Đằng sau sự ra đi của Naby Keita tại Liverpool

Đã 5 năm từ khoảnh khắc được cựu đội trưởng Steven Gerrard đích thân trao cho chiếc áo số 8 huyền thoại, Naby Keita chuẩn bị trả lại nó và rời đi theo dạng chuyển nhượng tự do sau quãng thời gian dài thi đấu bết bát ở Merseyside. Có một chút tiếc nuối dành cho tiền vệ sinh năm 1995, người đang ở độ tuổi đẹp nhất trong sự nghiệp nhưng lại không thể tỏa sáng như kỳ vọng. 

Sự xuất hiện của Naby Keita tại Liverpool là kết quả của một thương vụ chuyển nhượng đình đám. Bayern Munich và Barcelona từng quan tâm đến việc ký hợp đồng với Keita sau mùa giải 2016/2017, thời điểm tiền vệ người Guinea đóng góp 8 bàn thắng và 8 pha kiến tạo sau 31 lần ra sân tại Bundesliga trong màu áo RB Leipzig. Tuy nhiên, Liverpool mới là đội bóng chủ động nhất. Thế nhưng, hai lời đề nghị đầu tiên của họ bị thẳng thừng từ chối. Phải đến khi cựu giám đốc thể thao là Michael Edwards đưa ra lời đề nghị thứ ba, đồng thời chấp nhận để Keita ở lại Leipzig thêm 12 tháng, nút thắt vấn đề mới được giải quyết.

Mức phí 52,75 triệu bảng (63 triệu USD) khi đó là một kỷ lục của CLB. Điều này đồng nghĩa Liverpool đã trả chấp nhận chi đậm hơn cả số tiền trong điều khoản phá vỡ hợp đồng giá trị 48 triệu bảng mà họ có quyền kích hoạt ở mùa hè 2018. 

Jurgen Klopp mô tả Keita là một tiền vệ toàn diện và tin rằng anh sở hữu bộ kỹ năng hoàn hảo để phát triển tại Liverpool. Sự chờ đợi kéo dài cả năm chỉ làm tăng thêm cảm giác kỳ vọng của những người yêu mến “Lữ đoàn đỏ”. Và cuối cùng cái ngày đó cũng đã tới. Tại Melwood vào một buổi sáng tháng 7/2018, Keita được chào đón bởi cựu thủ quân Steven Gerrard, người đã trao cho anh chiếc áo số 8 huyền thoại. Nên nhớ rằng, sau khi Gerrard rời đội bóng, không có bất cứ cầu thủ nào sử dụng chiếc áo đó trong suốt 3 năm.

Đã 5 năm từ khoảnh khắc ấy, Keita chuẩn bị trả lại chiếc áo số 8 và rời đi theo dạng chuyển nhượng tự do sau quãng thời gian dài thi đấu bết bát ở Merseyside. Có một chút tiếc nuối dành cho tiền vệ sinh năm 1995, người đang ở độ tuổi đẹp nhất trong sự nghiệp nhưng lại không thể tỏa sáng như kỳ vọng. 

Rất ít cầu thủ trong kỷ nguyên hiện đại của Liverpool gây ra những quan điểm trái chiều như Keita. Nhiều người cho rằng sự nghiệp của tiền vệ này bị hủy hoại vì chấn thương, số khác lại cho rằng anh không đủ năng lực để tiếp tục đứng trong hàng ngũ của “Klopp’team”. The Athletic đã nói chuyện với nhiều người xung quanh CLB về Keita. Tất cả đều sẵn sàng chia sẻ với điều kiện phải giữ kín danh tính của họ. Qua đó, chúng ta có thể xây dựng một bức tranh toàn cảnh để giải đáp những thắc mắc về nhân vật chính của câu chuyện này.

Điều cần nói đầu tiên chính là có rất nhiều sự đồng cảm ở Liverpool dành cho Keita, nhất là sau khi họ nhìn thấy danh mục các chấn thương mà cầu thủ này gặp phải. Ở một số thời điểm, có cảm giác như anh sẵn sàng thi đấu bùng nổ, nhưng chấn thương lại tiếp tục khiến mọi thứ đi chệch hướng. Nhịp độ thi đấu bị mất, động lực bị đình trệ, tinh thần sa sút.  Những dấu hỏi về nền tảng thể chất của Keita là một bất ngờ với Jurgen Klopp. Trong 2 mùa giải trước đó trong màu áo Leipzig, Keita chỉ bỏ lỡ 10 trận đấu, 6 trong số đó là vì án treo giò. Vậy nguyên nhân do đâu?

