Vì sao Man United không thể phòng ngự các quả phạt góc ở mùa này?

Nỗi lo về các tình huống cố định của Manchester United là câu chuyện đã được nhắc đến rất nhiều lần trong vài năm qua.

Có những mùa giải, vấn đề nằm ở khâu phòng ngự. Nhưng ở một mùa khác thì vấn đề lại là sự bất lực trong việc ghi bàn từ các tình huống cố định. Các huấn luyện viên, các trợ lý và rất nhiều cầu thủ khác nhau đã xuất hiện trong giai đoạn này, nhưng dù có thay đổi thế nào, điểm yếu cố hữu của Man United khi đối mặt với các tình huống cố định vẫn tiếp tục là một vấn đề lớn chưa có lời giải chính xác.

Trong mùa giải 2024-25, việc phòng ngự những quả phạt góc đã gây ra rất nhiều rắc rối. Thời gian đầu mùa là dưới thời Erik ten Hag và bây giờ là Ruben Amorim.

Dù đã điều chỉnh cũng như bổ nhiệm các trợ lý huấn luyện về tình huống cố định và điều chỉnh hệ thống về cả hệ thống phòng ngự (Carlos Fernandes đảm nhận vai trò quan trọng hơn kể từ khi Amorim đến), Man United vẫn gặp khó khăn trước những quả phạt góc của đối thủ. Từ đầu mùa giải đến nay, chỉ có Wolverhampton Wanderers (10 bàn thua) là đội bóng để thủng lưới nhiều hơn Man United (9 bàn thua) từ các tình huống phạt góc tại Premier League.

Để đảm bảo công bằng khi đưa ra những đánh giá, chúng ta sẽ sử dụng tỷ lệ bàn thua của mỗi đội trên mỗi 100 quả phạt góc. Phương pháp này sẽ tạo ra sự so sánh khách quan giữa tất cả 20 đội (vì số quả phạt góc mà mỗi đội phải đối mặt là khác nhau). Với tỷ lệ 10,6 bàn thua trên mỗi 100 quả phạt góc, Manchester United đang là đội có thành tích tệ nhất tại giải Ngoại hạng Anh mùa này.

Không chỉ là số bàn thua, Man United còn thường xuyên để đối thủ tạo ra những cơ hội chất lượng cao từ các quả phạt góc trong mùa giải này. Tỷ lệ bàn thua kỳ vọng (xG) trên 100 quả phạt góc của họ đạt mức 6,8 - con số cũng thuộc hạng tệ nhất ở Premier League mùa này.

Việc kèm người trong các tình huống phạt góc của Man United không thật sự hiệu quả trong mùa giải 2024-25. Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất của Man United vẫn là việc phòng ngự ở cột gần. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi các đối thủ của Man United đã nhắm vào khu vực này bằng những quả phạt góc xoáy vào trong (inswing) — 66% số quả phạt góc mà Man United phải đối mặt tại Premier League mùa này đều là các quả đá xoáy vào trong.

Dưới thời Ten Hag và với trợ lý Andreas Georgson phụ trách tình huống cố định, Man United đã bắt đầu mùa giải với cách phòng ngự kết hợp giữa kèm người và kèm khu vực. Hệ thống này chủ yếu bao gồm bốn cầu thủ kèm khu vực (màu vàng) di chuyển sát về phía cột gần, bốn cầu thủ kèm người (màu đỏ) và hai cầu thủ (màu trắng) sẽ bảo vệ khu vực quanh chấm phạt đền và các quả phạt góc phối hợp gần.

Cách sắp xếp hệ thống phòng ngự khi đối mặt với các quả phạt góc của Man United đã được điều chỉnh nhẹ trong một số trận đấu bằng cách chuyển sang sử dụng năm cầu thủ đảm nhiệm kèm khu vực. Dẫu vậy, phương án cơ bản được sử dụng trong phần lớn các trận đấu trước khi Amorim đến vẫn là phương án đã liệt kê bên trên.

Bàn thua đầu tiên từ tình huống phạt góc của Man United trong mùa giải 2024-25 diễn ra trong trận gặp Tottenham Hotspur vào hồi tháng 9. Bàn thua mang tính chất quyết định trong trận thua 1-2 trước Brighton & Hove Albion đến từ một pha bóng thứ hai sau tình huống phạt góc (Joao Pedro là cầu thủ ghi bàn ở phút 90+5).

