Chelsea đã chi tiêu mạnh tay trong kỳ chuyển nhượng mùa hè vừa qua, kỳ chuyển nhượng đầu tiên dưới thời các ông chủ mới. Tham vọng của ban lãnh đạo chính là thành công trên sân cỏ sẽ mang về những lợi nhuận lớn từ bản quyền truyền thông và hợp đồng thương mại.
 |
Raheem Sterling tạo dáng thể hiện khát vọng mà mọi cầu thủ đều muốn gửi gắm khi gia nhập một CLB mới. Chỉ những cây cọ California phía sau anh là cho thấy nó không giống những thương vụ chuyển nhượng khác của Premier League. Buổi chụp hình diễn ra tại Beverly Hills để công bố bản hợp đồng trị giá 50 triệu bảng của Chelsea đã cho thấy rất nhiều thứ đã thay đổi kể từ khi The Blues thuộc về các ông chủ người Mỹ. Nó cũng phản ánh tham vọng vươn mình mạnh mẽ hơn nữa ra toàn cầu của Chelsea.
Địa điểm buổi chụp chỉ cách 20 phút đi xe từ đại bản doanh của đội bóng chày Los Angeles Dodgers – CLB mà ông chủ Todd Boehly của Chelsea nắm cổ phần. Crypto.com Arena – sân nhà của đội bóng rổ LA Lakers mà Boehly cũng có cổ phần – cũng ở gần đó. Sau khi giành chiến thắng trong các cuộc đấu thầu mua lại Chelsea vào tháng 5, các ông chủ mới của đội bóng – bao gồm Boehly, Mark Walter, quỹ đầu tư Clearlake Capital và tỷ phú Hansjorg Wyss – đang dần thể hiện cách mà họ quản lý, điều hành và phát triển một tổ chức đã dựa vào tài chính của tỷ phú Roman Abramovich suốt 2 thập kỷ.
Dưới thời tài phiệt người Nga, Chelsea đoạt 5 chức vô địch Premier League, 2 Champions League và khẳng định vị thế của một trong những CLB hàng đầu nước Anh lẫn châu Âu. Ngoài ra, The Blues cũng đã tiêu khoảng 900 triệu bảng trong suốt 19 năm nằm dưới quyền sở hữu của Abramovich. Thời điểm ông buộc phải bán đội bóng, Chelsea vẫn nợ ông 1,5 tỷ bảng và khoản nợ được xóa do Vương quốc Anh thắt chặt các biện pháp trừng phạt.
Khi các ông chủ mới tiếp quản đội bóng, họ đã không ngần ngại vung tiền để củng cố sức mạnh đội bóng. Đến thời điểm kết thúc kỳ chuyển nhượng mùa hè 2022, Chelsea đã chi hơn 200 triệu bảng cho 8 tân binh của đội một. Khoản chi khổng lồ được thực hiện sau khi liên minh Mỹ trả 2,5 tỷ bảng để mua lại và cam kết 1,75 tỷ bảng để đầu tư vào cầu thủ lẫn cơ sở hạ tầng. Đó là số tiền lớn nhất từng được chi ra để mua một CLB bóng đá.
Với người hâm mộ Chelsea, đó là một sự thay đổi chóng mặt so với 6 tháng trước, khi tương lai đội bóng vẫn đang bất định. Trong quãng thời gian Abramovich chịu trừng phạt, Chelsea chỉ được phép tiếp tục chơi bóng nhờ vào một giấy phép đặc biệt của chính phủ. Một nhân vật ở Premier League chia sẻ với Financial Times về các ông chủ mới của Chelsea: “Họ đã trả rất nhiều tiền cho một CLB thua lỗ rất nhiều tiền và liên tục được Roman trợ cấp”. Boehly và các cộng sự từ chối đưa ra bình luận về điều này.
