Hà Lan 0-0 Costa Rica (Luân lưu: 4-3): Van Gaal thay ng

Có lẽ trong thế giới bóng đá từ xưa đến nay, tin chắc rất ít HLV tiến hành thay thủ môn chỉ nhằm phục vụ cho loạt luân lưu 11m. Đúng phút cuối cùng của thời gian thi đấu chính thức đã kéo dài thêm 2 hiệp phụ, Tim Krul, thủ thành khá quen mặt với người hâm mộ Premier League, đã được thầy Van Gaal đưa vào sân khi mà đội nhà sắp bước vào màn đấu súng định mệnh và tất nhiên, ai cũng biết nhiệm vụ của anh là gì. Trong sự ngỡ ngàng của tất cả về cách thay người chưa từng có trong lịch sử World Cup, Krul đã toả sáng khi đẩy được 2 cú đá 11m của đối thủ, qua đó góp phần công sức to lớn đưa đội nhà vào bán kết. Trước đó, Hà Lan đã hoàn toàn bất lực trong chuyện công phá mành lưới Costa Rica bởi sự xuất sắc và quả cảm của hàng phòng ngự áo trắng cùng thủ thành Navas.

Hà Lan không quá được kỳ vọng trước World Cup 2014 song rốt cục, họ lại tạo ra dấu ấn sâu đậm khi toàn thắng từ đầu giải và sở hữu số bàn thắng nhiều nhất. Hà Lan không có trong đội hình một ngôi sao nào thật sự nổi trội như các tên tuổi khác song đổi lại trong tay vị tân thuyền trưởng của Man Utd mùa tới, là một tập thể đoàn kết, vững mạnh bất chấp tồn tại khoảng cách lớn thấy rõ về mặt tuổi tác, kinh nghiệm trận mạc giữa hai thế hệ "cựu binh" (Van Persie, Robben, Sneijder, De Jong, Kuyt) và "sao trẻ" (Indi, Blind, Depay, Fer, Clasie). Điểm đáng lưu ý giữa họ không hề tồn tại "tầng lớp trung gian" dày tức là, phần lớn đội hình Hà Lan phân chia vô cùng rõ rệt: hoặc thuộc thế hệ 9x (11 người, tính cả cầu thủ sinh năm 1989) hoặc loanh quang mốc 30 tuổi ( người, tính từ 29 tuổi trở lên). Ấy thế mà, sự phân chia ranh giới giữa số cầu thủ này gần như được xoá nhoà, không khác gì những gương mặt "bằng vai phải lứa". Tất cả nhờ vào tài lèo lái thần tình của Van Gaal hay nói một cách khác, chiến lược gia 62 tuổi mới chính là ngôi sao số 1 Oranje ở World Cup lần này. Không chỉ cực giói trong khoản "biến hoá đấu pháp" tuỳ theo diễn biến cụ thể trên sân mà Van Gaal còn rất biết thay đổi tình thế mỗi khi đội bóng của ông lâm vào cảnh bất lợi, đặc biệt trên phương diện thay người. Hầu như mọi cầu thủ ông đưa vào sân từ băng ghế dự bị kể từ trận khai mạc đến giờ đều có đóng góp không nhỏ vào thành tích chung của toàn đội. Rõ ràng, không còn nghi ngờ gì, Hà Lan thật sự hội đủ những tố chất của một nhà vô địch: sức mạnh tinh thần, các cá nhân có thể xoay chuyển cục diện, lối chơi ổn định, bản lĩnh và quan trọng nhất, một HLV siêu sao.

Tuy nhiên, Hà Lan phải rất dè chừng và không được phép chủ quan trước Costa Rica, "hiện tượng" lớn nhất của World Cup 2014. Đại diện của khu vực CONCAFA luôn tỏ ra vô cùng nguy hiểm ở vị thế chiếu dưới suốt World Cup lần này. Họ bị đánh giá thấp hơn trong những trận gặp Uruguay, Italy và Anh ở vòng bảng, nhưng đã thắng 2 và hòa 1. Họ cũng thất thế khi phải chơi với 10 người trong gần 1 giờ đồng hồ trước Hy Lạp ở vòng 16 đội, nhưng rồi vẫn chiến thắng. Ticos đã cho thấy sự ổn định đáng khâm phục và mới chỉ mới thủng lưới 1 bàn từ tình huống mở vào cuối trận gặp Hy Lạp (lần khác, họ bị Edison Cavani của Uruguay làm tung lưới, nhưng từ chấm 11 mét). Bởi thế, thử thách đặt ra cho thầy trò Van Gaal là không hề nhỏ.