Các HLV thể lực của Liverpool đã giải thích lý do nằm ở việc thay đổi môi trường thi đấu. Nên nhớ rằng Premier League là nơi đòi hỏi nền tảng thể lực cao hơn bất cứ giải đấu nào trong 5 giải vô địch quốc gia hàng đầu Châu Âu. Họ đã cố gắng giúp Keita cải thiện bản thân bằng việc thay đổi chế độ ăn uống, điều chỉnh việc luyện tập. Thậm chí Liverpool còn thuê hẳn một chuyên gia về Yoga tập riêng với Keita để cố gắng giảm bớt các vấn đề về cơ. Tuy vậy, kết quả không được cải thiện quá nhiều.

Mùa giải trước là mùa giải lành lặn nhất của Keita với 40 lần ra sân. Lật ngược quá khứ, Keita cũng chỉ góp mặt 33 trận ở mùa giải 2018/2019, 27 trận ở mùa giải 2019/2020 và 16 trận ở mùa giải 2020/2021. Ở mùa giải hiện tại, con số này chỉ dừng lại ở con số 13 (chỉ 3 trận thi đấu tại Premier League). Tổng cộng, Liverpool đã chơi 277 trận đấu chính thức từ thời điểm Keita cập bến Anfield nhưng anh chỉ góp mặt 129 trận trong số đó, tương đương 47%.

 “Naby lad”, tạm dịch là “Chàng trai Naby”, là cách gọi trìu mến mà các đồng đội dành cho Keita – một người cực kỳ vui tính bên ngoài sân cỏ và có ảnh hưởng tích cực đến không khí phòng thay đồ. Keita thường xuyên thể hiện các điệu nhảy vui nhộn sau những chiến thắng của Liverpool. Người bạn thân nhất của anh là Sadio Mane, ngôi sao đã chuyển sang đầu quân cho Bayern ở mùa hè 2022. Những cầu thủ trẻ được đôn lên tập luyện với đội 1 cũng dành cho Keita sự kính nể với kỹ năng xử lý bóng trong chân của anh. Thế nhưng sau tất cả, có cảm giác như Keita chưa bao giờ thoát được ra khỏi lớp vỏ bọc của mình để chơi thứ bóng đá ở đẳng cấp cao nhất. Về điều này, rào cản ngôn ngữ cũng được xem là một nguyên nhân.

Hồi đầu năm 2020, khi Keita đang ăn sáng với Mane tại Melwood thì một nhân viên đến thông báo với tiền vệ này rằng họ sẽ tăng cường bài tập để đẩy nhanh quá trình hồi phục của anh ấy trong buổi tập tiếp theo. Tuy vậy những gì họ nhận lại là câu trả lời: “Có chứ! Tôi thích trứng”. Một lần khác, các nhân viên y tế phải cùng Keita trở lại bệnh viện tư để tiến hành thêm bước kiểm tra chụp cắt lớp, sau khi anh không hiểu được những yêu cầu của bác sĩ trước đó và bỏ về sớm.

Keita từng sống trong một ngôi nhà tại Formby, cách đại bản doanh của Liverpool khoảng 13 dặm, nhưng sau này cũng chuyển đến một căn hộ mới ở trong thành phố. Được các  hàng xóm mô tả là một người khá kín tiếng trong cuộc sống, Keita ít khi thấy xuất hiện trước đám đông. Thường thì hết buổi tập, người ta thấy cầu thủ này trở về nhà ngay, nơi anh sống cùng gia đình và cậu em trai Petit. Rõ ràng việc nói tiếng Anh kém là một trở ngại lớn với Keita, bởi anh gặp khó khăn trong việc lắng nghe những chỉ đạo chiến thuật từ Jurgen Klopp và trợ lý Pep Lijnders.

Ở thời điểm phong độ cao nhất, Keita mang đến một nguồn năng lượng tích cực trên sân với sự cơ động của mình, đặc biệt là các pha đột phá hàng phòng ngự đối phương. Keita chính là cầu thủ có pha lập công nhanh nhất trong lịch sử Premier League với bàn thắng ở giây thứ 15 trong trận đấu với Huddersfield Town vào tháng 4 năm 2019.

Được điền tên vào đội hình chính thức trong trận lượt đi bán kết Champions League 2019 với Barcelona là một dấu hiệu cho thấy sự tiến bộ của Keita. Tuy vậy, việc bị rách cơ sau đó đã khiến anh ngồi ngoài trong phần còn lại của mùa giải, bao gồm cả trận chung kết trước Tottenham.

