Cuộc tranh luận về danh hiệu Quả bóng vàng 2025 đang diễn ra vô cùng sôi nổi. Khi Barcelona đang theo đuổi cú ăn ba lịch sử, chúng ta hãy cùng phân tích xem Raphinha đang làm thế nào để khẳng định mình trong cuộc đua hướng tới danh hiệu đó thông qua các số liệu thống kê.
 |
Trong thế giới bóng đá, đã từng có thời điểm xuất hiện một khoảng trống quyền lực ở vị trí cầu thủ xuất sắc hàng đầu thế giới. Từ năm 2011 đến 2017, Lionel Messi và Cristiano Ronaldo luân phiên giành vị trí thứ nhất và thứ hai trong cuộc bầu chọn Quả bóng vàng. Sau khi Luka Modric giành chiến thắng vào năm 2018, Messi đã thắng 3/4 giải Quả bóng vàng tiếp theo. Sự thống trị của cặp đôi này khiến giải thưởng Quả bóng vàng dường như không còn chỉ đơn thuần là một giải thưởng cho cầu thủ xuất sắc nữa mà nó đã thành một thứ tất yếu dành cho Messi hoặc Ronaldo.
Nếu những màn trình diễn thượng hạng của Messi hay Ronaldo không đủ hấp dẫn, có lẽ chúng ta đã bị mắc kẹt trong một cỗ máy hỏng hóc cứ lặp đi lặp lại một chu kỳ đầy chán nản. Nhưng rõ ràng, dù Messi và Ronaldo có liên tục thay nhau nhận giải thì chúng ta cũng không thể phủ nhận việc họ đã tạo ra một kỷ nguyên hấp dẫn bậc nhất lịch sử bóng đá.
Dẫu vậy, thời kỳ nào cũng phải đi đến hồi kết và đỉnh cao nào cũng có ngày phải khép lại. Khi Ronaldo đã đến với miền sa mạc xa xôi, còn Messi đã vui vẻ tận hưởng ngày tháng bên những bờ biển tại Miami, câu chuyện về danh hiệu Quả bóng vàng đã lại sôi động trở lại. Cuộc tranh luận không hồi kết vào năm 2024 giữa Vinicius Jr. và Rodri đã mang đến một làn gió mới và một thời kỳ so tài mới cho những ứng cử viên của danh hiệu danh giá nhất cho cá nhân một cầu thủ.
Với việc Rodri đã dính chấn thương nghỉ hết mùa giải, còn Vinicius Jr. đã phải chia sẻ sân khấu của mình với Kylian Mbappe, câu chuyện về việc ai sẽ giành danh hiệu Quả bóng vàng sẽ còn phức tạp thêm bội phần.
Mohamed Salah với một mùa giải bùng nổ trong màu áo của Liverpool đã trở thành ứng cử viên sáng giá cho danh hiệu Quả bóng vàng năm nay. Tuy nhiên, việc Lữ đoàn đỏ phải sớm dừng chân tại vòng 1/8 của Champions League khiến cơ hội đoạt giải của tiền đạo người Ai Cập là không còn nhiều. Ngoài ra, Harry Kane tại Bayern Munich cũng đang sẵn sàng chen chân vào cuộc đua này với thông số bàn thắng ấn tượng cũng chẳng hề kém cạnh. Và cuối cùng chính là Kylian Mbappe - người vẫn đang nỗ lực hết mình để xoá bỏ đi những hồi ức tại Paris và hy vọng có thể chạm tới danh hiệu cá nhân cao quý mà anh vẫn chưa một lần chạm tới.
Vậy có hy vọng nào cho những kẻ ngoài cuộc - những người thậm chí chưa bao giờ được hy vọng sẽ giành bóng vàng? Và đó chính xác là câu hỏi chúng ta sẽ phải đặt vào trường hợp của Raphinha ở Barcelona mùa này.
Trong vài năm trở lại đây, Barcelona đã tạo ra những ồn ào ở hậu trường còn nhiều hơn việc họ thi đấu và thể hiện mình là một thế lực tại Châu Âu. Tất nhiên, Barcelona vẫn có thể tạo ra những khoảnh khắc xuất sắc, hay vô địch những giải đấu quốc nội, nhưng rõ ràng họ đã không còn khả năng để duy trì phong độ cho bất kỳ cầu thủ nào chạm đến ngưỡng có thể giành Quả bóng vàng nữa.
Đó là câu chuyện thực tế của những năm trước. Nhưng sang mùa này, mọi thứ sẽ rất khác với Barcelona, và đặc biệt là cá nhân của Raphinha.
Dưới sự dẫn dắt của Hansi Flick, Raphinha đang có một mùa giải vô cùng ấn tượng, và nếu Blaugrana tiếp tục thăng hoa như thời điểm hiện tại, cầu thủ người Brazil hoàn toàn có thể là người dẫn đầu trong cuộc bỏ phiếu năm nay.
 |
Barcelona đang trong cuộc đua để chạm tới cú ăn 3 màu này. Họ đã đánh bại Benfica trong khuôn khổ Champions League để đảm bảo một suất tại tứ kết. Họ cũng đang dẫn đầu La Liga và còn một trận chưa đấu so với Real Madrid và Atlético Madrid. Trận bán kết Copa del Rey của họ với Atlético còn rất cân bằng sau trận hòa 4-4 nghẹt thở ở Montjuic.
