Vincent Kompany và công cuộc giải cứu Bayern Munich khỏi sự bất ổn

8 tháng trước, Bayern Munich đang chênh vênh trên bờ vực của một cuộc khủng hoảng – một điều ít ai ngờ tới.

Chiếc vương miện Bundesliga – thứ tưởng chừng luôn “mặc định” thuộc về CLB này – đã vuột khỏi tầm tay họ. Còn trên đấu trường châu Âu, đoàn quân xứ Bavaria đã phải nhận thêm một thất bại khác, bị loại khỏi cuộc chơi bởi Real Madrid ở vòng bán kết UEFA Champions League. Đằng sau hậu trường, nền tảng vững chắc thường thấy của Bayern Munich cũng đã lung lay trầm trọng khi tình trạng căng thẳng và bất đồng nội bộ đang cháy âm ỉ tại Säbener Strasse, phủ một bóng đen lớn lên mùa hè sắp đến.

Đầu tiên, các sếp lớn của CLB nhận ra rằng họ đã thất bại trong phương án số một mà mình nhắm tới để thay thế Thomas Tuchel trên chiếc ghế HLV trưởng là mời mọc Julian Nagelsmann quay lại. Khi ấy, Nagelsmann đang đánh bóng danh tiếng của bản thân với công chúng Đức nói chung, trở thành một nhà cầm quân khá thành công và được yêu thích trên cương vị HLV trưởng của ĐTQG nước này. Trên hết, công cuộc tìm kiếm tân thuyền trưởng của Bayern đã trở thành một thảm hoạ về quan hệ công chúng khi các kênh truyền thông cả trong và ngoài nước liên tục đưa tin về danh sách dài các ứng cử viên đã từ chối lời mời gọi của CLB này.

Cuối cùng, cái tên được đưa về là Vincent Kompany, một sự lựa chọn không mấy sáng sủa vì cựu hậu vệ của Hamburg vừa mới thất bại trong nhiệm vụ giúp Burnley trụ hạng ở Premier League. Những câu hỏi nghiêm túc về khuyết điểm thiếu kinh nghiệm và thành tích nghèo nàn của ông trong tư cách một nhà cầm quân liên tục được nêu ra. Tuy nhiên, chỉ vài tuần sau khi vị HLV 38 tuổi này chính thức nắm quyền, mọi người trong nội bộ CLB đã bắt đầu ca ngợi phong cách quản lý của Kompany. Họ liên tục nhấn mạnh rằng, lần đầu tiên sau một thời gian dài, Bayern dường như không còn ở trong tình trạng bất ổn nữa.

Mối quan hệ giữa Kompany và giám đốc thể thao Max Eberl, người đã đề xuất ý tưởng bổ nhiệm cựu tuyển thủ quốc gia Bỉ, rất hoà hợp. Trong khi đó, nhiều thành viên trong phòng thay đồ đã nhận ra được rằng tình trạng bất đồng chính kiến đã đóng một vai trò lớn trong những thất bại của họ ở mùa giải 2023/24.

Kể cả những cầu thủ chắc hẳn đang không hài lòng với vị thế của mình trong đội vào giai đoạn đầu mùa giải – chẳng hạn như Leon Goretzka, người đã phải bắt đầu chiến dịch này trên băng ghế dự bị – cũng không hề phô bày chuyện đó ra trước sự soi mói của công chúng. Có một việc chắc chắn đã giúp ích rất nhiều là Kompany thường không tiếc lời ca ngợi các học trò của mình và nhấn mạnh tầm quan trọng của họ khi được cánh truyền thông hỏi về họ. Ông chẳng bao giờ có những lời lẽ tạo điều kiện cho dư luận tô vẽ nên những câu chuyện drama.   

Giờ đây, khi năm dương lịch đã bước sang năm 2025, cũng chẳng có gì thay đổi cả. Kompany được rất nhiều người kính trọng và đang lèo lái con tàu Bayern Munich như thể ông đã làm công việc này trong nhiều năm. Nhà cầm quân người Bỉ cao lớn, vạm vỡ này toát ra sự điềm tĩnh gợi nhớ đến Carlo Ancelotti trong cái cách ông tiếp cận đội bóng của mình và giới truyền thông.

