Lùm xùm xung quanh 2 thủ môn hàng đầu đội tuyển Đức - Marc-André ter Stegen của Barcelona và Manuel Neuer của Bayern Munich - đã dấy lên những tranh cãi, chia rẽ giữa các cầu thủ, HLV, lãnh đạo CLB và người hâm mộ.
Lùm xùm xung quanh 2 thủ môn hàng đầu đội tuyển Đức - Marc-André ter Stegen của Barcelona và Manuel Neuer của Bayern Munich - đã dấy lên những tranh cãi, chia rẽ giữa các cầu thủ, HLV, lãnh đạo CLB và người hâm mộ.
Ter Stegen công khai thể hiện sự bất bình trong một cuộc phỏng vấn gần đây, anh bày tỏ sự không hài lòng vì không được thi đấu nhiều ở đội tuyển. Ngược lại, Neuer - người gác đền số 1 - thì cho rằng những bình luận của đồng nghiệp là vô nghĩa và thiếu tôn trọng với những thủ môn người Đức khác. Chủ tịch Uli Hoeness của Bayern Munich thậm chí còn tuyên bố sẽ không để cầu thủ nào của mình lên tuyển nữa nếu Ter Stegen thay thế Neuer làm thủ môn chính thức. Tuy nhiên, phía CLB đã nhanh chóng rút lại tuyên bố này.
Như thể thất bại thảm hại, tinh thần đồng đội nhạt nhòa của đội tuyển Đức từ World Cup 2018 đến nay chưa đủ làm HLV Joachim Löw đau đầu thì giờ đây ông phải đối diện với một cuộc tranh cãi liên quan đến các thủ môn.
Đức từ lâu đã được xem là một trong những quốc gia mạnh và có lực lượng dồi dào nhất ở vị trí thủ môn, và sự cạnh tranh vị trí gần như không phải là điều mới mẻ với “Cỗ xe tăng”. Câu chuyện hiện tại của Neuer và Ter Stegen chắc chắn sẽ khiến chúng ta nhớ đến cuộc cạnh tranh rồi sau đó là những chỉ trích qua lại giữa Oliver Kahn và Jens Lehmann hồi giữa thập niên 2000.
Trước thềm World Cup 2018, đã có những câu hỏi đặt ra rằng liệu Ter Stegen có xứng đáng bắt thay Neuer ở Die Mannschaft hay không. Khi ấy, Neuer vừa bình phục chấn thương và không thi đấu suốt gần 1 năm trong khi thủ thành số 1 của Barcelona đã giúp Đức giành Confederations Cup 2017 đồng thời có mùa giải 2017/2018 rất hay trong màu áo Blaugrana. Không chỉ có nhiều khả năng để thay thế Neuer mà thậm chí Ter Stegen còn thi đấu ấn tượng trong thời gian đội trưởng Bayern Munich vắng mặt. Tuy nhiên, khi đội hình ra quân trận đấu đầu tiên của Đức với Mexico ở World Cup 2018 được công bố, Neuer mới là người đứng trong khung gỗ.
Có thể nói màn trình diễn của tuyển Đức trong suốt 3 trận ở giải đấu mùa hè năm ngoái là rất đáng thất vọng, nhà vô địch năm 2014 phải dừng bước một cách e chề. Dù thật không công bằng khi đổ lỗi cho Neuer về thất bại của đội tại World Cup 2018 nhưng nó cũng khiến vị thế số 1 ở khung gỗ đội tuyển quốc gia của anh bắt đầu lung lay. Ter Stegen có phong độ không thể chê vào đâu được, anh trẻ hơn Neuer vài tuổi và đội tuyển Đức đã sẵn sàng được tái thiết lại sau một mùa hè thất vọng.
