Pep Guardiola và nghệ thuật khai thác đội hình nhỏ-gọn

Manchester City đã giành cú ăn ba mùa trước. Gần một năm trôi qua kể từ đêm Istanbul lịch sử, họ vẫn đang là một trong hai đội hiếm hoi (cùng với PSG) còn nguyên cơ hội giành The Treble mùa này: vô địch quốc gia, Cúp QG và Champions League.

Đội bóng của Pep Guardiola cũng đang sở hữu chuỗi bất bại 22 trận liên tiếp trên mọi đấu trường, thắng 19 trong số đó.

Đúng là Man City “chỉ” đang đứng thứ 3 BXH Premier League, kém 2 đội dẫn đầu Liverpool và Arsenal cùng 1 điểm. Nhưng đừng quên, cùng kỳ này mùa trước khoảng cách đó là 8 điểm. Từ các nhà cái hàng đầu đến Siêu máy tính thông minh của Opta đều đánh giá Man City là đội có khả năng vô địch cao nhất ở cả 3 đấu trường mà họ đang góp mặt.

Có rất nhiều điều để nói, để phân tích về Man City của hiện tại, trước thềm trận đại chiến với đội đầu bảng Arsenal. Và 1 trong số đó chính là khả năng khai thác hiệu quả đội hình nhỏ gọn của HLV Pep Guardiola.

Đầu tiên phải khẳng định luôn ngay: “Một đội hình nhỏ gọn với những cầu thủ có thể đá nhiều vị trí khác nhau” luôn là tiêu chí số 1 trong kế hoạch xây dựng và phát triển nhân lực" của chiến lược gia đại tài người Tây Ban Nha.

Không hề quá lời khi nói, Pep có thể ký hợp đồng với (hầu như) bất kỳ cầu thủ nào mà ông muốn trong thời gian ở City, nhưng The Citizens của chiến lược gia người Tây Ban Nha chưa bao giờ có-nhu-cầu sở hữu một đội hình với quy mô lớn. Đặc biệt là trong những năm gần đây khi đường hướng xây dựng đội hình của Man City-Pep là đưa về những người mới bằng với số lượng cầu thủ đội một rời đi.

Ví dụ: Hè năm ngoái, City chi khá mạnh tay để đưa về Josko Gvardiol, Matheus Nunes, Jérémy Doku và Mateo Kovacic nhưng ở chiều ngược lại, họ cũng đã chia tay Cole Palmer, Riyad Mahrez, Aymeric Laporte và Ilkay Gündogan. Một năm trước đó, City ký hợp đồng với Erling Haaland, Kalvin Phillips và Manuel Akanji đồng thời bán Raheem Sterling, Gabriel Jesus và Oleksandr Zinchenko.

Thống kê cho thấy, Man City chỉ có 20 cầu thủ (từng) đá chính tại Premier League mùa này, bằng với Fulham và ít hơn 18 CLB còn lại của giải đấu. Kể từ đầu mùa, Pep cũng chỉ sử dụng tổng cộng 25 cầu thủ khác nhau, ít thứ 2 sau David Moyes của West Ham (24). Pep bên cạnh đó còn là HLV thực hiện ít quyền thay người nhất kể từ khi Ngoại hạng Anh 2023/24 khởi tranh, chỉ 77 lần. 

Cả hai trường hợp một đội không sử dụng cầu thủ dự bị nào trong 1 trận đấu mùa này đều là Man City. 3 trong số 14 (lượt) đội chỉ sử dụng duy nhất MỘT quyền thay cũng là Man City. Thực tế, Pep chỉ sử dụng cả 5 quyền thay người ở 4 trong số 28 trận đấu đã qua của Man City ở Premier League 2023/24 (tỷ lệ 14,3%).

Về mặt số lượng, đội hình của City trông có vẻ mỏng. Nhưng điều quan trọng là ở chỗ: Pep Guardiola đã và đang quản lý nhân sự cực kỳ tốt. Mặc dù chỉ có 20 cầu thủ từng đá chính ít nhất một trận ở Premier League mùa này, nhưng Man City lại là 1 trong 5 CLB thay đổi đội hình xuất phát thường xuyên nhất. 

Cụ thể, Pep Guardiola đã thực hiện 73 sự thay đổi ở đội hình xuất phát – chỉ ít hơn Brighton (108), Nottingham (80), Liverpool (78) và Sheffield United (75).

Điểm nhấn quan trọng là ở chỗ: Pep luân chuyển đội hình xuất phát một cách nhất quán. Trừ một nhóm cầu thủ được xếp đá chính nhiều chẳng hạn như Kyle Walker, Julián Álvarez, Rodri và Phil Foden, Pep luôn cố gắng xoay vòng đội hình hợp lý nhất có thể, để các cầu thủ của ông có thời gian nghỉ ngơi và tái tạo năng lượng.

