ. Đặc biệt, với một thủ môn thích chơi bóng “phiêu lưu” như Neuer, thời gian như một sự xâm thực. Tuy nhiên, anh xứng đáng là một cột mốc lịch sử trong bóng đá hiện đại.
Hôm nay tờ Bild của Đức cũng đưa ra thông tin Chelsea đang bày tỏ sự quan tâm tới đội trưởng Bayern Munich. Cụ thể, HLV Frank Lampard không hài lòng với những màn trình diễn của Kepa Arrizabalaga và muốn nhắm tới Neuer - một người có thừa kinh nghiệm, thủ thành toàn diện nhất trong giai đoạn đỉnh cao của mình và hiện chỉ còn 1 năm hợp đồng với đội bóng xứ Bavaria.
Có thể nói Bayern Munich đã chuẩn bị cho tương lai hậu Neuer bằng việc chiêu mộ Alexander Nubel. Thủ thành sinh năm 1996 đã đồng ý gia nhập Die Roten sau khi mùa giải năm nay khép lại. Thật trùng hợp, giống như Neuer, Nubel cũng trưởng thành từ đội trẻ Schalke 04, cũng từng là đội trưởng của Die Konigsblauen. Nubel vào tháng 9 này sẽ 24, cùng độ tuổi với Neuer khi anh chuyển tới Bayern Munich vào năm 2011. Tuy nhiên có một điều chắc chắn, nếu là người kế thừa Neuer, Nubel sẽ phải gánh theo đó một áp lực rất lớn từ cái bóng khổng lồ của đàn anh.
Đẳng cấp của Neuer là điều không cần phải bàn cãi, tài năng của anh là thứ đã được kiểm chứng rất nhiều lần. Khi chiêu mộ Neuer, ban lãnh đạo Bayern Munich “chiều” anh tới mức đưa luôn cả Toni Tapalovic - HLV thủ môn của Schalke - vế theo đúng yêu cầu của anh. Hợp đồng hiện tại của Tapalovic cũng có thời hạn đến tháng 6/2021, bằng đúng với độ dài hợp đồng của đội trưởng Bayern Munich. Và suốt gần một thập kỷ qua, những gía trị mà Neuer mang lại cho Die Roten hoàn toàn xứng đáng.
Thủ thành sinh năm 1986 không chỉ đáp ứng những yêu cầu cơ bản của một thủ môn là bắt bóng giỏi, đổ người cản phá xuất sắc. Trong thời kỳ đỉnh cao, anh giống như một tấm lá chắn che trước khung gỗ và thật khó để xuyên thủng. Nhưng ngoài ra, Neuer còn thiết lập nên một tiêu chuẩn mới cho những người gác đền của thập niên 2010.
Trong tiếng Anh, tất cả những vị trí phía trên thủ môn được gọi là “outfield player”. Đây phần nào cho thấy sự khác biệt giữa thủ môn - một vị trí đặc thù được phép sử dụng tay trong vòng cấm địa. Xét về những sơ đồ chiến thuật, chúng ta vẫn hay gọi là 4-3-3, 4-4-2, 4-5-1, 3-5-2,… mỗi sơ đồ đều chỉ nhắc đến 10 cầu thủ tức 10 “outfield player”. Ở một góc nhìn nào đó, thủ môn bị xếp ngoài những yếu tố chiến thuật cũng bởi trước kia, nhiệm vụ của họ chỉ đơn thuần là chặn những cú dứt điểm, phá những trái bóng, chuyền thật mạnh lên phía trên.
Tuy nhiên, Neuer tạo ra một cuộc cách mạng về vị trí này. Giờ đây, thủ môn không chỉ là một người đứng bảo vệ khung thành mà còn phải trực tiếp tham gia triển khai lối chơi. Cần phải thừa nhận rằng Neuer không phải thủ thành đầu tiên trên thế giới gây bất ngờ cho khán giả không chỉ bởi bộ kỹ năng thông thường với một người gác đền. Trong quá khứ, Rene Higuita từng nổi danh bởi những pha xử lý đầy phiêu lưu, những tình huống dâng cao bất ngờ; Jose Chilavert hay Rogerio Ceni làm nên tên tuổi bởi những cú đá phạt xuất sắc.
Neuer cũng không phải thủ thành đầu tiên xử lý bóng bằng chân tốt. Trước thế hệ của anh, bóng đá thế giới có Edwin Van der Sar hay Victor Valdes đều là những người làm tốt điều này. Tuy nhiên, Neuer vẫn được xem là người làm nên cuộc cách mạng, điều này xuất phát từ nhiều lý do. Trước hết chúng tới từ chính sự tự tin và chút liều lĩnh của anh khi xử lý bóng.
Neuer từng nói đùa về bản thân với những tình huống xử lý mạo hiểm giống như một người lái xe ở tốc độ cao nhưng luôn luôn đảm bảo rằng phải cài dây an toàn. Thông điệp mà thủ thành người Đức muốn đưa ra chính là anh không “mất não” khi thực hiện những pha lao ra như thế mà luôn cố gắng đảm bảo hệ số an toàn cho khung thành bị bỏ lại phía sau.