Hiện tại, sau khi đã cam kết đổ hàng trăm triệu để xây dựng một đội bóng có thể cạnh tranh danh hiệu ở đẳng cấp cao nhất, các ông chủ mới đang cho thấy niềm tin của họ chính là CLB này vẫn còn rất nhiều dư địa để có thể phát huy hết tiềm năng kinh tế của họ. Họ tin rằng người hâm mộ bóng đá trên toàn thế giới nói chung, cổ động viên Chelsea nói riêng, vẫn chưa được khai thác tối đa để mang về lợi nhuận lớn hơn nữa.
Tuy nhiên, để canh bạc Chelsea sinh lời, trước hết họ cần đội một đủ khả năng cạnh tranh với mọi đối thủ, nhất là những đội bóng do các thành viên hoàng gia hoặc tỷ phút dầu mỏ sở hữu. Bản thân Boely không chỉ là ông chủ, chủ tịch mà còn là giám đốc thể thao tạm quyền, trực tiếp chỉ đạo các thương vụ chuyển nhượng. Dù thế nào đi chăng nữa, một Chelsea mới sẽ có hình hài mang dấu ấn của Boehly và các cộng sự.
“Tôi nghĩ ông ấy đang khá thích thú, nhưng hy vọng ông ấy sẽ nhận ra rằng mua là điều dễ dàng nhất trong bóng đá. Có rất nhiều thứ khó khăn khi vận hành một CLB”, Giovanni Branchini – một người đại diện bóng đá – chia sẻ.
Câu chuyện của Los Angeles Dodgers
Việc tham gia mua lại Chelsea không phải lần đầu tiên Todd Boehly nhảy vào một thương vụ thể thao khác thường dựa trên niềm tin rằng đội thể thao đó còn nhiều tiềm năng khai phá. Boehly và Mark Walter – CEO của Guggenheim Partners – từng tham gia liên minh do huyền thoại bóng rổ Magic Johnson đứng đầu để mua lại đội bóng chày Los Angeles Dodgers vào năm 2012 khi nó đứng trước bờ vực phá sản.
“Mọi người đã nghĩ thương vụ đó cực kỳ mạo hiểm và lắm rủi ro, nhưng xin nhắc lại một lần nữa, rủi ro đi kèm với việc hiểu tài sản đó là gì, cấu trúc ra sao, anh và các cộng sự của mình phân chia công ty thành hai phần: một là công ty truyền thông và một chính là đội bóng chày đó”, chuyên gia tài chính Michael Milken nói với Boehly trong một chương trình podcast vào tháng 9/2020.
Các ông chủ mới nhận ra rằng việc gia hạn hợp đồng bản quyền truyền thông của đội bóng tại MLB là một cơ hội. Theo Wall Street Journal, Fox đã đề nghị 3 tỷ USD để gia hạn hợp đồng lên tới 17 năm, trong khi LA Times cho biết thời điểm đó hợp đồng có giá trị ít nhất là 4 tỷ USD. Với Boehly, mức giá mà Fox đưa ra là quá thấp.
 |
| Todd Boehly và các cộng sự tại Los Angeles Dodgers. Ảnh: Getty Images |
Sau đó, một đài truyền hình khác là Time Warner Cable sẵn sàng trả mức giá cao hơn. Boehly chia sẻ với Milken trên podcast vào năm 2020 như sau: “Chúng tôi thống nhất mức giá khoảng 9 tỷ USD cho 25 năm từ xếp hạng tín dụng điểm đầu tư (investment-grade credit), do đó chúng tôi khá thoải mái với giá trị mà mình trả, đó cũng là mức giá cao nhất từng được trả vào thời điểm đó”.
Tuy nhiên bản quyền truyền thông chỉ là một phần. Các ông chủ của Dodgers cũng mang về những cầu thủ ngôi sao như một sự đặt cược vào việc nó sẽ mang lại những lợi ích cho các cuộc đàm phán hợp đồng truyền thông mà nhấn mạnh trong đó là những lợi ích thương mại. Hiện tại theo Forbes, Dodgers có giá trị hơn 4 tỷ USD, chỉ đứng sau New York Yankees tại bảng xếp hạng của MLB. Năm 2020, đội bóng đã vô địch World Series lần đầu tiên trong 32 năm.
