Đã đến lúc Mbappe cần "hãm phanh" để trở thành sát thủ vòng cấm

Kylian Mbappe đã từng là một cầu thủ có tốc độ huỷ diệt mọi hàng thủ, nhưng với một vai trò mới, tiền đạo sinh năm 1998 sẽ cần... hãm phanh để trở thành một sát thủ nguy hiểm hơn bao giờ hết trong vòng cấm địa.

Điều đáng kinh ngạc nhất về việc sa sút phong độ kéo dài mà Kylian Mbappe phải trải qua trong nửa sau của năm ngoái chính là cảm giác bất an khi theo dõi anh thi đấu – luôn có một cảm giác rằng khả năng bứt tốc huyền thoại của anh chàng sinh năm 1998 dường như đã rời bỏ chính anh.

Dĩ nhiên, Mbappe vẫn nhanh đến mức đáng kinh ngạc. Và khi nhìn vào thông số trên giấy tờ, mọi thứ trông cũng không quá tệ. Mbappe kết thúc mùa giải cuối cùng tại Paris Saint-Germain với thành tích ghi bàn tốt nhất sự nghiệp: 44 bàn trên mọi đấu trường. Sau đó, anh cùng đội tuyển Pháp vào đến bán kết EURO mùa hè năm ngoái và chỉ một tuần sau đó có một lễ ra mắt trước đám đông cuồng nhiệt tại Santiago Bernabéu để hoàn thành giấc mơ thời thơ ấu: gia nhập đội bóng Hoàng gia Tây Ban Nha - Real Madrid.

Nhưng khi Mbappe lê bước qua những tuần cuối cùng trong quãng thời gian 7 năm thi đấu tại Parc des Princes, rồi khi anh trôi dạt một cách vô hồn qua hàng loạt trận đấu ở EURO 2024, và cuối cùng là khi anh phải vật lộn để tìm lại chính mình trong những ngày đầu tiên ở thủ đô Tây Ban Nha, chúng ta đâu đó sẽ có một suy nghĩ lóe lên kiểu: lần cuối cùng Mbappe làm điều gì đó khiến chúng ta phải bật dậy khỏi ghế là khi nào? Lần cuối cùng anh chàng với tốc độ kinh hoàng này hủy diệt một hàng phòng ngự đẳng cấp chỉ bằng một pha bứt tốc kinh hoàng là khi nào? Lần cuối cùng anh khiến cả thế giới bóng đá phải sửng sốt là khi nào? Là khi nào, rốt cuộc là khi nào?

Vũ khí tấn công thượng hạng: Tốc độ!

Có những lúc sự lấp lánh trong lối chơi của Mbappe có lúc tưởng chừng đã tắt, nhưng khi mọi thứ bùng cháy trở lại, nó lại trở nên rực rỡ hơn bao giờ hết.

Trong trận đấu với Atalanta ở Champions League vào đầu tháng 12, anh đã khéo léo để bóng từ đường chuyền của Brahim Diaz lướt qua cơ thể ở rìa vòng cấm, rồi loại bỏ Marten de Roon khỏi cuộc chơi trước khi dứt điểm quyết đoán vào góc trái khung thành của Carnesecchi. Ở trận chung kết Siêu cúp Tây Ban Nha một tháng sau đó gặp Barcelona, anh tiếp tục vượt qua sự truy cản của Alejandro Balde bằng một pha đảo chân đặc trưng và bình tĩnh hạ gục thủ thành Wojciech Szczesny. Cú hat-trick trên sân khách trước Valladolid vài tuần sau đó đã chứng minh rằng, trái ngược với những nghi ngờ, sự kết hợp giữa tốc độ chết người và khả năng dứt điểm lạnh lùng – điều từng làm nên tên tuổi của anh – vẫn còn nguyên vẹn và đầy phấn khích.

Mặc dù có những nghi ngờ và tin đồn về sự sa sút phong độ của Mbappe kể từ khi cập bến Real, nhưng cú hat-trick trên sân khách trước Valladolid đã chứng minh điều ngược lại. Anh vẫn sở hữu trọn vẹn những phẩm chất làm nên tên tuổi của mình: một tốc độ chết người và khả năng dứt điểm lạnh lùng. Nhưng những phẩm chất đó không chỉ giữ nguyên, mà còn phát tiết thêm đầy uy lực và cực kỳ cuốn hút - mọi thứ diễn ra như thể anh chưa từng đánh mất chúng bao giờ vậy.

