Sandro Tonali: Không phải “Pirlo mới” nhưng là sao mai đáng kì vọng nhất Italia

Mái tóc dài lõa xõa. Một người con của vùng Lombardy. Là hạt nhân của hàng tiền vệ Brescia. Thầm lặng ngoài đời nhưng sắc sảo trên sân cỏ. Gia đình sở hữu một vườn nho và có niềm đam mê đặc biệt với rượu vang… Gượm đã, có phải chúng ta đang nói về một tiền vệ độc nhất vô nhị với số áo 21? Không! Hoàn toàn không! Đây là câu chuyện về một chàng trai khác…

Người hâm mộ luôn hy vọng sẽ được chứng kiến một “Andrea Pirlo mới”. Có ai lại không mong điều đó cơ chứ? Vẻ ngoài, nơi sinh ra - lớn lên, xuất phát điểm, CLB đầu đời và một phần nào đó là phong cách bóng đá của Sandro Tonali khiến tiền vệ khoác áo số 4 của Brescia được mệnh danh là “Pirlo mới”.
 

Nhưng bản thân Tonali thì không nghĩ vậy. Anh luôn tin rằng mình giống… Gennaro Gattuso hơn là Pirlo. “Trong bóng đá, người tôi ngưỡng mộ nhất luôn luôn là Gattuso. Anh ấy là thần tượng lớn thời ấu thơ của tôi” – Tonali nói với Gazzetta dello Sport.
 

Với tất cả sự tôn trọng, Gattuso – người bạn thân và cũng là động đội cũ của Pirlo từ Milan đến tuyển Italia – xứng đáng xếp trong hàng ngũ những cầu thủ hay nhất cùng vị trí của anh. Nhưng “Gattuso mới” chắc chắn sẽ không tạo được hiệu ứng truyền thông mạnh mẽ như một-Pirlo-mới. Brescia, CLB đang đối mặt với nguy cơ… rớt hạng thêm một lần nữa cần Tonali của họ là một “Pirlo mới”, để ít nhất có thể tận thu từ những gì liên quan đến tiền vệ này. 
 

Và Tonali, bất chấp việc người ta coi anh là “phiên bản mới nhất” của ngôi sao cựu trào nào, thực sự là món hàng nóng trên thị trường chuyển nhượng. Những CLB hàng đầu của Italia, từ Juventus đến Inter hay AC Milan muốn có anh. PSG và Man City cũng đang theo sát anh…

********

Sandro Tonali. 8 tuổi. Và lần thứ 2 liên tiếp cậu bị các tuyển trạch viên của AC Milan “đánh trượt” trong buổi tập thử. “Thật đáng tiếc, họ nghĩ rằng Sandro chưa sẵn sàng để gia nhập Học viện”, Davide Gatti – giám đốc trường dạy bóng đá Lombardia Uno nói với The Athletic. 
 

“Khi tôi dùng từ “đáng tiếc”, ý của tôi là tiếc cho Milan. Bởi nếu muốn mua Sandro ở thời điểm hiện tại, họ sẽ phải chi rất đậm. Thay vì lẽ ra đã có thể sở hữu cậu ấy từ hơn 1 thập kỉ trước… gần như miễn phí. Nhưng đời là thế, có ai mà không mắc những sai lầm kiểu như vậy. Suy cho cùng, đánh giá tiềm năng phát triển của một cầu thủ nhí là điều chưa bao giờ dễ dàng” – Gatti.
 

Lombardia Uno có sự liên kết chặt chẽ với Milan trong hơn 20 năm, như một sân sau trong việc giới thiệu, cung ứng tài năng nhí cho Rossoneri. “Những cậu bé nhà Maldini từng tập bóng ở đây. Nhiều cầu thủ đã và đang khoác áo Inter, Milan hay Torino từng có xuất phát điểm tại chính nơi này. Số khác chơi ở giải hạng nhì. Tất nhiên, không phải “sao mai” nào cũng tiến thẳng lên Serie A như Sandro”.
 