Neuer chia sẻ với nhà báo Gran Wahl, tác giả cuốn sách “Football 2.0: How the World’s Best Play the Modern Game”, như sau: “Tốt hơn hết là tôi có được bóng trước tiền đạo thay vì chờ tình huống đối mặt trong vòng cấm. Tình huống ấy còn nguy hiểm hơn là khi tôi lao ra ngoài vòng cấm vì tiền đạo sẽ có cơ hội ghi bàn. Nếu anh ta không thể có bóng, anh ta sẽ không có cơ hội.
Tôi không hề cảm thấy sợ hãi trong những thời điểm ấy. Tôi luôn suy nghĩ tích cực. Mọi thứ phụ thuộc vào bước đầu tiên. Nếu tôi nghĩ mình sẽ có bóng, tôi sẽ lao ra. Tôi không thể nào dừng lại giữa chừng vì khung thành đã bị bỏ trống và cầu thủ đối phương sẽ có cơ hội ghi bàn. Bạn phải phản xạ và tất nhiên phải chắc chắn giành được bóng. Tuy nhiên điều này không phải ngày một ngày hai mà có”.
Có thể nói, tất cả nằm ở tư duy chủ động cũng như quá trình tập luyện không ngừng của Neuer. Không phải Neuer chưa từng bị “trừng phạt” vì những pha xử lý mạo hiểm như vậy. Chắc hẳn bạn còn nhớ cú sút xa của Dejan Stankovic vào lưới Schalke 04 ở mùa giải 2010/2011. Ở vòng 23 Bundesliga mùa này giữa Bayern Munich và Paderborn, Neuer cũng phải nhận một bàn thua sau một tình huống anh lao ra khỏi vòng cấm rồi bị Dennis Srbeny “xâu kim”. Chỉ có điều tinh thần thép khiến Neuer không chùn chân sau những sai lầm. Và đó là bản lĩnh làm nên sự khác biệt của một thủ môn đẳng cấp.
Tuy nhiên, chỉ thế thôi là chưa đủ về Neuer. Tập thể cầu thủ Bayern Munich đã được phát triển rất nhiều dưới sự dẫn dắt của Pep Guardiola và Neuer cũng nằm trong số đó. Trước đây, huyền thoại Johan Cruyff từng nói: “Trong các đội bóng của tôi, thủ môn là tiền đạo đầu tiên và tiền đạo là hậu vệ đầu tiên”. Là một môn đệ của cố danh thủ Hà Lan, Pep Guardiola luôn thấm nhuần tư tưởng ấy. Tại Barcelona, ông có Valdes là một người sử dụng chân rất tốt tuy nhiên khả năng bắt bóng của anh đôi khi khiến khán giả khá hoang mang.
Tới khi đến Bayern Munich làm việc, ông có một Neuer toàn năng hơn. Không chỉ phản xạ tốt, bắt bóng chắc chắn mà người gác đền số một tuyển Đức còn đích thực là một tiền vệ điều phối, luân chuyển bóng từ hàng phòng ngự. Không thể phủ nhận việc được chơi trong những tập thể đẳng cấp hàng đầu với tư duy kiểm soát trận đấu (Bayern Munich, đội tuyển Đức) giúp Neuer thoải mái hơn, tuy nhiên đó chỉ là một phần của vấn đề. Chẳng thế mà CEO Karl-Heinz Rummenigge cách đây chưa lâu từng tiết lộ rằng Pep đã từng có ý tưởng nghiêm túc với việc để Neuer chơi tiền vệ trước khi ông phải can ngăn bởi có thể điều đó sẽ bị đánh giá là quá ngạo mạn.
Tại vòng chung kết World Cup 2014, sau trận đấu với đội tuyển Algeria, HLV Joachim Low cũng chia sẻ: “Manuel Neuer có kỹ năng giống như những cầu thủ khác, cậu ấy có thể thi đấu ở hàng tiền vệ. Cậu ấy có khả năng phán đoán tuyệt vời, đó là lý do chúng tôi hài lòng khi cậu ấy có chút mạo hiểm và cũng là lý do vì sao cậu ấy lại rất có giá trị”.
Tất nhiên chẳng có điều gì là mãi mãi. Phong độ của Neuer đã không còn như xưa sau chấn thương bàn chân khiến anh buộc phải nghỉ phần lớn mùa giải 2017/2018. Neuer vẫn duy trì tiêu chuẩn ở mức độ cao, tuy nhiên đó không phải những gì tốt nhất. Sau kỳ World Cup 2018 thảm họa cùng đội tuyển Đức, dư luận đặt ra vấn đề rằng Low đã quá ưu ái Neuer và Ter Stegen - với phong độ xuất sắc ở Barcelona - xứng đáng được trao cơ hội. Vị trí gác đền số một ở Die Mannschaft vẫn là câu chuyện gây nhiều tranh cãi và xích mích suốt thời gian qua. Trong khi đó tại CLB, Nubel cũng sẽ sẵn sàng thay thế vị trí của người đàn anh bất cứ lúc nào.
Nhưng sau tất cả, giá trị của Neuer chính là anh đã đem lại một cái nhìn mới cho vị trí thủ môn. Họ, những người đứng dưới cùng của đội bóng, không chỉ là người thừa trong những đợt tấn công và triển khai bóng. Giờ đây, thế giới bóng đá không thiếu những thủ môn chơi chân tốt và bắt bóng chắc chắn như Neuer, tuy nhiên trong dòng chảy lịch sử bóng đá hiện đại, anh xứng đáng là một cột mốc lịch sử, người làm nên cuộc cách mạng về quan điểm nhìn nhận.
CG