Trong trận gặp Tottenham, Man United phòng ngự theo sơ đồ quen thuộc với bốn cầu thủ kèm khu vực (màu vàng) ở quanh khu vực 5m50, bốn cầu thủ kèm người (màu đỏ), Alejandro Garnacho (màu trắng) đứng gần chấm phạt đền và Marcus Rashford (màu trắng) phụ trách phòng ngự quả phạt góc phối hợp ngắn.

Ban đầu, các cầu thủ kèm khu vực (màu vàng) gồm Bruno Fernandes và Joshua Zirkzee di chuyển ở cột gần, Matthijs de Ligt ở khu vực trung tâm và Diogo Dalot bảo vệ cột xa. Các cầu thủ kèm người (màu đỏ) gồm Manuel Ugarte (số 25 của Man United), Noussair Mazraoui, Kobbie Mainoo và Lisandro Martinez lần lượt kèm chặt Rodrigo Bentancur, Dominic Solanke, Micky van de Ven và Cristian Romero.

Tuy nhiên, tấm thẻ đỏ mà Bruno Fernandes phải nhận vào cuối hiệp một buộc Man United phải điều chỉnh lại hệ thống phòng ngự.

Lúc này, Rasmus Hojlund (màu trắng), Christian Eriksen (màu đỏ) và Casemiro (màu vàng) sẽ đảm nhận vai trò của Rashford, Ugarte và Zirkzee, nhưng Mazraoui lúc này phải hỗ trợ Lisandro Martinez kèm các trung vệ của Tottenham sau khi Mainoo dính chấn thương. Điều này vô tình để lọt Dominic Solanke không bị ai kèm cặp.

Mason Mount (màu trắng) - cầu thủ vào sân thay Mainoo đã ở một vị trí khá lạc lõng gần rìa vòng cấm đại. Có khả năng sự điều chỉnh này dẫn đến việc Mason Mount được giao lại nhiệm vụ bảo vệ cột gần của Bruno Fernandes và sẽ chủ động tiến lên nếu đối thủ thực hiện quả phạt góc phối hợp ngắn. Tuy nhiên, ở tình huống này, tiền vệ người Anh đã không làm tốt vai trò của mình và hoàn toàn đứng sai vị trí.

Việc Solanke không bị ai kèm đã trở thành vấn đề trong tình huống này (đây là hậu quả từ việc Bruno Fernandes bị đuổi khỏi sân). Điều đáng lo ngại hơn là cách Pape Matar Sarr đã lẻn được ra sau lưng Casemiro để di chuyển về phía cột gần và thực hiện cú đánh đầu ngược…

… đưa bóng vào đúng vị trí của Solanke - người đã băng vào và tận dụng cơ hội để ghi bàn ở tư thế cận thành. Đây cũng là bàn thắng ấn định chiến thắng 3-0 cho Tottenham ngay tại Old Trafford.

Tấm thẻ đỏ của Bruno khiến ví dụ trước đó không phản ánh được chính xác những điểm yếu Man United gặp phải trong các tình huống phạt góc. Nhưng nhìn chung, Man United vẫn tỏ ra rất dễ bị tổn thương ở khu vực cột gần từ đầu mùa giải tới bây giờ.

Trong ví dụ ở trận gặp Chelsea vào tháng 11, Man United tổ chức phòng ngự với 5 cầu thủ kèm khu vực (màu vàng) di chuyển hướng về phía cột gần, Ugarte, Hojlund và Martinez (màu đỏ) có nhiệm vụ kèm người, Garnacho (màu trắng) đứng gần chấm phạt đền, và Rashford (màu trắng) phòng ngự các pha phối hợp ngắn.

Trong khi đó, phía Chelsea có Wesley Fofana, Nicolas Jackson và Levi Colwill làm nhiệm vụ chạy chỗ (màu trắng), Noni Madueke (màu vàng) và Pedro Neto (màu đỏ) cũng đứng gần họ. Romeo Lavia (màu đỏ) sẽ tiến lên để chiếm vị trí trong khu vực 5m50.