Vị trí thường xuyên của Tonali trong đội bóng 7 người của Lomardia Uno lứa U-10 là tiền vệ giữa, ngay phía trước hàng thủ. “Phân phối bóng qua trái, qua phải, lên trên. Và kiến tạo cho đồng đội ghi bàn. Đơn giản, trực diện và hoàn hảo. Sandro thường chỉ xử lý bóng tối đa 2 chạm trước khi tung ra 1 đường chuyền cho đồng đội. Có được bao nhiêu chú nhóc 7 tuổi chơi bóng theo cách như thế?” – Gatti hồi tưởng.

“Kĩ thuật xử lý bóng không phải là điểm nổi bật nhất ở Sandro. Ý tôi không phải là Sandro yếu về mặt này. Kĩ  thuật của nó rất tốt. Nhưng tư duy chiến thuật và sức mạnh thể chất mới là những điểm mạnh nhất của Sandro”.
 

Chứng kiến một Tonali chưa đầy 8 tuổi chơi thứ bóng đá vượt xa các đồng đội cùng trang lứa, cảm giác chung của các HLV tại Lombardia Uno là cậu nhiều khi phải tự hãm mình lại để không quá… nổi bật so với chúng bạn. “Sandro có niềm tin mạnh mẽ vào tiềm năng bóng đá của bản thân. Thế nên, khi Milan quyết định không nhận Sandro vào Học viện sau 2 lần thử việc, đó là một đòn đau với thằng bé”.
 

Không Milan thì Piacenza. Lò Piacenza cũng thuộc loại có tiếng, là nơi từng “sản sinh” ra cho Serie A những ngôi sao hàng đầu như anh em nhà Inzaghi hay Alessandro Lucarelli. Tonali gắn bó với Piacenza cho đến năm cậu 12 tuổi, thời điểm CLB phá sản và không còn đủ nguồn lực tài chính để duy trì Học viện bóng đá trẻ. Theo chân thày mình, HLV đội U12 Piacenza – Gianluca Balestri, Tonali sau đó gia nhập Brescia.
 

*********

Mùa Đông 2016, LĐBĐ Italia (FIGC) trong kế hoạch phát triển nguồn lực mới cho Azzurri đã tập hợp một nhóm cầu thủ sinh năm 2000 tại trung tâm huấn luyện Coverciano, ngoại ô Florence. Điểm chung, đó là những cầu thủ trẻ được đánh giá nhiều tiềm năng nhưng chưa từng (hoặc chỉ 1 đến 2 lần) thi đấu cho các cấp đội U của Italia.
 

Và đó là lần đầu tiên Federico Guidi, HLV đội U19 Italia được tận mắt chứng kiến Tonali thi đấu. “Nhãn quan chiến thuật của Sandro gây ấn tượng mạnh. Khả năng đọc trận đấu và đưa ra các giải pháp xử lý của Sandro luôn đi trước một bước so với các cầu thủ còn lại của nhóm. Bên cạnh đó là tính chiến đấu và sự dẻo dai. Với tôi, ngay từ thời điểm ấy, Sandro đã là một cầu thủ hoàn thiện. Hiếm lắm mới có một cầu thủ ở tầm tuổi đó chơi thứ bóng đá chất lượng đến thế” – Guidi.
 

Không lâu sau, tháng 8/2017, Tonali có màn ra mắt đội một Brescia ở Serie B, gặp Avellino. “Tôi vào sân 20 phút cuối. Chúng tôi là phía mở tỉ số nhưng sau đó phải chơi thiếu người bởi Emanuele Ndoj nhận thẻ đỏ. Chung cuộc Brescia thua 1-2” – Tonali nhớ lại. Với Tonali đó là “mà ra mắt… có chút không như ý” nhưng thông tin về một chàng trai trẻ có vẻ ngoài và kĩ năng chuyền bóng khá giống Pirlo tại Rigamonti (sân nhà Brescia) cũng bắt đầu “phát nổ” từ thời điểm đó.
 