Thật ra thì cũng đã có những khoảnh khắc rất đáng chê trách. Trong đó bao gồm trận thua thảm hại trước Barcelona ở Champions League vào tháng 10, và 3 trong 6 trận đấu cuối cùng của đội bóng xứ Bavaria trong năm 2024 – mất điểm trước Borussia Dortmund, bị loại khỏi DFB-Pokal bởi Bayer Leverkusen và thất bại trước Mainz ở Bundesliga.

Tuy nhiên, bất chấp những kết quả tệ hại đó, mọi người bên trong nội bộ vẫn bình tĩnh, nhận thức được rằng CLB cần phải kiên nhẫn hơn nhiều so với cách làm việc cũ

Quyết định sa thải Nagelsmann vào tháng 3 năm 2023 đã trở thành một bài học đầy giá trị vì sau đó, nhiều người tại CLB thừa nhận rằng Bayern đã buông bỏ quá sớm một nhà cầm quân trẻ đầy triển vọng. Hơn nữa, việc đội bóng xứ Bavaria đã bị nhiều chiến lược gia từ chối trước khi quyết định tìm tới Kompany có lẽ một phần là do cách làm việc tùy ý bổ nhiệm – tùy ý sa thải của họ. Họ cần phải đặt vào HLV trưởng người Bỉ một niềm tin vững vàng chứ không phải nhanh chóng lung lay chỉ vì vài kết quả tệ trong giai đoạn nửa đầu của mùa giải đầu tiên mà ông nắm quyền, đặc biệt là khi ông và đội ngũ trợ lý của mình đang tạo nên nhiều dấu hiệu của sự tiến bộ ở đội bóng.

Nhiều nguồn tin từ CLB đã trò chuyện với ESPN nhấn mạnh rằng “Vinny” đang làm rất tốt trong việc xây dựng một nền văn hóa tích cực trong phòng thay đồ. Thay vì công khai chỉ trích, khiển trách các cầu thủ trong những cuộc họp báo hoặc phỏng vấn sau trận, Kompany sẽ chỉ làm những việc nhạy cảm như vậy bên trong phòng thay đồ, điều này cũng có thể góp phần làm giảm thiểu tình trạng rò rỉ các thông tin nội bộ ra cho giới truyền thông. Trong quá khứ gần đây, hầu như mọi cuộc tranh cãi gay gắt giữa HLV trưởng và các cầu thủ đều sẽ nhanh chóng lọt vào sổ tay của các nhà báo quen biết rộng ở Munich và những nơi khác tại Đức. Nhưng ở mùa giải này, chuyện đó đã không xảy ra.

Sự nghiêm trọng của tình trạng đó đã lên tới đỉnh điểm trong nhiệm kỳ của Thomas Tuchel, khi sự bất đồng giữa vị HLV này và Joshua Kimmich bị công khai. Một nguồn tin đã chia sẻ với ESPN rằng các cầu thủ đánh giá rất cao “sở thích” giữ kín mọi sự việc, tin tức nhạy cảm bên trong nội bộ của Kompany.

Ví dụ, ông hoàn toàn có lý do chính đáng để khiển trách Manuel Neuer khi thủ môn kỳ cựu này bị phạt thẻ đỏ trong trận đấu với Bayer Leverkusen ở DFB-Pokal hồi tháng trước, một sai lầm góp phần to lớn khiến Bayern mất đi một danh hiệu ở mùa giải này. Tuy nhiên, nhà cầm quân người Bỉ chỉ nói với cánh phóng viên rằng thủ môn của ông “đã phải ra quyết định khẩn  cấp trong một tình huống ngàn cân treo sợi tóc. Bóng đá là thế, và những khoảnh khắc như vậy là một phần của môn thể thao này.”

MANG KHÁI NIỆM “BÓNG ĐÁ CUỐN HÚT” TRỞ LẠI BAYERN MUNICH

Những ai theo dõi sát sao Bayern có thể sẽ cảm thấy rằng bầu không khí thoải mái hiện tại ở đội bóng này rất… đáng ngờ, bởi vì ngay cả trong những năm tháng CLB xứ Bavaria giành hết danh hiệu này tới danh hiệu khác, những xung đột vẫn thường xuyên xảy ra giữa các cầu thủ, HLV và các “sếp lớn”. Tuy nhiên, sự thành công trên sân cỏ đã đóng vai trò như liều thuốc giảm đau giúp xoa dịu đi “triệu chứng” của những căng thẳng đó.