Trận này, Van Gaal bố trí sơ đồ 3-4-3 thiên mạnh về tấn công (nhưng sẽ mau chóng được chuyển thành 5-3-2 hoặc 3-5-3 lúc cần thiết nhờ sự cơ động, đa năng của các tuyển thủ). Do cựu binh Nigel De Jong chính thức nghỉ hết World Cup do chấn thương gặp phải ở chiến thắng trước Mexico ở vòng 1/8 và gương mặt trẻ Leroy Fer cũng không thể ra sân vì lý do tương tự nên Wesley Snejder sẽ phải chơi thấp hơn như một tiền vệ trung tâm bên cạnh đàn em Wijnaldum thay vì dâng cao chơi như một hộ công. Hai cánh sẽ do "phát hiện mới" Daley Blind và "chủ lực cũ" Dirk Kuyt phụ trách. Vì Blind được đẩy lên cao nên vị trí trung vệ còn lại trong "bộ tam" án ngữ trước cầu môn bên cạnh Vlaar và De Vrij thuộc về Indi, gương mặt trẻ sinh năm 1992 chơi khá hay ở trận ra quân gặp TBN nhưng sau đó dính phải chấn thương. Trên hàng công, một sao trẻ khác được Van Gaal trình làng ở World Cup 2014, Memphis Depay có cơ hội thi đấu bên cạnh hai "đàn anh" quan trọng nhất đội Van Persie - Robben.

Dù vậy, Hà Lan lại khởi đầu đầy thân trọng chứ chưa dám ào lên vây hãm khung thành đối phương sau tiếng còi khai cuộc. Tất nhiên, khi mà Costa Rica chủ động chọn lối chơi "tử thủ" thì Hà Lan vẫn buộc phải tổ chức tấn công song tất cả được tính toán rất kỹ càng nhằm đảm bảo an toàn cho hậu phương trước nguy cơ bị phản công bất ngờ không kịp trở tay, nhất là khi khả năng chống đỡ từ xa yếu đi trông thấy do sự vắng mặt của De Jong. Chính sự thận trọng đó khiến trận đấu hoàn toàn không hấp dẫn, sôi nổi trong những phút đầu. Ấn tượng để lại cùng lắm chỉ là các pha dẫn bóng sở trường của Robben. Mãi đến phút 21, Hà Lan mới có được tình huống nguy hiểm đầu tiên, xuất phát từ đợt tấn công bên cánh phải và Kuyt căng ngang thuận lợi vào phía trong cho Depay. Sau thoáng suy nghĩ, tiền vệ mới 20 tuổi đẩy xuống cho Van Persie không rơi vào thế việt vị do sai sót trong việc "bẫy" của hàng thủ Costa Rica nhưng trong tư thế thoải mái, "lốc đầu đàn" không hạ gục nổi Keylor Navas, một trong những thủ môn hay nhất giải. Cú đá bồi sau đó của Sneijder cũng không hạ gục nổi thủ thành đang chơi bóng tại Tây Ban Nha cho CLB trung bình yếu Levante.

Kể từ đây, Hà Lan bắt đầu thi dấu ổn hơn song hàng thủ Costa Rica đã bẫy việt vị tốt hơn nên đại diện của châu Âu rất khó áp sát khung thành và hiếm hoi mới có nổi pha uy hiếp đáng tiền. Phút 29, màn kiến tạo của Van Persie đã đặt Depay vào thế đối mặt với Navas nhưng có lẽ do góc dứt điểm hẹp mà người chiến thắng vẫn là thủ thành Costa Rica. Phút 38, Hà Lan được hưởng cú sút phạt ở cự ly khoảng 25m nhưng hứa hẹn nguy hiểm bởi góc nhìn thắng với cầu môn. Sneijder là người thực hiện với cú sút mẫu mực, đưa bóng vòng qua hàng rào chắn và bay về phía góc lưới song trong một khoảnh khắc xuất thần, Navas đã tung người đẩy bóng ra tróng sự thán phục của chính đối thủ. Không còn phải bàn cãi nhiều, Navas chắc chắn là thủ thành hay nhất World Cup 2014, kể cả khi Costa Rica phải dừng bước ở tứ kết. Vài phút sau, thủ thành 27 tuổi hứa hẹn cực hot sau World Cup dũng cảm băng ra ôm gọn bóng ngay trong chân của Van Persie.