“Sandro thuận chân phát. Nhưng khả năng xử lý và chuyền bóng bằng chân trái của cậu ta ngay từ những ngày đầu ra mắt đã rất tốt. Cách chơi của Tonali trực diện và đề cao yếu tố tốc độ trong việc luân chuyển bóng, cậu ấy có thể thực hiện hoàn hảo các đường chuyền ở những cự li khác nhau” – Guidi.
 

Tuy nhiên, theo quan điểm của Guidi thì Tonali không phải là “truyền nhân” của Pirlo. “Tôi biết các bạn thích theo đuổi ý tưởng Sandro là một Pirlo mới. Đúng là họ giống nhau thật, nhưng là giống ở vẻ ngoài, kiểu tóc và cùng chung xuất phát điểm Brescia. Về mặt kĩ thuật, Sandro là kiểu tiền vệ hoàn toàn khác Pirlo. Cậu ấy rất tích cực di chuyển không bóng, luôn sẵn sàng lao mình vào các cuộc chiến tay đôi và chẳng ngại ngần tung ra những cú “tắc”. Tôi thấy Sandro giống với Daniele De Rossi hơn là Pirlo”.

************

Góp công lớn trong chiến tích cùng Brescia giành quyền thăng hạng Serie A lần đầu tiên sau gần 1 thập kỉ, Tonali được tưởng thưởng bằng danh hiệu “Cầu thủ xuất sắc nhất” Serie B mùa giải 2018/19. Giải thưởng được bầu chọn bởi các cầu thủ chuyên nghiệp tại Italia. Bằng chứng cho thấy tài năng và sự thăng tiến của Tonali đã được thừa nhận rộng rãi trong giới.
 

Dĩ nhiên, tương lai của Tonali là chủ đề được bàn tán, thảo luận rất nhiều trên các đầu báo thể thao Italia suốt từ đầu mùa giải này. Mọi người đều quan tâm, liệu Tonali sẽ có một bước “xê dịch” mới và nếu rời Brescia thì CLB lớn nào sẽ là bến đỗ của chàng trai này. 
 

Chơi cho Brescia, CLB có chủ tịch là Massimo Cellino (một “kỉ lục gia sa thải HLV của Calcio) vừa là thách thức vừa là cơ hội để Tonali hoàn thiện mình. Mùa này, Brescia đã 3 lần thay HLV và dĩ nhiên Tonali buộc phải thích nghi với tình hình thực tế. Brescia có tỉ lệ kiểm soát bóng thấp nhất Serie A 2019/20 (39%) và hoàn toàn dễ hiểu khi họ là CLB xếp thứ hai toàn giải ở số các hành động phòng ngự bình quân trận. Dữ liệu StatBomb cũng chỉ ra rằng Tonali là cầu thủ Brescia có số lần thực hiện giành lại quyền kiểm soát bóng cao hơn bất kì đồng đội nào ở Brescia.
 

Dưới thời HLV Eugenio Corini, Tonali là cầu thủ chuyền dài nhiều nhất của Brescia, bình quân 5,12 lần/trận. Cách tiếp cận của Brescia, vốn không phải CLB kiểm soát bóng tốt, khiến Tonali đơn giản là không-thể-chơi-như-một-regista kiểu Pirlo. Bình quân mỗi phút, Tonali chỉ thực hiện 32,7 đường chuyền, ít hơn cả 2 hậu vệ cánh của Brescia là Stefano Sabelli và Ales Mateju.
 

Nhưng có một thông số rất đáng chú ý ở Tonali, tỉ lệ chuyền chính xác của anh chỉ giảm đúng 1% khi bị đối phương gây áp lực so với mức bình thường. “Chàng trai này có “cái đầu” của một tay già-gân-tuổi-50”, cựu HLV Brescia Roberto Boscaglia nhận xét về Tonali.
 