Sau trận thua đậm Barcelona ở Champions League vào ngày 23 tháng 10, Bayern đã thắng 7 trận liên tiếp mà không để thủng lưới lần nào. Tại đội bóng này đã hiện hữu một sự tiến triển rất rõ ràng rất có thể sẽ dẫn tới việc họ đạt đỉnh phong độ vào tháng 3, tháng 4 và tháng 5 – thường thì đây chính là thời điểm tăng tốc của các cuộc đua vô địch.

“Tôi thích lối đá pressing tầm cao,” cựu chủ tịch hội đồng điều hành của Bayern, Karl-Heinz Rummenigge, chia sẻ vào tháng 10. “Nó khiến tôi nhớ tới những năm tháng đội bóng thi đấu dưới sự dẫn dắt của Jupp Heynckes, Pep Guardiola, Carlo Ancelotti hay Hansi Flick – thuở chúng tôi được khoái trá với thứ bóng đá vui nhộn, đầy tính giải trí này. Đó là lý do tại sao tôi tin rằng điều quan trọng nhất là chúng tôi phải tìm lại được nó. Lối đá của chúng tôi không chỉ trở nên hấp dẫn hơn, mà bạn còn có thể cảm nhận được sự phấn khích của các khán giả trên sân vận động nữa.”

Kompany đã trở thành một nhà cầm quân được kính trọng gần như chỉ sau 1 đêm. Trước khi ông gia nhập Bayern, ai cũng biết rằng cựu tuyển thủ quốc gia Bỉ này là một “môn đệ” của Pep Guardiola, từng thi đấu dưới sự dẫn dắt của chiến lược gia người Catalan tại Manchester City từ năm 2016 đến 2019.

“Eberl đã yêu cầu tôi nói chuyện với Pep, vì tôi là bạn thân của ông ấy,” Rummenigge kể. “Tôi bảo với Pep rằng mình cần những phân tích trung thực và xác đáng nhất từ ông ấy. Sau đó, chúng tôi đã bàn luận với nhau qua điện thoại gần 2 tiếng đồng hồ. Nói tóm lại, ông ấy tin tưởng 100% rằng Vincent Kompany sẽ là HLV trưởng hoàn hảo nhất cho Bayern.”

Kompany vốn đã chứng minh được rằng ông hoàn toàn có thể trở thành một nhà cầm quân đáng nể của trường phái “bóng đá kiểm soát” trong thời gian dẫn dắt Anderlecht và mùa giải đầu tiên ở Burnley. Tuy nhiên, việc dẫn dắt Bayern đặt ra những thách thức hoàn toàn mới mẻ, khác biệt với kinh nghiệm trước đó của HLV người Bỉ, mặc dù vậy, ông vẫn không ngần ngại triển khai ở đội bóng này một lối đá có cường độ cực lớn với một hàng thủ dâng rất cao ngay từ đầu trận.

Bayern chỉ đưa về 3 bản hợp đồng chuyển nhượng lớn hồi mùa hè: Michael Olise, Hiroki Ito và João Palhinha. Ngoài sự xuất hiện của 3 cái tên đó và Josip Stanisic, người đã trở về sau khoảng thời gian chơi cho Bayer Leverkusen theo dạng cho mượn, đoàn quân đã sụp đổ trong giai đoạn nửa sau của mùa giải 2023/24 gần như vẫn được giữ y nguyên.

Các nguồn tin nội bộ mà ESPN hỏi chuyện chia sẻ rằng Kompany khá thận trọng, chi li trong mảng huấn luyện cá nhân. Ông thường đưa ra những chỉ dẫn rất cụ thể về vị trí và vai trò chiến thuật của từng cầu thủ trong hệ thống mà mình thi triển. Khâu chọn vị trí trong quá trình triển khai bóng, hoặc phương hướng và thời điểm thích hợp để xâm nhập khu vực 1/3 cuối sân đối thủ chỉ là một vài điểm trong rất nhiều khía cạnh được xử lý bởi Kompany và đội ngũ trợ lý của ông, những người đã làm việc rất chăm chỉ để phân tích mọi chi tiết nhỏ nhằm tinh chỉnh hệ thống chiến thuật của Bayern. Trong đợt FIFA Days hồi tháng 11, Kompany đã một lần nữa quyết định để những cầu thủ không lên tuyển tập luyện theo diện huấn luyện cá nhân thay vì tập theo nhóm.