Và sau bao ngày tháng nỗ lực, Mbappe đã phần nào hoà nhập cũng như thích nghi được với cuộc sống tại Madrid. Anh đã lấy lại thể trạng tốt nhất và ngày càng có sự kết nối tốt hơn với các đồng đội tại đội bóng mới. Giờ đây, tiền đạo 26 tuổi đã hoàn toàn lấy lại phong độ và có thể tăng tốc một cách mượt mà, đầy uy lực như trước.

Tốc độ là một yếu tố quan trọng trong kho vũ khí bóng đá của Mbappe ngay từ những bước chân đầu tiên đặt lên thảm cỏ xanh. Nhưng cách Mbappé tận dụng tốc độ của mình, cũng như cách các huấn luyện viên khác nhau khai thác nó, đã không ngừng thay đổi và phát triển theo thời gian.

Từ góc độ khoa học, bước chạy của Mbappe có gì khác biệt?

Cha của Mbappe - Wilfried, là một huấn luyện viên bóng đá. Mẹ của Mbappe - Fayza Lamari, là một cựu vận động viên bóng ném. Chính vì vậy Mbappe đã được thừa hưởng những lợi thế di truyền giúp anh có tố chất thể thao vượt trội ngay từ trong bụng mẹ.

Trong những đoạn băng đầu tiên về sự nghiệp của mình, tốc độ vượt trội của Mbappe là điều đã được thể hiện rất rõ. Mọi thứ đã được thể hiện xuyên suốt từ khi Mbappe mới 10 tuổi - thời điểm anh còn khoác áo xanh trắng của CLB địa phương AS Bondy, sau đó tiếp tục được coi là một tài năng sáng giá tại trung tâm đào tạo quốc gia Clairefontaine và cuối cùng là ở học viện của Monaco. Khi Mbappe thi đấu bùng nổ trên những sân đấu chuyên nghiệp cùng Monaco ở tuổi 16 - đó chính là điều đầu tiên khiến mọi người phải hướng sự chú ý về đội bóng nằm trên bờ biển Địa Trung Hải.

The Athletic đã nhờ Tiến sĩ David Lunn - một giảng viên cao cấp về cơ sinh học thể thao và vận động tại Trường Thể thao Carnegie thuộc Đại học Leeds Beckett để phân tích các đoạn video từ thời Mbappe còn ở Monaco và đánh giá những đặc điểm thể chất giúp anh có thể di chuyển trên sân với tốc độ phi thường như vậy.

"Từ góc độ cơ sinh học, tốc độ chạy nước rút được quyết định bởi hai yếu tố chính: độ dài bước chạy (khoảng cách di chuyển từ chân này sang chân kia) và tần suất bước chạy (số bước chạy trong một giây)," - Tiến sĩ Lunn giải thích. “Các đoạn video ghi lại cho thấy Mbappe có thể vượt qua đối thủ chủ yếu nhờ vào độ dài bước chạy lớn hơn mức bình thường. Nhiều trường hợp cho thấy anh chàng này đã thực hiện số bước tương đương với đối thủ trong cùng một khoảng thời gian, nhưng vẫn luôn giành chiến thắng trong cuộc đua tốc độ - điều này cho thấy độ dài bước chạy có chiều dài tốt hơn đã mang lại lợi thế cho cá nhân Mbappe.”

"Độ dài bước chạy lớn hơn giúp Mbappe tối ưu hóa khoảng cách cất bước (tức là khoảng cách từ lúc bàn chân chạm đất đến khi trọng tâm cơ thể của anh đạt đến đúng điểm để nhấc người lên). Điều này rất quan trọng vì nó giúp tối đa hóa lực đẩy cơ thể về phía trước và tạo ra nhiều lực hơn trong mỗi bước chạy của Mbappe. Cậu ấy làm được điều này nhờ vào động tác giống như một chiếc "móng vuốt" (chân không chỉ đơn giản là đặt xuống mặt đất mà còn có chút gì đó như móc xuống để tạo lực đẩy). Các chạy này giúp Mbappe tận dụng tối đa sức mạnh từ cơ đùi và cơ hông bởi chuyển động mạnh mẽ của hông sẽ giúp tăng tốc nhanh hơn về phía trước. Và đây là một điều đặc biệt quan trọng trong giai đoạn tăng tốc của các vận động viên chạy nước rút.”