Khi Cole Palmer chuẩn bị thực hiện quả phạt góc, Lavia (màu đỏ) đã chặn Mazraoui, Madueke (màu vàng) di chuyển về phía cột gần. Lúc này Wesley Fofana (màu trắng) đã đổi hướng để tiến về cùng khu vực.

Mục tiêu của Chelsea trong tình huống này là khai thác điểm yếu ở cột gần của Man United bằng cách làm rối loạn các cầu thủ kèm khu vực.

Trước khi đường chuyền của Palmer bay tới khu vực được nhắm đến, Lavia và Neto (màu đỏ) đã chặn Mazraoui và De Ligt, Noni Madueke (màu vàng) phục trách tác động vào Casemiro và Wesley Fofana (màu trắng) tiếp tục di chuyển về phía cột gần.

Pha phối hợp này đã thành công và Chelsea có hai cầu thủ hoàn hảo ở vị trí đón đường bóng được đưa vào. Nhưng tiếc rằng cú đánh đầu sau đó của Madueke lại đưa bóng đi trúng cột dọc.

Man United cần cải thiện khả năng phòng ngự trong các tình huống phạt góc và Ruben Amorim đã thay đổi cách bố trí bằng cách: chuyển hai cầu thủ kèm người về đảm nhiệm kèm khu vực và điều chỉnh vai trò của một số cầu thủ.

Hệ thống hiện tại bao gồm 6 cầu thủ kèm khu vực (màu vàng) di chuyển về phía cột gần, hai cầu thủ kèm người (màu đỏ) và hai cầu thủ (màu trắng) bảo vệ khu vực gần chấm phạt đền và các pha phối hợp ngắn ở cột cờ góc.

Mặc dù đã đưa ra sự điều chỉnh, nhưng đội bóng của Ruben Amorim vẫn gặp vấn đề ở khu vực cột gần. Thất bại 0-2 trên sân khách trước Arsenal vì hai tình huống phạt góc vào tháng 12 là mình chứng cho việc Man United vẫn còn rất nhiều thứ cần phải cải thiện trong việc tổ chức phòng ngự.

Trong tình huống dẫn đến bàn thua đầu tiên, Manchester United đã bố trí 6 cầu thủ kèm khu vực (màu vàng) trong khu vực 5m50: Bruno Fernandes, Hojlund và Dalot đảm nhiệm vị trí ở cột gần, De Ligt ở khu vực trung tâm, Maguire và Mazraoui ở cột xa. Phía sau họ, Mount và Ugarte (màu đỏ) phụ trách kèm William Saliba và Kai Havertz, còn Amad và Garnacho (màu trắng) bảo vệ khu vực gần chấm phạt đền.

Hệ thống tấn công của Arsenal bắt đầu di chuyển từ vị trí cột xa với mục tiêu là tấn công vào các điểm mù của các cầu thủ kèm khu vực bên phía Man United. Các cầu thủ của Arsenal di chuyển theo kiểu này cũng là để đón đường tạt bóng xoáy vào trong (inswing) mà họ thường xuyên làm trong 1-2 mùa giải gần đây.

Khi Declan Rice ra tín hiệu, Jurrien Timber (màu vàng), Jakub Kiwior, Gabriel Martinelli và Thomas Partey (màu đỏ) cùng nhau di chuyển về phía cột gần…

… và đường tạt bóng của tiền vệ người Anh đã hướng đến đúng khu vực đó.

Arsenal đã tập trung đông cầu thủ về phía cột gần với mục tiêu làm rối loạn hàng phòng ngự của Man United và tạo khoảng trống cho một tình huống dứt điểm sau đó. Chỉ cần một pha chắn người đơn giản của Partey lên De Ligt và một cú đẩy nhẹ của Timber vào Hojlund là đủ để loại bỏ hai cầu thủ phòng ngự chủ chốt của Man United trong tình huống đó, vì đường tạt bóng của Rice rất chính xác và đến đúng vị trí mục tiêu.

Timber đã chọn đúng vị trí và chạm bóng chính xác bằng đầu từ quả tạt của Rice qua đó giúp Arsenal vươn lên dẫn trước 1-0.