Tuy nhiên Löw vẫn chọn Neuer. Nếu là ở nhiều đội tuyển khác, Ter Stegen chắc chắn sẽ là số 1 nhưng còn ở Đức, anh chỉ là số 2 mà thôi. Theo một cách nào đó, có thể Löw suy nghĩ thế này: Neuer đã là một phần quan trọng của Die Mannschaft trong gần 1 thập niên và là một cựu binh trong phòng thay đồ, anh có thể chỉ bảo, dẫn lối cho thế hệ tiếp theo trong đội. Hơn nữa trước khi dính chấn thương, Neuer có lẽ vẫn là người gác đền hay nhất thế giới và nếu anh có thể tìm lại phong độ đỉnh cao thì rõ ràng đội tuyển sẽ được hưởng lợi.
Thế nhưng điều đó đã không diễn ra. Suốt mùa giải 2018/2019, Neuer tiếp tục khổ sở với phong độ nghèo nàn và các vấn đề thể lực. Dù đôi khi vẫn có những tình huống xử lý đỉnh cao như đã từng nhưng rõ ràng anh không còn là mình như trước khi dính chấn thương nữa.
Thống kê chỉ ra 1,48 pha cứu thua trước mỗi một bàn thắng của đối thủ, 1,33 cứu thua mỗi trận, tỷ lệ cứu thua thành công 59,6% và 11 lần giữ sạch lưới là thành tích tệ nhất của thủ thành 33 tuổi kể từ khi gia nhập Bayern năm 2011. Hãy đối chiếu một chút, mùa giải 2016/2017 - mùa giải Bundesliga trọn vẹn gần nhất trước mùa bóng vừa qua - Neuer thực hiện trung bình 4,15 pha cứu thua trước khi phải vào lưới nhặt bóng, 2,08 pha cứu thua mỗi trận, tỷ lệ cứu thua thành công 80,6% và có 14 lần giữ sạch lưới trên cùng số trận (26).
Số pha cứu thua trung bình mỗi trận của Neuer khá thấp là bởi lối chơi bảo thủ của Bayern khiến anh ít khi bị đơn độc ở phía sau và số cơ hội nguy hiểm mà đối thủ tạo ra về khung thành mỗi trận cũng hạn chế. Tuy nhiên, tỷ lệ cứu thua trước mỗi một bàn thắng của đối thủ và tỷ lệ cứu thua thành công của anh thực sự là điều đáng quan tâm bởi chúng nằm trong nhóm kém nhất Bundesliga mùa giải trước.
Trước khi gãy xương bàn chân, có thể miêu tả lối chơi của Neuer là thi đấu giữa lằn ranh của liều lĩnh và trong tầm kiểm soát. Chúng ta không còn lạ lẫm khi thấy anh lao ra khỏi vòng cấm như một “thủ môn quét” để ngăn chặn đợt tấn công của đối phương. Ở khoản đó, anh đứng đầu trong số các thủ môn. Sự nhanh nhẹn, quyết đoán và táo bạo ấy cùng những phản xạ xuất sắc trước khung thành giúp anh là người gác đền số 1 thế giới trong suốt nhiều năm. Sự chính xác trong thời điểm và những động tác, pha di chuyển của anh ấy thật không thể tin được.
Kể từ khi trở lại sau chấn thương, anh vẫn tiếp tục cố gắng chơi theo cách này nhưng hiệu quả đem lại đã không còn như xưa nữa. Giờ đây, anh đã ngày càng chậm hơn, thường hay để lộ vị trí nguy hiểm, tạo ra nguy hiểm cho chính bản thân và đồng đội. Sai lầm trước Sadio Mane của Liverpool ở vòng 16 đội Champions League mùa trước có lẽ là minh chứng điển hình nhất.
Trở lại sau chấn thương gãy xương bàn chân với 1 năm ngồi ngoài, rõ ràng sẽ thật phi lý nếu kỳ vọng Neuer có thể tái hiện lại phong độ xuất sắc và bộ kỹ năng mà anh từng thể hiện - nhất là khi anh đã 33 tuổi, phản xạ, tốc độ và thể chất nói chung đang bắt đầu suy giảm. Do vậy, phong độ sa sút của Neuer gần như không phải điều quá gây ngạc nhiên.