Dù Dodgers là một đội bóng chày, nhưng trường hợp đầu tư vào đó cũng khá tương đồng với cách Boehly nhìn nhận thương vụ Chelsea. Tại một sự kiện ở Berlin diễn ra hồi tháng 6 năm nay, Boehly đã nói rằng các CLB Premier League “không nhận ra họ có cơ hội lớn như thế nào. Hãy nắm bắt vận mệnh của chúng ta và nghĩ cách tối ưu hóa nó” (theo Bloomberg).
Với mục tiêu phát triển chiến lược thương mại toàn cầu, Chelsea đã mời Tom Glick về làm Giám đốc Điều hành. Glick là cựu Giám đốc Thương mại của City Football Group và cựu Giám đốc Vận hành của Carolina Panthers tại giải National Football League tại Mỹ. Một nhân có nguồn tin sâu tại Chelsea cho biết Boehly và Behdad Eghbali - đồng sáng lập của Quỹ đầu tư Clearlake Capital – đã lên kế hoạch làm việc với Premier League và các CLB khác để tăng giá trị các bản quyền khác nhau.
Premier League kỳ vọng các hợp đồng phát sóng của họ sẽ tăng hơn 10 tỷ bảng trong 3 mùa tiếp theo trong bối cảnh các hợp đồng quốc tế đã vượt giá trị các hợp đồng trong nước. Tuy nhiên các ông chủ mới của Chelsea cho rằng những con số đó còn thấp. Theo ước tính của Deloitte, 20 CLB Premier League sẽ tạo ra tổng doanh thu 6 tỷ bảng mùa này, tăng 10% so với mùa trước.
Nhưng so với NFL (Giải vô địch bóng bầu dục Mỹ) thì còn kém xa. Theo Sportico, doanh thu năm 2021 của NFL với 32 đội tổng cộng là 18 tỷ USD. Thực tế là NFL chủ yếu được phát cho các khán giả Bắc Mỹ chỉ trong giai đoạn 18 tuần của mùa giải.
Ngược lại, Premier League thực sự là sản phẩm toàn cầu được phát sóng ở 190 quốc gia trong một mùa giải kéo dài 9 tháng. Vì thế, các ông chủ tin rằng doanh thu của nó còn có thể bùng nổ hơn nữa. Một nguồn tin tại Chelsea khẳng định: “Doanh thu từ truyền thông có sự lan tỏa rất lớn. Đó là một cơ hội”.
Hay như Joe Ravitch – đồng sáng lập của Raine Group, ngân hàng đã tư vấn trong việc bán Chelsea – từng chia sẻ với Financial Times rằng: “Chelsea và toàn bộ các CLB hàng đầu của Premier League sẽ có thể vượt qua giá trị 10 tỷ USD mỗi đội trong 5 năm tới”.
 |
|
Todd Boehly tin rằng Chelsea vẫn còn nhiều tiềm năng để khai phá và bùng nổ hơn nữa. Ảnh: Getty Images
|
Chelsea của Boehly
Những ông chủ mới của Chelsea phải đối diện một thử thách rất khác so với khi Abramovich tiếp quản đội bóng năm 2003. Thời điểm hiện tại, giá trị của Premier League ngày càng tăng cao, các CLB liên tiếp phá vỡ những kỷ lục chuyển nhượng và tiếp tục nâng cấp sân vận động hoặc xây những sân bóng mới hiện đại.
Sự cạnh tranh của Premier League giờ đây rất cao. Các tỷ phú hoặc những nhà đầu tư có mối liên hệ với một nhà nước đang kiểm soát các CLB thuộc “Big 6”. Toàn bộ 6 đội bóng này đều cạnh tranh để có tên trong 4 vị trị trí cao nhất bảng xếp hạng, qua đó đủ điều kiện tham dự UEFA Champions League.