Hai cầu thủ được hưởng lợi rõ rệt nhất từ phong cách làm việc khác biệt về mặt giao tiếp và huấn luyện của Kompany là hai trung vệ Dayot Upamecano và Kim Min-Jae. Sau khi thường xuyên trở thành tâm điểm chỉ trích ở mùa giải trước, giờ đây cả hai đều đã cải thiện đáng kể. Quá khứ thi đấu chuyên nghiệp trong tư cách một trung vệ đẳng cấp thế giới của nhà cầm quân người Bỉ chắc chắn đã giúp ích rất nhiều trong chuyện này.

Các bước đi sai lầm của Upamecano và Kim được Kompany xem là cơ hội để học hỏi thay vì những thất bại – một sự khác biệt đáng kể so với cách làm việc của vị HLV tiền nhiệm. Sự lột xác của hai người họ chỉ sau vài tháng đã nói lên rất nhiều điều, và phong thái tự tin tràn trề mà họ đang thể hiện trên sân cỏ chính là minh chứng cho sự hiểu biết sâu sắc của nhà cầm quân người Bỉ về công tác phát triển cầu thủ và quản lý con người.

TƯƠNG LAI ĐANG CHỜ ĐỢI PHÍA TRƯỚC LÀ GÌ?

Trong 5 tháng đầu của kỷ nguyên Kompany ở Bayern có một khuynh hướng đáng ngại là đội bóng này thường không chơi tốt trong những cuộc đối đầu với các đối thủ mạnh nhất, cả trong lẫn ngoài nước. Để thay đổi chuyện này trong giai đoạn nửa cuối của mùa giải, Kompany cần phải làm cho cấu trúc tấn công của họ trở nên linh hoạt hơn.

Trong những tháng cuối năm 2024, Bayern thường xuyên sử dụng cùng một “kết cấu” tấn công y hệt nhau – bao gồm Kimmich đá tiền vệ trụ ở trung tuyến, Alphonso Davies đảm nhận hành lang trong của cánh trái và Kingsley Coman là tiền đạo cánh trái – hết lần này tới lần khác. Nhìn chung, không khó để nhận thấy đội bóng này có khuynh hướng thường xuyên đưa bóng về phía đường biên dọc, khiến họ trở nên quá dễ đoán trước những hệ thống phòng ngự năng lực cao.

Do đó, vẫn còn rất nhiều việc cần phải làm để Bayern có thể trở lại là một thế lực thực sự hùng mạnh như trước đây. Ngoài những nỗ lực của bản thân, Kompany cần cầu nguyện rằng sẽ không có những vấn đề nằm ngoài tầm kiểm soát của ông phát sinh và cản trở nhiệm vụ mà mình đang cáng đáng.

Chắc hẳn dù ít hay nhiều thì ông cũng đã cảm thấy khó chịu khi Uli Hoeness, cựu chủ tịch Bayern, có những tuyên bố mang hàm ý đội bóng này sẽ có được một mùa giải dễ dàng, khi bảo rằng: “Giờ đây chúng tôi sẽ có thể thong thả trên cuộc đua Bundesliga sau một thời gian dài. Các CLB khác đều đang phải đối phó với những nỗi lo nan giải.” Tuyên bố đó đã bị phản bác bởi chính Eberl, người đã nhấn mạnh rằng “mọi đối thủ đều có thể gây nguy hiểm cho chúng tôi”. Lời khẳng định của Eberl đã được chứng minh là đúng đắn khi Bayern để thua trận đầu tiên ở Bundesliga mùa giải này vào tháng 12, trước Mainz.

Bên cạnh những bất đồng đang tiềm tàng trong ban lãnh đạo, tương lai không chắc chắn của một số cầu thủ trụ cột cũng có nguy cơ gây nên tình trạng căng thẳng tại CLB. Bayern đang hy vọng sẽ đạt được thỏa thuận gia hạn hợp đồng với Davies, Kimmich và Jamal Musiala. Trong khi các cuộc đàm phán với Davies đang diễn ra rất trôi chảy, thì trường hợp Kimmich và Musiala dường như khó khăn hơn đáng kể, nhưng người Bavaria vẫn lạc quan rằng sớm muộn gì hai người họ cũng sẽ ký hợp đồng mới với CLB.