Từ góc độ cơ học, Kylian Mbappe giống như một cỗ máy được tinh chỉnh hoàn hảo để di chuyển với tốc độ cao.

Tuy nhiên, khi Nelson Caldeira lần đầu làm việc với Mbappe, điều khiến ông ấn tượng không chỉ là tốc độ thuần túy của anh, mà là cách anh biến nó thành vũ khí lợi hại của riêng mình. Caldeira là trợ lý của HLV trưởng Leonardo Jardim tại Monaco. Và vào đầu tháng 11 năm 2015, khi Jardim vắng mặt trong một chuyến tuyển trạch ở Argentina, Caldeira đã có cơ hội giám sát một buổi tập – buổi tập mà ông có lẽ sẽ không bao giờ quên.

"Tôi vẫn nhớ ấn tượng Kylian tạo ra ngay trong buổi tập đầu tiên," ông nói. “Đó là thời điểm tập trung đội tuyển quốc gia, nên chúng tôi thiếu vài cầu thủ. Lúc đó, HLV đội B - Souleymane Cisse đã đề nghị chúng tôi quan sát Mbappe. Tất nhiên, ai cũng có thể thấy tốc độ vượt trội của cậu ấy. Nhưng điều thú vị hơn tôi nhận ra là cách cậu ấy sử dụng phần thân trên để đánh lừa đối thủ trước khi nhận bóng, cũng như khả năng tăng tốc chính xác vào thời điểm thích hợp.”

"Mọi thứ không chỉ đơn thuần là tốc độ. Sự bùng nổ trong những pha tăng tốc của cậu ấy (Mbappe) còn nguy hiểm hơn nhiều. Sở dĩ tôi nói như thế vì cậu ấy luôn chọn đúng khoảnh khắc đối thủ mất thăng bằng hoặc đang đổi hướng để ra quyết định tăng tốc."

Thông thường, với những tiền đạo trẻ giàu tốc độ, các HLV có xu hướng xếp họ đá cánh. Tuy nhiên, một thử nghiệm chiến thuật trong trận đấu với PSG (đội bóng tương lai của Mbappe) vào cuối mùa giải đầu tiên tại Monaco đã cho thấy anh nguy hiểm đến mức nào khi đá cặp với một trung phong.

Trong trận đấu với PSG vào tháng 3/2016, khi đá cặp với Vágner Love, chàng trai 17 tuổi đã có màn trình diễn đầy táo bạo để giúp Monaco thắng chung cuộc 2-0, qua đó chấm dứt chuỗi luôn gần 2 năm bất bại trên sân nhà của PSG. “Đó là khoảnh khắc mở đường cho Kylian chơi trong sơ đồ hai tiền đạo,” Caldeira nói.

Mùa giải sau đó, khi được đá cặp cùng Radamel Falcao, Mbappe vươn lên như một ngôi sao lấp lánh tại bầu trời nước Pháp. Anh dẫn dắt Monaco đến chức vô địch Ligue 1 đầy bất ngờ và lọt vào tận bán kết Champions League mùa giải năm đó.

Trong trận lượt đi vòng 1/8 Champions League với Manchester City trên sân Etihad, Mbappe đã khiến cả thế giới chú ý bằng một bàn thắng tuyệt đẹp - một bàn thắng được thực hiện chính xác như một bài tập chiến thuật.

Khi Fabinho thực hiện một đường chuyền bổng xuống hành lang trong bên phải, Falcao đã thực hiện một pha lùi sâu...

... để tạo khoảng trống để Mbappe băng xuống và ghi bàn vào lưới Willy Caballero.

"Khi đối đầu với một đội có hàng phòng ngự dâng cao, những pha di chuyển ra phía sau lưng hậu vệ là rất quan trọng," Caldeira giải thích. "Chúng tôi đã tạo ra một khu vực trên sân trong các buổi tập và nói với các cầu thủ: ‘Đây là khu vực mà Falcao cần di chuyển vào để kéo giãn hàng thủ đối phương. Khi Falcao chủ động lùi xuống, khoảng trống phía sau sẽ mở ra và Kylian sẽ có cơ hội bứt tốc rồi tấn công vào đó.’ Mọi thứ đã được chúng tôi đã rèn giũa đều đặn mỗi ngày.”