Brescia là 1 trong những CLB chuyển trạng thái nhanh nhất Serie A mùa này. Tốc độ đưa bóng từ vòng cấm địa đội nhà đến vòng cấm địa đội khách (đo bằng m/s cho bình quân mỗi tình huống triển khai bóng kết thúc bằng 1 pha dứt điểm) của Brescia là nhanh thứ 2 giải đấu. Trong phong cách chơi này, nhiệm vụ của Tonali là bằng mọi cách, đưa bóng thật nhanh lên cho bộ ba tấn công phía trên, thường là Spalek – Balotelli – Torregrossa. Số đường chuyền chính xác vào 1/3 phần sân đối phương của Tonali là cao thứ 2 toàn đội, chỉ sau hậu vệ phải Sabelli.
 

Ở một đội bóng mà không cầu thủ nào sở hữu số đường chuyền mở ra cơ hội ghi bàn (key-pass) bình quân trận đạt mức 1 thì thành tích 2,1 key-pass của Tonali là quá sức ấn tượng. Tính đến trước khi Serie A tạm ngừng vì ảnh hưởng của đại dịch covid-19, Tonali đã có cho mình 5 đường chuyền thành bàn, đương nhiên cao nhất đội.
 

Tonali là chuyên gia thực hiện các tình huống đá phạt cố định ở cự ly trung bình hoặc xa của Brescia. 4/5 pha kiến tạo thành bàn của Tonali tại Serie A mùa này là từ đá phạt, bao gồm cả phạt góc. Mario Balotelli và Jaromir Zmrhal thường là những người được ưu tiên cho những pha sút phạt hàng rào ở cự ly gần khu vực 16m50 đối phương. Thêm một chi tiết nữa để “gạt bỏ” Pirlo – chủ nhân của những cú đá phạt hàng rao kinh điển – trong quan hệ so sánh với Tonali.
 

**********

Brescia đang đứng đội sổ BXH Serie A và rất nhiều khả năng sẽ xuống hạng (trong trường hợp mùa giải 2019/20 tiếp tục). Nhưng Tonali thì không ngừng thăng tiến. Trước khi mùa giải khởi tranh, đa số nói về Brescia là bởi CLB này là điểm hồi hương của Balotelli. Nhưng giờ, Tonali mới là cầu thủ đáng xem và đáng chờ đợi nhất của sân Rigamonti. 
 

Tháng 10 năm ngoái, Tonali đã ra mắt đội một Italia. Và việc EURO 2020 lùi lại 1 năm vì coronavirus “bỗng nhiên” mở ra cơ hội tốt để Tonali có thể cạnh tranh sòng phẳng một suất cho tuyến giữa Azzurri với những Jorginho, Nicola Barella, Marco Verratti…
 

HLV Roberto Mancini đang theo rất sát bước tiến của Tonali và ý tưởng của ông là rất rõ ràng: “quy hoạch” cho Tonali một suất bên cạnh Jorginho ở đội hình Italia. “Cậu ta có nền tảng thể chất và kĩ năng tốt để có thể chơi ở bên trái, phải hoặc “số 8” ở hàng tiền vệ chúng tôi”. Tonali đã được Mancini xếp đá chính trong cả 2 trận đấu cuối cùng của Azzurri ở vòng loại EURO 2020, trước Bosnia & Herzegovina và Armenia.
 

Không có gì ngạc nhiên nếu Brescia thu về món hời lớn nếu bán Tonali trong kì chuyển nhượng sắp tới. Nhưng quan điểm của chủ tịch Bresica, Cellino thì rất rõ ràng: “Tiền đương nhiên quan trọng. Nhưng bất kì CLB nào muốn có Sandro, họ phải cho thấy thái độ tôn trọng, sự chân thành và kế hoạch phát triển thằng bé tốt nhất”.
 

Tonali không phải và bản thân chàng trai tuổi đôi mươi này cũng không muốn trở thành “phiên bản tiếp theo” của Pirlo. Nhưng cứ chờ xem, biết đâu 10 hay 15 năm sau, chúng ta sẽ lại nói về tài năng trẻ nào đó như là… MỘT-TONALI-MỚI.