Hồi tháng Mười năm ngoái, Pep có nói thế này về quan điểm “đội hình nhỏ gọn” của ông.

"Mọi người thường nói, tôi muốn 2 cầu thủ cho mỗi vị trí trên sân. Nhưng tôi hoàn toàn không đồng ý với điều đó. Một đội bóng hoạt động hiệu quả nhất phải là một đội với 11 cầu thủ xuất phát thường xuyên và sau đó tùy hoàn cảnh, trạng huống cụ thể sẽ thực hiện 2 hoặc 3 thay đổi. Tôi chưa bao giờ cho rằng, việc xoay vòng nhân sự 6-7 vị trí qua mỗi tuần, cho các trận đấu khác nhau, là điều tốt.

Các bạn có thể thấy, Bernardo đủ giỏi để chơi 2 hoặc 3 vị trí khác nhau. Phil Foden có thể đá 2, 3, 4 thậm chí là 5 vị trí. Julian Alvarez cũng vậy. Oscar Bobb thậm chí còn đa năng hơn. Chúng tôi có những cầu thủ giỏi và cực kỳ linh hoạt, và họ chính là nền tảng tạo nên ‘đội hình nhỏ gọn’ của City".

Thực tế, trừ các thủ môn cùng 3 cầu thủ Ruben Dias (chỉ đá trung vệ), Jack Grealish (chỉ đá tiền vệ/tiền đạo cánh trái) và Erling Haaland (chỉ đá trung phong), tất cả các chàng trai khác của Pep đều đã chơi từ 2 vị trí trở lên trong ít nhất 1 năm qua.

Cho đến lúc này, điều đó vẫn đúng! Phương pháp của Pep cũng là lý do giải thích tại sao, Man City mùa trước và mùa này ít chịu tổn thất nhân lực liên quan đến các vấn đề chấn thương và thể trạng.

Ví dụ như mùa này trừ trường hợp của Kevin de Bruyne (nghỉ 5 tháng vì phẫu thuật gân kheo), đa số các ca chấn thương của City không thực sự nghiêm trọng. Theo Premierinjuries.com, tổng số ngày vắng mặt vì lý do thể trạng của các cầu thủ Man City mùa này chỉ là 611 – ít thứ ba ở Premier League, sau West Ham (385) và Wolves (418).

Tiếp tục khai thác dữ liệu Premierinjuries.com,  chúng ta sẽ biết được rằng Man City chỉ  phải đối mặt với 3 ca chấn thương gân khoeo trong mùa giải này, ít hơn bất kỳ CLB nào khác của Ngoại hạng Anh. Gân kheo là loại chấn thương thường liên quan đến việc bị quá tải, và đó là bằng chứng cho thấy City đã quản lý rất tốt khối lượng công việc các cầu thủ của họ.

Có 2 câu hỏi cho phần còn lại của mùa giải của City

Thứ nhất, liệu Man City-Pep có đủ chiều sâu để luân chuyển và giữ cho các cầu thủ của mình luôn tươi mới và tránh xa những chấn thương hay không.

Và thứ hai, Man City có đủ cơ hội để tạo điều kiện cho cầu thủ nghỉ ngơi hay không?

Hai câu hỏi đó đặt trong bối cảnh lịch thi đấu trong ít nhất 1 tháng tới của City là rất dày, tổng cộng 9 trận đồng thời cuộc cạnh tranh chức vô địch Premier League mùa này cũng khác so với các năm trước khi City phải đua với 2 đối thủ xuất sắc thay vì chỉ một đội.

Tới đây cũng phải lưu ý rằng, City là 1 trong số những CLB Anh chịu nhiều ảnh hưởng nhất bởi loạt trận FIFA Days tháng Ba, với việc Walker và Stones đều dính chấn thương trong các trận giao hữu của tuyển Anh.

Và theo như Pep xác nhận trong cuộc họp báo trước trận đấu với Arsenal, thì cả 2 hậu vệ quan trọng này đều sẽ không kịp bình phục để ra sân. Trong khi đó, khả năng xung trận của De Bruyne và Ederson, những người vắng mặt ở đợt triệu tập này vì lý do thể trạng cũng là 50/50.

Trận chiến với Arsenal đêm nay, vì thế có thể coi là một bài test kiểm chứng quan trọng cho khả năng luân chuyển đội hình và nghệ thuật khai thác nhân lực của Pep. Dù tất nhiên, đến lúc này thì ông không cần phải chứng minh rằng mình giỏi đến như thế nào!