Kể từ khoảnh khắc đó, tên tuổi của Mbappe đã được khẳng định trên bản đồ bóng đá thế giới và sẽ không có một hàng thủ nào có thể cản lại những bước chân đầy chết chóc của anh.

PSG & nhận thức rõ ràng về sự cân bằng trong tốc độ

Mùa hè năm 2017, Mbappe chuyển đến PSG với mức phí 180 triệu euro và trở thành cầu thủ tuổi teen đắt giá nhất lịch sử bóng đá thế giơi. Đây là bước chuyển mình lớn đưa anh vào một môi trường mới, với những đồng đội mới và cả một vai trò mới trên sân.

Khi Neymar cũng gia nhập PSG vào mùa hè năm đó với mức phí kỷ lục thế giới - 222 triệu euro, Mbappe thường xuyên được HLV bố trí đá cánh phải, trong khi Edinson Cavani sẽ đảm nhiệm vai trò trung phong. Điều này được thể hiện rõ trong một bàn thắng của anh trong chiến thắng 3-0 trước Marseille vào tháng 2/2018.

Cậu thiếu niên Mbappe đã có một mùa giải đầu tiên thành công tại thủ đô nước Pháp. Trong hai mùa giải liên tiếp từ Monaco đến PSG, Mbappe đều có được danh hiệu vô địch quốc gia. Nhưng có một vấn đề là tổng số bàn thắng của anh chàng này đã giảm từ 26 trên mọi đấu trường ở mùa trước xuống còn 21 khi đầu quân cho PSG. Hóa ra, việc tấn công từ những khu vực rộng trên sân không đơn giản như xâm nhập vòng cấm từ trung lộ.

"Vấn đề là tôi tiêu tốn rất nhiều năng lượng khi chơi ở cánh," Mbappe nói với tờ L’Equipe vào tháng 6 năm 2018. "Ở Monaco, tôi chơi trung phong. Tôi có thể chạy nước rút cường độ cao, nhưng đó chỉ là những pha chạy 20 mét và kết thúc bằng một bàn thắng. Bây giờ, khi phải lùi sâu về phòng ngự, tôi sẽ cần chạy 65 mét, và thường sau quãng chạy đó thì bạn cũng mệt muốn rớt cả lưỡi ra ngoài rồi chứ nói gì đến việc đối mặt với thủ môn! Nhưng không phải vì mệt mà bạn lãng phí cơ hội mình có. Vẫn phải giữ cái đầu tỉnh táo bởi đôi khi cơ hội chỉ đến có một lần thôi, và nếu bỏ lỡ, đó là điều mọi người sẽ đánh giá về bạn."

Việc chơi ở các vị trí rộng bên cánh phải không ngăn cản Mbappe tạo dấu ấn tại World Cup mùa hè năm 2018 cùng đội tuyển Pháp - nơi anh từng tung ra pha nước rút thần tốc để xuyên thủng hàng phòng ngự Argentina ở vòng 1/8 . Với tốc độ tối đa được ghi nhận là 37km/h trong pha bứt tốc để mang về quả penalty cho đội tuyển Pháp, Mbappe đã khẳng định vị thế rằng anh là một tiền đạo trẻ nhanh nhất và nguy hiểm bậc nhất thế giới.

Gần 7 năm kể từ giải đấu ở Nga, Mbappe vẫn chưa đánh mất danh hiệu "vua tốc độ" của bóng đá – điều đã được chứng minh rõ ràng qua biểu đồ dưới đây  (biểu đồ được xây dựng bằng mô hình Game Intelligence của công ty dữ liệu SkillCorner).

Thomas Tuchel, người trở thành HLV trưởng của PSG vào mùa hè năm 2018 đã nhiều lần cố gắng sử dụng Mbappe ở vị trí trung phong đá song song bên cạnh một tiền đạo khác. Thời gian đầu, Tuchel sử dụng Cavani, sau đó là Mauro Icardi. Nhưng rốt cuộc ông cũng không thể tìm được công thức phù hợp cho PSG mà không làm mất cân bằng đội hình.