Sự xuất sắc của Navas đã đặt thêm bài toán khó cho thầy trò Van Gaal nhưng ông chưa vội tiến hành thay người sau giờ nghỉ giải lao. Đoàn quân áo cam đau đầu tìm "trăm phương ngàn kế" để hoá giải sự khó chịu của đối thủ song vẫn bất thành và bất lực. Robben vẫn là cái tên chơi nổi bật nhất trên hàng công Hà Lan với các pha "tả xung hữu đột" bên cánh phải song mình anh chưa thể kéo cả đoàn tàu Hà Lan tiến về phía trước. Phút 59, Costa Rica triển khai đợt phản công sắc sảo dầu tiên trong hiệp 2 và nếu Indi không kịp thời can thiệp ngăn chặn Joel Campbell thì chưa biết chừng Cillessen sẽ phải đối mặt với hiểm nguy. Tiền đạo thuộc biên chế Arsenal cho rằng ở tình huống này, trọng tài cần phải thổi 11m bởi anh đã ngã xuống sân song ông vua sân cỏ người Kazakhstan, Irmatov vừa thiết lập kỷ lục về số lần bắt chính tại các kỳ World Cup (9) đã không đồng quan điểm.

Đến phút 65, không ít CĐV Hà Lan phải giật mình khi từ quả đá phạt bên cánh phải, Gonzalez băng vào đánh đầu vọt xà ngang ở khoảng cách gần, một phần do bị Vlaar bám sát. Vài phút sau, Hà Lan phản ứng mạnh bằng màn xâm nhập vòng cấm địa sở trường từ cánh phải bằng tốc độ cao của Robben rồi đẩy bóng cho Van Persie. Thay vì dứt điểm, thủ quân Hà Lan chọn cách "đáp lễ" người đồng đội Tejeda kịp lao về phá bóng ra hết đường biên ngang. Mãi tới phút 76, sự sốt ruột của Louis Van Gaal mới tăng lên đỉnh điểm và ông có sự thay đổi người đầu tiên: Cựu binh 30 tuổi Jeremain Lens vào sân thế chỗ của Depay. Do thời gian cũng chẳng còn bao nhiêu nên Hà Lan buộc phải tăng tốc và đẩy mạnh áp lực lên phần sân đối phương. Phút 82, Robben bị phạm lỗi ngay sát vòng cấm địa, chếch về cánh trái và Hà Lan được hưởng cú sút phạt nữa khá thuận lợi, đặc biệt cho những cầu thủ thuận chân phải nên "số 10" Sneijer tiếp tục lãnh trách nhiệm thực hiện. Lần này, anh đã hạ gục được Navas nhưng cột dọc đã từ chối bàn thắng mang tính chất quyết định cho Oranje.

Thủ môn Navas vẫn chơi xuất sắc như mọi khi

Tiếp đó, không dưới 2 lần cơ hội lập công đến với vị thủ lĩnh đáng kính của ĐTQG Hà Lan, Robin Van Persie nhưng đều bị bõ lỡ một cách đáng tiếc. Nếu như ở tình huống đầu, Percy có thể đổ lỗi cho sự xuất sắc của Navas thì đến tình huống sau, anh cần tự vấn lương tâm khi đệm bóng hụt ở khoảng cách rất gần, sau đường kiến tạo miễn chê của Snejder. Thật khó hiểu khi càng vào sâu, Van Persie chơi càng dở và chưa thể nâng cao thành tích ghi bàn. Trong nỗ lực chấm dứt sự vô duyên, anh nhất quyết giành lấy quyền thực hiện cú sút phạt cũng gần vòng cấm nhưng lệch về bên phải. Chỉ có điều, trái bóng bay đúng vị trí của Navas nên bị đẩy ra dễ dàng nhưng cũng từ đây, Hà Lan lại tạo ra một cơ hội nguy hiểm khác, được kết thúc bằng cú dứt điểm khác của chính Van Persie mà bị Tejeda, một anh chàng hoàn toàn "vô danh tiểu tốt" đang chơi bóng ở trong nước, từ chối ngay trên vạch vôi.