Trong khi đó, những mùa giải vừa qua ở Barcelona, Ter Stegen luôn thi đấu xuất sắc và nằm trong số những thủ môn hay nhất thế giới. Và anh làm được điều đó theo cùng phong cách của Neuer - thực hiện những đường chuyền chính xác, sẵn sàng lao ra khỏi vị trí để cản phá và sở hữu phản xạ miễn chê trước khung thành. Nếu không có những màn trình diễn ấn tượng của Ter Stegen, Barcelona chắc chắn không thể thường xuyên dẫn đầu bảng xếp hạng La Liga trong vài mùa giải đã qua.
Dù HLV Ernesto Valverde đã cố gắng xây dựng lối chơi cân bằng và thận trọng hơn nhưng các đồng đội vẫn liên tục để lại áp lực cho Ter Stegen khi họ dâng cao tấn công, để lại mình anh và khoảng không gian lớn ở tuyến dưới. Với nhiều thủ môn đây là điều khiến họ rất khó chịu tuy nhiên Ter Stegen lại không sợ bởi nó cho phép anh có thể thực hiện những pha cứu thua kịch tính và dâng lên hỗ trợ đồng đội khi cần thiết.
Mùa giải 2018/2019, Ter Stegen có trung bình 2,87 pha cứu thua trước khi phải vào lưới nhặt bóng, 2,54 pha cứu thua mỗi trận, tỷ lệ cứu thua thành công 71,7% và 16 lần giữ sạch lưới ở La Liga. Thành tích này có giảm nhẹ so với mùa giải 2017/2018: 3,61 tình huống cứu thua trước mỗi bàn thắng của đối thủ, 2,73 pha cứu thua mỗi trận, tỷ lệ cứu thua thành công 78,3% và 19 lần giữ sạch lưới. Nhưng dù sao, 2018/2019 vẫn là mùa bóng ấn tượng của cựu thủ môn Borussia Mönchengladbach.
Các con số thống kê không phải lúc nào cũng là cách tốt nhất để so sánh và đối chiếu giữa các thủ môn, đặc biệt khi họ thi đấu cho những đội bóng khác nhau ở những giải đấu khác nhau và có những nhiệm vụ khác nhau. Nhưng thực tế Ter Stegen có lý do để bày tỏ sự thất vọng bởi anh vượt trội so với Neuer ở các thống kê trong mùa giải 2018/2019. Anh luôn duy trì phong độ cao nhất trong 2 hay 3 mùa giải vừa qua và đến thời điểm này vẫn vậy.
Trận đấu xuất sắc trước Borussia Dortmund tại Champions League thời gian qua có lẽ là màn trình diễn hay nhất của người gác đền Barcelona tính đến lúc này. Anh đã giúp đội bóng xứ Catalunya giành 1 điểm quý giá trong trận cầu mà đáng lẽ họ đã ra về tay trắng. Trong những năm gần đây, thành tích sân khách của Barcelona tại đấu trường châu Âu khá kém. Và khi Nélson Semedo phạm lỗi với Jadon Sancho trong vòng cấm, rất nhiều người đã nghĩ đến một kết quả không tốt nữa dành cho Barcelona - tới khi Ter Stegen lên tiếng.
Anh đã từ chối cú dứt điểm của Marco Reus từ chấm 11m bằng cách đổ người sang trái cản phá. Sau đó khi bóng bật lên, Ter Stegen lập tức đứng dậy và ôm gọn trong tay trước khi Reus kịp phản ứng để sút bồi. Chúng ta có thể thấy phong thái của anh rất bình tĩnh, điều đó cho thấy anh tự tin và làm chủ tốt thế nào, ngay cả khi áp lực bủa vây xung quanh rất lớn.
Đến phút 78, thủ thành 27 tuổi một lần nữa từ chối nỗ lực dứt điểm cận thành của Reus để giữ vững tỷ số 0-0. Đây có lẽ là pha cứu thua ấn tượng nhất của Ter Stegen tối hôm đó. Khi Julien Brandt thực hiện cú căng ngang trong vòng cấm, Ter Stegen giữ trọng tâm thấp và quan sát đường bóng. Trong lúc đó, Reus lẻn vào khoảng trống giữa Clément Lenglet và Gerard Piqué ở gần khung thành, nơi anh thực hiện cú dứt điểm.