Cho đến khi HLV người Đức rời PSG vào tháng 12 năm 2020, rõ ràng Mbappe cảm thấy thoải mái nhất khi chơi lệch trái - nơi anh có thể thực hiện những cú cut-inside và dứt điểm bằng chân thuận. Cả ở cấp CLB lẫn đội tuyển quốc gia, đó là khu vực mà Mbappe luôn có xu hướng muốn di chuyển tới. 

Mùa hè năm 2021, Mbappe đã thực hiện một cuộc phỏng vấn với tạp chí France Football với chủ đề về tốc độ. Tại đây, Mbappe đã chia sẻ về niềm đam mê thời thơ ấu với việc quan sát các loài mèo lớn, bày tỏ sự yêu thích đối với những chiếc xe tốc độ cao và nói rằng anh đã dành thời gian nghiên cứu các đoạn phim về tiền đạo người Brazil - Ronaldo de Lima, người mà anh mô tả là "bậc thầy" trong việc di chuyển không bóng.

Đến quãng thời gian năm 2021, HLV của PSG lúc này là Mauricio Pochettino. Trong khi Mbappe hào hứng nói về niềm vui khi sống trong thế giới tốc độ, anh cũng tiết lộ rằng cựu HLV Tottenham đã dành thời gian huấn luyện anh về cách… hãm tốc độ.

"Tôi cần cải thiện khả năng dứt điểm bằng cách điều chỉnh nó theo phong cách chơi của mình. Khi tôi đối mặt với thủ môn, tôi đang chạy ở tốc độ 37-38,5 km/h. Đó không phải là điều tương tự như một cầu thủ chỉ chạy ở tốc độ 26 km/h. Tôi cần học cách hãm phanh một chút khi đến gần khung thành, tôi có thể kiểm soát mọi thứ tốt hơn… Tôi cũng cần thích nghi với đồng đội. Khi tôi lao về phía khung thành, đôi khi tôi phải chờ đồng đội một vài nhịp để không bị cô lập một mình. Đây là một trong những điều mà tôi kiểm soát tốt hơn so với trước đây. Chính vì tốc độ mà đôi khi nó khiến tôi bị tách biệt khỏi phần còn lại của đội bóng." - Mbappe chia sẻ.

Sau khi phân tích các đoạn phim về giai đoạn này trong sự nghiệp của Mbappe, cả chuyên gia sinh cơ học - Tiến sĩ Lunn và sinh viên thạc sĩ thể thao và thể dục - Neeraj J. N. Konwar đều đi đến một kết luận rằng khả năng giảm tốc là một vũ khí mà tiền đạo người Pháp đã tận dụng ngày càng nhiều theo thời gian.

"Trong các đoạn clip về sau này, Mbappe có vẻ thay đổi tư thế chạy nước rút. Cậu ấy nghiêng người về phía trước nhiều hơn - điều này giúp Mbappe tạo lực theo hướng di chuyển. Trong khi vẫn duy trì một tốc độ tối đa, Mbappe cũng thể hiện khả năng chuyển đổi nhanh chóng giữa việc tăng tốc và giảm tốc. Điều này cho phép cậu ta đổi hướng nhanh hơn, vượt qua đối thủ mượt hơn để tạo được nhiều khoảng trống để dứt điểm." - Tiến sĩ Lunn giải thích.

Một thành viên dấu tên trong ban huấn luyện của Pochettino tại PSG đã chia sẻ lại với The Athletic như sau: “Không có nhiều điều bạn cần phải giải thích cho Kylian. Cậu ấy hiểu rõ vè không gian, biết khi nào cần nhận bóng vào chân và học cách thích nghi với các tình huống nhanh hơn bất kỳ ai trên thế giới. Và khi Mbappe đạt thể trạng siêu tốt, sự tự tin của cậu ấy sẽ tăng vọt. Nhưng điều chúng tôi vẫn thường nói với cậu ấy là: ‘Khi vào vòng cấm, hãy trở nên bình tĩnh hơn.’"

“Điều tạo nên sự khác biệt là những gì họ có thể làm ở cuối pha bóng - thời điểm đôi chân đã cạn kiệt năng lượng sau một quãng đường dài. Chính vì thế, chúng tôi luôn rèn luyện để cầu thủ có thể dứt điểm trong những tình huống căng thẳng và khi thể lực đã bị bào mòn, vì đó là tính thực tế của trận đấu. Bạn hiếm khi có cơ hội dứt điểm với đôi chân ngon lành và đạt trạng thái tốt nhất, trừ khi đó là tình huống đầu tiên của trận đấu, một pha bóng bật ra hoặc một cơ hội từ tình huống cố định."