Mùa giải tiếp theo, Keita ghi bàn trong trận bán kết Club World Cup trước Monterrey và tiếp tục được tin tưởng trong trận chung kết với Flamengo. Để rồi chấn thương cơ háng khiến anh phải rời sân trong hiệp phụ, nhường chỗ cho James Milner. Keita chỉ đá chính 9 trận trong chiến dịch đăng quang Premier League năm đó. Vậy nên dù sở hữu  trọn bộ chức vô địch, bao gồm Champions League, Premier League, siêu cúp Châu Âu, Club World Cup, League Cup và FA Cup, vị trí của Keita trong mắt các Liverpudlian cũng khá mờ nhạt. Từng có những cuộc thảo luận về tương lai của cựu cầu thủ Leipzig, tuy nhiên khả năng gia hạn hợp đồng đã không bao giờ xảy đến. Rõ ràng đó là hệ quả từ việc vai trò và đóng góp của Keita cho Liverpool ngày càng suy giảm.

Để hiểu đầy đủ sự thất vọng trong sự nghiệp của Keita tại Liverpool, chúng ta cần xem sự tương phản trong 2 cuộc đối đầu với Crystal Palace. 

Trận đấu đầu tiên diễn ra vào tháng 8/2018, thời điểm Keita chứng tỏ vì sao đội bóng đất cảng sẵn sàng chi mạnh tay để sở hữu anh ấy trong đội hình. Ngày hôm đó Liverpool giành chiến thắng 2-0 và tất nhiên Keita được bình chọn là cầu thủ xuất sắc nhất. Anh kiểm soát nhịp độ trận đấu, nổi bật ở khả năng phân phối với những đường chuyền tịnh tiến và rê dắt bóng. Khoảnh khắc nổi bật nhất là khi Keita nhận bóng từ thủ thành Alisson trong tư thế quay lưng, trước sự áp sát của cầu thủ đối phương, anh khéo léo thực hiện qua lốp bóng qua đầu Andros Townsend, trước khi thực hiện một pha chuyền dài cực kỳ chính xác tạo cơ hội dứt điểm theo đà băng lên của Mohamed Salah. CĐV Liverpool có mặt trên khán đài ồ lên phấn khích trước pha xử lý đầy tinh tế đó của Keita.

Bốn năm rưỡi trôi qua nhanh chóng, lại một chuyến hành quân đến Selhurst Park, nhưng lần này mọi thứ đã khác. Không có nhiều điều đọng lại sau trận hòa tẻ nhạt 0-0 diễn ra vào ngày 26/02/2023 đó, ngoại trừ Keita được cho là cái tên thi đấu tệ nhất ở trên sân. Anh thua nhiều pha tranh chấp tay đôi nhất, nhận thẻ vàng vì pha vào bóng liều lĩnh và bị Jurgen Klopp thay ra ngay sau hiệp 1. Đó cũng là hình ảnh thường thấy của Keita trong tháng 1/2023, thời điểm anh đá hơn 50% số phút trong các trận đấu của Liverpool. Dễ nhận ra, Keita ngày càng ít tạo ra đột biến hơn từ các đường chuyền tịnh tiến, ít các tình huống qua người, bứt tốc hay rê dắt bóng. 

Rõ ràng, những chấn thương đã hủy hoại một ngôi sao từng được kỳ vọng rất nhiều thời điểm mới cập bến Anfield. Thống kê cho thấy, Keita mất gần 800 ngày để làm bạn với giường bệnh trong 5 năm chơi bóng tại nước Anh. Niềm tin của Jurgen Klopp dành cho Keita cũng theo đó mà dần cạn kiệt. 

Trong triều đại của mình tại Liverpool, Jurgen Klopp chỉ duy nhất 1 lần thay người khi hiệp 1 còn chưa kết thúc. Và cái tên đó chính là Keita ở trận thua 1-3 trước Real Madrid tại tứ kết Champions League 2020/2021. Anh cũng là cái tên đầu tiên rời sân sau hiệp 1 ở trận thua muối mặt 2-7 trước Aston Villa tại Premier League 2020/2021. 

Sau tất cả, một cuộc chia tay là điều không thể tránh khỏi giữa Keita và Liverpool.

Lược dịch từ bài viết có tựa đề “Naby Keita and Liverpool – what happened?” của tác giả James Pearce và Andy Jones trên The Athletic.