Ter Stegen lập tức quay người sang, vẫn giữ trọng tâm cơ thể cân bằng khi đội trưởng Dortmund chuẩn bị tung ra cú dứt điểm. Gần như khi Reus đưa trái bóng chuyển hướng về phía khung thành, Ter Stegen cùng lúc đó cũng hạ đầu gối trái xuống nhanh nhất có thể để tránh bóng đi vào khu vực giữa 2 chân và chặn nó lại. Tuy nhiên đó chưa phải tất cả.
Khi bóng bật trở lại chân Reus, Ter Stegen nhanh chóng nhích về phía trước, lao người về phía chân của Reus và dang 2 tay ra. Nỗ lực này của thủ thành người Đức nhằm che chắn khung thành kín nhất có thể, cùng lúc đó khép góc càng nhanh càng tốt khi tiền đạo đối phương đang đứng khá gần. Đợt tấn công của Dortmund sau đó kết thúc với một pha phạm lỗi của họ bên ngoài vòng cấm Barcelona.
Chắc chắn, đây là một lời tuyên bố đanh thép mà Ter Stegen có thể gửi tới HLV trưởng đội tuyển Đức rằng anh vẫn đang duy trì phong độ cực cao và sẵn sàng đón nhận cơ hội. Khi danh sách tập trung đội tuyển Đức được công bố, Löw khẳng định Ter Stegen sẽ bắt chính trong trận giao hữu với Argentina (vào rạng sáng 10/10 theo giờ Việt Nam) còn Neuer sẽ ra sân ngay từ đầu ở cuộc đối đầu với Estonia tại vòng loại Euro 2020.
Đây không phải lần đầu tiên Löw đưa ra lời đảm bảo như thế này. Trước các trận đấu vòng loại Euro gặp Hà Lan và Bắc Ireland, Löw đã hứa với Ter Stegen rằng anh sẽ được ra sân ở 1 trong 2 trận. Tuy nhiên, ông lập tức thay đổi quyết định sau khi Đức thất bại 2-4 trước Hà Lan ở Hamburg. Đó có lẽ là lý do khiến Ter Stegen hiểu rằng anh sẽ phải tiếp tục chờ đợi cơ hội và dẫn đến những phát biểu bày tỏ sự không hài lòng trong thời gian qua.
Dù có một tín hiệu tích cực là Ter Stegen sẽ có cơ hội thể hiện bản thân trong màu áo Die Mannschaft trước một đối thủ hàng đầu nhưng dẫu sao đó cũng chỉ là một trận giao hữu, còn Neuer sẽ thực hiện nhiệm vụ ở một trận vòng loại có nhiều ý nghĩa hơn. Löw tái khẳng định rằng thứ tự trong đội vẫn sẽ được duy trì nếu không có điều gì bất ngờ xảy ra.
Chúng ta có thể cảm thông cho cảm giác của thủ thành thuộc biên chế Barcelona bởi rõ ràng trong thời gian gần đây, anh là người tốt hơn trong số 2 thủ môn. Chắc chắn vẫn cần phải xem xét xem liệu lời hứa của Löw có đủ để Ter Stegen duy trì động lực hay không.
Dù trong thành phần ban huấn luyện tuyển Đức không có quá nhiều tranh luận về vị trí số 1 ở khung gỗ, nhưng nếu Ter Stegen thể hiện màn trình diễn ấn tượng trước Argentina thì đó sẽ tiếp tục là một lời tuyên bố nữa gửi tới Joachim Löw.
Dịch từ bài viết “Ter Stegen v Neuer: Why the Barcelona keeper should be getting more consideration for Germany” của tác giả Matt Pyzdrowsk trên The Athletic
CG (TTVN)
CG (TTVN)