“Chúng tôi đã tập trung vào những pha xử lý cuối cùng. Khi dứt điểm các cầu thủ sẽ cố gắng tìm cách làm đối phương ngã ra sân hoặc buộc đối thủ phải xoay người hai lần trước khi cú sút được tung ra. Cậu ấy (Mbappe) rất thích luyện tập ở những pha bóng 1vs1. Cậu ấy phối hợp cùng các tiền đạo khác trong nhóm với sự tập trung cao độ, nhưng đặc biệt thích những pha xử lý 1vs1.”

Sự xuất hiện của Lionel Messi tại Parc des Princes vào mùa hè năm 2021 đã tạo ra một bài toán chiến thuật mà cả Pochettino lẫn người kế nhiệm Christophe Galtier đều không thể giải quyết. Cả Messi, Mbappe và Neymar - những hạt nhân chắc suất trong đội hình chính đều không muốn nỗ lực hỗ trợ phòng ngự, PSG lúc đó trở thành một đội bóng gần như bị chia làm hai ngay khi mất quyền kiểm soát bóng: hậu vệ và tiền vệ phải vội vã tổ chức lại đội hình, trong khi bộ 3 tấn công chỉ biết đứng từ xa theo dõi với sự thờ ơ.

Tuy nhiên, khi Messi mới gia nhập, Mbappe đã từng công khai rằng anh chấp nhận rằng sẽ phải hoạt động nhiều hơn để bù đắp cho siêu sao người Argentina. 

“Khi bạn có Messi trong đội, bạn biết rằng anh ấy cần tham gia ít hơn trong khâu phòng ngự để giữ sức. Messi cần giữ thể lực để có thể sáng suốt hơn khi  ghi bàn. Vậy nên nếu phải hoạt động năng nổ hơn, tôi sẽ là người làm chuyện đó thay cho Messi. Không có vấn đề gì cả, thứ tự ưu tiên đã rõ ràng. Tôi sẵn sàng chạy khi Messi đi bộ, không vấn đề gì!” - Mbappe chia sẻ vào tháng 10 với L'Equipe.

Cách dùng từ của Mbappe cũng rất đáng chú ý. Từ mà anh dùng để mô tả trạng thái mà Messi cần để ghi bàn là ‘lucid’ (sáng suốt) – chính là từ anh từng dùng trong một cuộc phỏng vấn với L'Equipe vào ba năm trước khi nói về sự khó khăn trong việc giữ đầu óc minh mẫn trước khung thành sau khi lao vào vòng cấm từ bên cánh. Ở đây, Mbappe có hàm ý rằng sự sáng suốt sẽ bị đánh đổi nếu một tiền đạo phải tham gia đầy đủ vào khâu phòng ngự. Điều đó phần nào lý giải việc Mbappe thường có xu hướng ngừng gây áp lực lên đối phương ngay khi đội bóng của anh mất quyền kiểm soát bóng.

Caldeira, cựu huấn luyện viên của Monaco tỏ ra thông cảm với lối tư duy này của Mbappe.

“Cậu ấy không phải là mẫu cầu thủ có thể liên tục chạy suốt cả trận,” ông nói. “Không phải Kylian không hiểu hay không muốn tham gia phòng ngự. Nhưng chúng ta phải hiểu những pha tấn công mà cậu ấy làm xuất sắc nhất lại đòi hỏi rất nhiều về thể lực. Mbappe cần thời gian để hồi phục thể lực và có sự chuẩn bị sẵn sàng cho những pha bóng như thế.”

Sự tiến hoá trong vai trò của một sát thủ vòng cấm

Không giống nhiều cầu thủ cùng thế hệ, Mbappe không thuê huấn luyện viên thể lực cá nhân. Khi quyết định nâng cao thể trạng vào mùa hè năm 2022, anh đã tập luyện tại trung tâm La Turbie của Monaco dưới sự giám sát của cha mình - Wilfried, cùng người em trai Ethan (khi đó là đồng đội ở PSG, nhưng hiện đang khoác áo Lille) và người anh nuôi Jires Kembo Ekoko (cựu cầu thủ Rennes).