Dự kiến Musiala sẽ tiếp tục chơi cho Bayern thêm nhiều năm nữa. Khi một bản hợp đồng mới được ký kết, rất có thể anh sẽ trở thành cầu thủ có thu nhập cao nhất đội bên cạnh Harry Kane, qua đó củng cố thêm cho một quan điểm đang phổ biến trong dư luận là ngôi sao 21 tuổi này chính là hạt nhân chủ chốt trong tầm nhìn dài hạn của Bayern – đội bóng tương lai của họ sẽ là một đội bóng được xây dựng xoay quanh anh.

Giống như Davies, bản hợp đồng của Kimmich sẽ hết hạn vào cuối mùa giải này. Bayern đã sẵn sàng dứt tình với anh vào mùa hè năm ngoái, nhưng cuối cùng vẫn phải giữ lại ngôi sao 29 tuổi người Đức vì anh đã từ chối mọi thương vụ chuyển nhượng. Giờ đây CLB này đã thay đổi lập trường và tích cực xúc tiến quá trình gia hạn hợp đồng với Kimmich – quyết định cuối cùng sẽ sớm được chốt hạ. Kompany cũng đã nhấn mạnh rằng ông hy vọng Kimmich sẽ tiếp tục ở lại Bayern.  

“Joshua đã góp mặt trong mọi phút thi đấu của đội cho tới nay, vậy nên rất dễ để tôi đưa ra câu trả lời. Cậu ấy đã chứng minh trong toàn bộ các trận đấu rằng cậu ấy rất quan trọng đối với chúng tôi,” Kompany khẳng định trước cánh truyền thông khi được hỏi về cuộc đàm phán giữa Bayern và Kimmich.

Trong khi đó, tình hình của Goretzka là một trường hợp tương đối phức tạp, sẽ cần thêm nhiều thời gian để cân nhắc, suy ngẫm kỹ càng trước khi đưa ra quyết định cuối cùng – và có thể sẽ mang tới  một bài học đắt giá, bất kể theo hướng  tiêu cực hoặc tích cực. Ngôi sao 29 tuổi – một cầu thủ phải tới tận ngày 9 tháng 11 mới có lần đầu tiên được đá chính ở mùa giải này – đã nói với CLB rằng anh muốn tiếp tục gắn bó với họ sau kỳ chuyển nhượng tháng 1 mặc dù đang nhận được sự quan tâm từ nhiều CLB khác nhau.

Tương lai của Leroy Sane thậm chí còn mờ mịt hơn. Cầu thủ chạy cánh này chưa bao giờ thực sự đáp ứng được những kỳ vọng mà anh gánh vác sau khi chuyển tới từ Manchester City vào năm 2020. Vì bản hợp đồng của Sane sẽ hết hạn vào cuối mùa giải, nên viễn cảnh anh ra đi có vẻ chính là kết quả có khả năng xảy ra cao nhất. Điều này sẽ giải phóng một slot nhân sự ở vị trí cầu thủ tấn công cánh để Bayern xúc tiến kế  hoạch theo đuổi Nico Williams của Athletic Club hoặc Jamie Gittens của Borussia Dortmund, cả hai người họ đều nằm trong danh sách mục tiêu của CLB xứ Bavaria vào mùa hè tới.

Tuy nhiên, tình trạng đội bóng đang đứng trước nguy cơ phải chia tay vài cầu thủ xuất chúng và vẫn chưa chắc  chắn  về tương lai của các ngôi sao kỳ cựu trong đội, đáng chú ý nhất là Kimmich và Thomas Muller, người có thể sẽ /hoặc cũng có thể không giải nghệ vào tháng 6, có lẽ sẽ mang tới một  thách thức hoàn toàn mới mẻ dành cho Kompany. Cho đến  nay, ông đã phản ứng với những câu hỏi về các cầu thủ và những quyết định  nhân sự như thể một nhà ngoại giao giàu kinh nghiệm, nhưng nếu có một  số cầu  thủ được nể trọng  trong đội trở nên  bất mãn  về  tình hình của họ, thì nhiệm vụ giữ cho con tàu Bayern Munich ổn định sẽ khó khăn hơn  nhiều.

Mặc dù có kinh nghiệm cầm quân hạn chế, nhưng  Kompany  cũng đã là một phần  của thế   giới bóng đá  đỉnh cao trong  nhiều  thập kỷ.  Ông  hiểu quá rõ về tính chất mong manh của sự hoà hợp và yếu tố động lực trong môn thể  thao này. Hiện tại, chiến lược gia người  Bỉ  đang tạo dựng được sự cân bằng để đạt được  cả 2 điều đó ở Bayern.

Theo Constantin Eckner,  ESPN