Tác động của trận thua trước Arsenal không chỉ dừng lại ở việc mất 3 điểm, mà còn cho thấy điểm yếu cố hữu của Man United khi họ bị đối thủ dồn ép trong khu vực 5m50. Trong 9 quả phạt góc mà Man United phải đối mặt trong hiệp hai đã chứng minh rằng họ rất dễ bị khai thác bằng cách tập trung đông người trong khu vực 5m50 - điều đã gây ra khó khăn cho thủ môn Andre Onana trong việc chủ động xử lý các tình huống bóng.

Đó là lý do Newcastle United, Wolves và Tottenham đã thử thực hiện những đường bóng xoáy trực tiếp vào lưới trong các trận sau đó. Và cả Wolves lẫn Tottenham đều thành công bằng cách ghi bàn trực tiếp từ những tình huống phạt góc — một kiểu ghi bàn thường được gọi là “olimpico”.

Trong thất bại 0-2 trước Wolves vào tháng 12, Man United ban đầu bố trí 6 cầu thủ kèm khu vực (màu vàng) trong vòng 5m50, Mainoo và Hojlund (màu đỏ) phụ trách kèm Jorgen Strand Larsen và Santiago Bueno, trong khi Ugarte và Amad (màu trắng) bảo vệ khu vực gần chấm phạt đền, đồng thời luôn ở trạng thái sẵn sàng đối phó với các quả phạt góc phối hợp ngắn.

Và việc Bruno Fernandes thêm một lần nữa bị truất quyền thi đấu buộc Man United phải điều chỉnh lại hệ thống phòng ngự. Tuy nhiên, việc Matt Doherty có thể tự do tiếp cận và ngăn cản Onana không phải do đội của Amorim thiếu số lượng cầu thủ kèm khu vực.

HLV trưởng của Man United và các trợ lý đã điều chỉnh hệ thống phòng ngự bằng cách đưa Lisandro Martinez để trám vào vị trí của Bruno Fernandes ở cột gần và thay đổi vai trò của Hojlund (màu vàng) thành một cầu thủ kèm khu vực thay cho vị trí của trung vệ.

Trong khi đó, Ugarte (màu đỏ) tiếp tục theo sát Bueno (số 4 của Wolves) - người trước đó do Hojlund kèm. Lúc này, Man United chỉ còn một cầu thủ di chuyển gần chấm phạt đền là Amad Diallo (màu trắng).

Wolves có 5 cầu thủ đứng trong khu vực 5m50 trước khi Matheus Cunha thực hiện quả đá phạt góc xoáy vào trong. Lúc này, Matt Doherty và Goncalo Guedes đều không bị ai kèm và ở vị trí có thể làm rối loạn khả năng kiểm soát tình hình của thủ môn Onana.

Khi Cunha thực hiện quả tạt xoáy về phía khung thành, Doherty (màu đỏ) tiến sát Onana để chắn tầm hoạt động của thủ môn, Bueno (màu đỏ) cản trở cú bật nhảy của Onana, và Guedes (màu vàng) không bị ai kèm đã có khoảng không và tự do tấn công vào vị trí cột xa.

Việc thiếu đi sự hỗ trợ từ các cầu thủ kèm khu vực đã gây bất lợi cho các thủ môn của Man United, bởi hệ thống phòng ngự này chỉ có hai cầu thủ phụ trách kèm người. Ngoài ra, Man United cũng thể hiện sự yếu kém trong việc phòng ngự ở cột gần và khả năng kèm người vẫn đang bị đặt dấu hỏi rất lớn.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng 3/9 bàn thua từ phạt góc của Man United tại Premier League mùa này xảy ra khi họ chỉ còn 10 cầu thủ trên sân - lí do là bởi Bruno Fernandes bị truất quyền thi đấu trong các trận gặp Tottenham và Wolves, cũng như việc De Ligt gặp chấn thương và buộc phải ra ngoài chăm sóc y tế trong trận gặp Brentford. Và quan trọng hơn nữa, đội bóng của Ruben Amorim cũng chưa có đủ thời gian luyện tập vì lịch thi đấu quá dày đặc.

Dẫu vậy, Ruben Amorim và các cộng sự cần phải nhanh chóng tìm ra giải pháp cho vấn đề phòng ngự trong các tình huống phạt góc của Man United vì điều này đang gây tổn hại nghiêm trọng đến những mục tiêu của họ ở mùa giải này.

Theo Ahmed Walid (NY Times)