Dưới sự sở hữu của Hoàng thân Sheikh Mansour bin Zayed al-Nahyan của UAE, Manchester City đã chuyển mình từ một đội bóng hạng trung thành thế lực thống trị Premier League với 6 lần lên ngôi. Dưới thời gia đình Glazer, doanh thu của Manchester United tăng từ 117 triệu bảng vào năm 2005 lên hơn 600 triệu bảng mùa giải 2018/19, mùa bóng cuối cùng trước khi đại dịch xuất hiện.
Tập đoàn FSG của tỷ phú John Henry thì sở hữu Liverpool. Trong khi đó, một tỷ phú thể thao Mỹ khác là Stan Kroenke sở hữu Arsenal. Tottenham Hotspur, đội bóng duy nhất trong nhóm “Big 6” chưa từng vô địch Premier League, thì có cổ phần đa số thuộc về tỷ phú Joe Lewis.
Tháng 10 năm ngoái, một tập đoàn Saudi Arabia do Thái tử nước này đứng đầu đã mua lại Newcastle với giá 305 triệu bảng. Sự cạnh tranh cho xuất tham dự Champions League ngày càng khốc liệt hơn. Việc mất suất tham dự giải đấu này thực sự có ảnh hưởng lớn về phương diện kinh tế: UEFA phân phối 2 tỷ bảng mỗi năm cho các CLB tham dự giải đấu này, và Chelsea đã kiếm được 120 triệu bảng nhờ thành tích vô địch. Đó là con số rất giá trị.
Trong khi đó, các đối thủ của Chelsea có một khía cạnh có thể tạo ra doanh thu tốt hơn The Blues là bán vé. Với sức chứa 40.000 người, sân Stamford Bridge hoàn toàn thua kém so với Old Trafford của Manchester United (sức chứa 75.000 người). Doanh thu trong ngày có trận đấu của Man United là 112 triệu bảng mùa giải 2018/19, trong khi con số của Chelsea là 67 triệu bảng.
 |
|
Những tân binh như Aubameyang được kỳ vọng sẽ giúp Chelsea cải thiện lối chơi và chất lượng chuyên môn trên sân cỏ, từ đó gia tăng giá trị đội bóng. Ảnh: Getty Images
|
Tuy nhiên, việc nâng cấp một sân bóng mới với sức chứa lớn hơn không hề đơn giản. Abramovich đã có kế hoạch tái phát triển sân Stamford Bridge. Nhưng ông đã rút lại kế hoạch xây dựng sân vận động mới với sức chứa 60.000 khán giả trên nền Stamford Bridge vào năm 2018 sau khi bị cắt thị thực Vương quốc Anh.
Sau khi hoàn tất quá trình chuyển giao, Boehly và Clearlake đã cam kết “tái phát triển sân Stamford Bridge”, nhưng một nguồn tin thân cận cho biết không có dấu hiệu nào cho thấy kế hoạch sẽ được thực hiện. Hiện tại, Boehly cùng các cộng sự sẽ hy vọng tiền bạc đổ vào thị trường chuyển nhượng sẽ giúp Chelsea tạo ra khác biệt trên sân cỏ.
Chắc chắn không phải mọi thứ sẽ suôn sẻ trong kỷ nguyên mới của Chelsea. Tuy nhiên, theo Marlon Fleischman – một người đại diện tại Unique Sports Group, công ty đại diện cho nhiều cầu thủ trong đó có Reece James – kinh nghiệm của các ông chủ Chelsea ở các môn thể thao khác sẽ có ích với họ trong chuyến hành trình tại Premier League: “Họ biết cách vận hành các đội thể thao, đây không phải là trò chơi đầu tiên của họ”.
Theo Samuel Agini | Financial Times
Chelsea