Bằng cố gắng tuyệt vời và tinh thần chiến đấu quả cảm, Costa Rica đã kéo trận tứ kết vào hai hiệp phụ và đây rõ ràng là cơ hội thuận lợi để họ chứng tỏ ưu thế về mặt thể lực, sức trẻ trong khi nhiều lão tướng của Hà Lan sắp "sức tàn lực kiệt", đặc biệt sau quãng thời gian tăng tốc vào cuối hiệp 2. Phút 94, cầu thủ chơi hay nhất Costa Rica từ đầu trận, Keylor Navas lại toả sáng rực rỡ bằng pha bay người chặn đứng ngoạn mục cú đánh đầu khó của Vlaar từ quả phạt góc do Robben thực hiện. Không còn nghi ngờ gì, sau World Cup 2014, kiểu gì Navas cũng sẽ làm náo loạn TTCN châu Âu. Dù thể lực đã suy giảm trầm trọng nhưng Hà Lan không dám chơi chậm lại bởi nếu để trận đấu bước sang loạt luân lưu 11m thì càng đáng lo bởi sự xuất sắc đột biến của Navas.

Bên cạnh chốt chặn cuối cùng vô cùng vững chãi thì Costa Rica còn cho thấy khả năng sử dụng tài tình "con dao hai lưỡi" bẫy việt vị khi các cầu thủ tấn công của Hà Lan thường xuyên "dính bẫy". Theo thống kê, trong cả trận, hơn 10 lần, các tuyển thủ Da cam rơi vào hoàn cảnh "đứng dưới cầu thủ cuối cùng của đối phương" do sự phối hợp ăn ý của các hậu vệ Costa Rica. Phút 103, không biết lần thứ bao nhiêu, Hà Lan có thời cơ khai thông bế tắc từ chấm đá phạt bên ngoài vòng cấm song lần này, cú sút của Robben chỉ trúng vào hàng rào chắn. Đầu hiệp phụ thứ 2, Van Gaal chơi canh bạc mạo hiểm khi rút một hậu vệ (Indi) ra khỏi sân để dành chỗ cho một chân sút (Huntelaar). Phút 107, Ascota buộc phải phạm lỗi với Robben khi "mũi tên cam" xé gió lao đi bên cánh phải nhưng tiền vệ của Bayern cũng chẳng phải tay vừa khi khôn khéo vung tay vào mặt đối thủ nhưng rốt cục chỉ có Acosta bị phạt thẻ vàng.

Van Persie bỏ lỡ quá nhiều cơ hội ăn bàn

"Lốc Da cam" vẫn đều đặn thổi về phần sân đối phương nhưng bàn thắng chưa thấy đâu. Trong khi đó, khoảng thời gian cuối hiệp phụ thứ hai, bên cạnh bảo đảm an toàn nơi hậu phương, Costa Rica còn bất ngờ tổ chức các đòn tấn công khá sắc sảo về khung thành Hà Lan, khiến các CĐV đến từ xứ sở hoa tulip không khỏi bồn chồn xen lẫn thót tim trên khán đài mà nếu bộ đôi trung vệ Vlaar - De Vrij cùng thủ thành Cillessen không chơi tốt ở thời khắc quyết định thì chắc chắn, Hà Lan phải đón nhận bàn thua định mệnh. Nhưng kịch tính chưa dừng lại ở đây hay chính xác hơn, vận đen tiếp tục đeo bám Sneijder và ĐTQG Hà Lan. Đúng phút 119, từ sát vạch 16m50 và hơi chếch về cánh trái, Sneijder quyết định thực hiện cú đặt lòng vừa căng vừa hiểm mà đã hoàn toàn đưa trái bóng ra khỏi tầm với của Navas song thật khó tin, trái bóng lại trúng vào xà ngang.