Mùa giải 2022-23 bị gián đoạn bởi World Cup vào tháng 11 và tháng 12, nhưng Mbappe dường như không gặp khó khăn trong việc thích nghi. Anh ghi 8 bàn, giúp Pháp có mặt ở trận chung kết và chỉ chịu khuất phục trước những người Argentina sau loạt sút luân lưu. Sau kì World Cup thi đấu cực kỳ bùng nổ, Mbappe đã nhanh chóng trở lại và tiếp tục dẫn dắt PSG giành thêm một danh hiệu Ligue 1.

Mbappe thường bắt đầu các trận đấu ở vị trí cánh trái tại kỳ World Cup 2022. Tuy nhiên, anh lại có xu hướng thường xuyên dạt vào trung lộ, đặc biệt là ở trận đấu chung kết với Argentina - nơi anh đã lập một cú hattrick sau 120 phút thi đấu.

Bản thân Mbappe từng phản đối việc bị yêu cầu chơi như một “un pivot” – một trung phong làm tường quay lưng về khung thành - dưới thời HLV Galtier. Điều này thể hiện rõ qua việc anh châm biếm trên Instagram bằng hashtag mỉa mai “#pivotgang” sau trận hòa 0-0 nhạt nhòa trước Reims vào tháng 10/2022. Tuy nhiên, theo thời gian, Mbappe cũng dần chấp nhận vai trò này, dù có thể không hoàn toàn thoải mái trong thâm tâm.

Mùa giải cuối cùng của anh tại PSG khởi đầu với vị trí cánh trái sở trường, nhưng rồi anh được tân HLV Luis Enrique đẩy vào đá trung phong trong hiệp hai trận hòa với Newcastle United tại vòng bảng Champions League hồi tháng 11 năm 2023. Hệ thống mới này giúp Luis Enrique có thể bố trí Bradley Barcola và Ousmane Dembélé ở hai bên cánh, giúp họ thi đấu đúng sở trường. Như biểu đồ dưới đây cho thấy, Mbappe đã chấp nhận nhiệm vụ này và thường xuyên lùi xuống để tham gia vào quá trình triển khai bóng với tần suất nhiều hơn bao giờ hết.

Sự chuyển mình của Mbappe để trở thành một tiền đạo cắm càng được thúc đẩy nhanh hơn kể từ khi anh chuyển sang Tây Ban Nha.

Với hành lang trái của Real Madrid thuộc về Vinicius Junior, Mbappe đã học cách tìm kiếm cơ hội ở khu vực hành lang trong bên trái (xem bản đồ nhiệt trước đó). Những pha di chuyển vòng sau để cố gắng phá bẫy việt vị (điển hình là kỷ lục tám lần việt vị trước Barcelona vào tháng 10) và những tình huống xâm nhập vòng cấm để đón những quả tạt từ hai biên của anh cũng ngày càng gia tăng nhiều hơn.

Bàn thắng mở tỷ số trong chiến thắng 2-0 trước Real Betis vào tháng 9 là minh chứng rõ nét nhất cho việc anh đang dần trở thành một “sát thủ vòng cấm địa.”

Khi bóng được luân chuyển sang cánh phải, Mbappe chọn vị trí trong vòng cấm và chủ động di chuyển theo phạm vi chiều ngang của khu vực 5m50.

Khi Vinicius Jr đi bóng cắt vào trung lộ từ cánh phải, Mbappe đã quay lưng về khung thành để quan sát tình huống…

… trước khi xoay người và thực hiện một pha bứt tốc đón đường chuyền tinh tế của Federico Valverde rồi ghi bàn.

Giống như tất cả cầu thủ có tốc độ vượt trội thi đấu từ xưa đến nay, sẽ đến lúc Mbappe phải thích nghi việc tốc độ đỉnh cao của bản thân không còn được như trước.

10 tháng nữa, Mbappe mới bước sang tuổi 27 nên câu chuyện mất đi tốc độ đỉnh cao có vẻ vẫn hơi xa vời. Tuy nhiên, những thay đổi trong lối chơi mà anh buộc phải thích nghi trong tương lai có lẽ đã bắt đầu hình thành ngay từ thời điểm này.

Theo Tom Williams và Mark Carey (NY Times)