Ngay sau đó, Van Gaal đã cho thấy tư thế chuẩn bị rất sẵn sàng của mình cho loạt bắn súng cân não khi tung thủ thành Tim Krul vào sân. Đây chắc chắn là sự thay đổi người thú vị bậc nhất trong lịch sử World Cup khi chỉ nhằm phục vụ cho những quả đá luân lưu 11m. Có lẽ, Van Gaal hoàn toàn tin tưởng vào trình độ bắt phạt đền của thủ thành khoác áo Newcastle. Krul cũng tỏ ra cực kỳ tự tin vào năng lực bản thân và anh là người bắt đầu tiên. Dù đoán đúng hướng song anh không thể chặn nổi cú đá của Borges. Trong khi thủ quân Van Persie được giao trọng trách mở màn cho loạt đá của Ha Lan và bằng sự lạnh lùng, bản lĩnh của một cầu thủ quá dày dạn kinh nghiệm trận mạc, anh đã sút thành công bất chấp Navas cũng đoán trúng hướng. Đến loạt thứ 2, Krul đã chứng tỏ sự đúng đắn trong quyết định thay người của ông thầy khi đổ người chuẩn xác, chặn đứng cú đá không dễ cản của Bryan Ruiz, cầu thủ danh tiếng nhất Costa Rica nhờ quãng thời gian chơi bóng tại châu Âu cho Fulham, Twente.

Có vẻ Van Gaal chỉ tin tưởng các cựu binh trong loạt luân lưu 11m khi lần lượt Robben, Sneijder rồi Dirk Kuyt "lên thớt" và giống như Van Persie trước đó, họ đều không mắc phải sai lầm nào, thậm chí còn dễ dàng đánh lừa "siêu thủ môn" Navas. Còn Krull tiếp tục khẳng định sự lựa chọn của ông thầy là quá sáng suốt. Không chỉ biết cách "doạ dẫm" đối phương mỗi khi bước tới chấm luân lưu 11m mà anh còn phán đoán cực tốt hướng đá. Đáng tiếc, do cú đá của Gonzalez và Bolanos quá hiểm nên anh cũng đánh bó tay. Nhưng đến lượt thứ 5 thì Tim Krul lại toả sáng khi đẩy được quả đá luân lưu cũng không hề đơn giản của Umana, qua đó chính thức định đoạt số phận trận đấu và Hà Lan lọt vào bán kết, gặp đối thủ nhiều duyên nợ Argentina. Thêm một lần, cả thế giới bóng đá phải ngã mũ thán phục tài thay người siêu đẳng của Van Gaal và có lẽ ngoài ĐTQG Hà Lan cũng như người dân Hà Lan thì còn có thêm Man Utd cùng giới Manucians vui sướng tột độ bởi đơn giản "Quỷ đỏ" đã tìm đúng một nhà cầm quân thiên tài mà rõ ràng thừa đẳng cấp, năng lực để giúp Man Utd lấy lại vị thế vốn có.

Còn những "fan trung lập" thì không phải nuối tiếc khi bỏ hơn 2 tiếng đồng hồ theo dõi trọn vẹn trận đấu. Dù không có bàn thắng nào được ghi nhưng đây chắc chắn là trận tứ kết hay nhất, giàu cảm xúc nhất tại World Cup lần này cũng như mang nhiều dấn ấn lịch sử của giải đấu mà sẽ còn được nhắc đi nhắc lại nhiều trong tương lai. Tuy không thể tiếp tục viết nên điều kỳ diệu song Costa Rica đã để lại ấn tượng quá tốt đẹp đồng thời lại còn tạo ra một trận đấu không thể nào quên. Chỉ như thế thôi cũng đủ làm người Costa Rica tự hào tột độ như vừa giành một danh hiệu nào đó.

Đội hình thi đấu
Hà Lan: Cillessen (Krul 120'), Vlaar, De Vrij, Martins Indi (Huntelaar 106'), Blind, Kuyt, Wijnaldum, Depay (Lens 76'), Sneijder, Van Persie, Robben
Costa Rica: Navas, Acosta, Gonzalez, Umana, Diaz, Gamboa (Myrie 79'), Borges, Tejeda (Cubero 95'), Bolanos, Campbell (Urena 66'), Ruiz

Bảo Phương