Ba chiếc cúp đó có thể là của họ và một cá nhân trong tập thể đó sẽ trở thành tâm điểm cho mọi danh vọng nếu như Barcelona duy trì tốt phong độ của mình.
Lý do Raphinha xứng đáng
Raphinha đã đóng góp dấu giày vào 46 bàn thắng của Barcelona trên tất cả đấu trường ở mùa này. Chỉ có Mohamed Salah (54) là cầu thủ có nhiều lần góp dấu giày hơn anh trong số các cầu thủ thi đấu ở 5 giải vô địch hàng đầu châu Âu (thêm nữa là Salah đã chơi nhiều hơn 300 phút so với cầu thủ người Raphinha ở mùa này). Họ cũng là hai cầu thủ duy nhất có mặt trong top 10 về cả thông số bàn thắng kỳ vọng (xG) và kiến tạo kỳ vọng (xA) mùa này.
Có thể nói, Raphinha đang là cầu thủ tạo ra cơ hội xuất sắc nhất ở Châu Âu vào thời điểm hiện tại. Không có cầu thủ nào ở 5 giải vô địch hàng đầu châu Âu tạo ra nhiều cơ hội hơn anh với 116 lần. Trong khi đó, số liệu về kiến tạo kỳ vọng (xA) đạt 12.3 kiến tạo của Raphinha cũng chỉ kém đúng ba người là Rayan Cherki, Michael Olise và Joshua Kimmich. Tuy nhiên, bản thân Raphinha cũng đã tạo ra nhiều cơ hội ngon ăn (38 lần) và cơ hội từ bóng sống (91 lần) nhiều hơn bất kỳ trong top 5 giải đấu hàng đầu Châu.
Để đối đầu với Raphinha mùa này quả thực là một cơn ác mộng. Cầu thủ người Brazil với những pha chạy xộc thẳng vào trung lộ kèm theo những cú tạt bóng xoáy bằng chân trái luôn tạo ra sự khó khăn cho bất kỳ hậu vệ hàng đầu nào ở thời điểm hiện tại.
Mùa giải Champions League năm nay của Raphinha đã đi vào lịch sử. Anh có 16 lần góp dấu giày vào các bàn thắng (11 bàn thắng, 5 kiến tạo) chỉ sau 835 phút thi đấu. Thậm chí, ngay cả Messi vào mùa giải 2011-12 cũng không thể vượt qua thành tích này (10 bàn thắng không tính phạt đền và 5 kiến tạo trong 990 phút). Thực tế, nếu loại bỏ các quả phạt đền (điều này có thể coi là hợp lý vì bản thân Raphinha không thực hiện chúng), tổng số lần góp dấu giày của Raphinha đã là thành tích tốt nhất của một cầu thủ Barcelona trong một mùa giải tại Champions League.
Và dĩ nhiên, anh vẫn chưa dừng lại ở con số đó mà sẽ hướng tới những cột mốc cao hơn ở mùa này, đặc biệt là khi Barcelona đang hừng hực khí thế để hướng tới cú ăn 3. Dĩ nhiên, với việc Champions League tái cơ cấu lại cách thức tổ chức thi đấu giúp Raphinha sẽ có nhiều cơ hội để ghi bàn. Nhưng rõ ràng nếu anh tiếp tục với phong độ đều đặn như hiện tại, Raphinha thực sự có thể thực sự lập kỷ lục về số lần góp dấu giày vào các bàn thắng không tính phạt đền trong một mùa giải Champions League. Đó là đẳng cấp hiếm có mà Raphinha đang đạt được vào thời điểm này.
 |
Câu chuyện đằng sau mùa giải đầy bay bổng của Barcelona
Ở mặt trận tấn công, Barcelona đã trở thành một cỗ máy tấn công mùa này. Họ đã ghi được 128 bàn thắng sau 42 trận đấu - trung bình 3.05 bàn mỗi trận. Không có đội bóng nào ghi được nhiều bàn thắng hoặc có tỷ lệ ghi bàn mỗi trận cao hơn Barcelona.
Hansi Flick đang giám sát một cuộc tái sinh tại Barcelona để giải phóng đội bóng khỏi sự ràng buộc của lối chơi định hướng vị trí (positional play)có phần cứng nhắc dưới thời Xavi. Huấn luyện viên người Đức ưa chuộng một phong cách chơi linh hoạt hơn, khuyến khích các cầu thủ thể hiện sự tự do và linh động trong cách chơi.
Về mặt vị trí theo sơ đồ bố trí thì Raphinha là cầu thủ chạy cánh, nhưng trên thực tế anh lại đang di chuyển rộng và thi đấu như một tiền đạo tự do trên sân.
Trong trận đấu với Benfica - nơi anh ghi thêm 2 bàn để nâng thành tích các nhân ở mùa này, Raphinha đã có mặt ở khắp mọi nơi trong suốt 90 phút. Cầu thủ người Brazil chủ động di chuyển khắp sân và không bao giờ cố định mình ở bất kỳ vị trí nào quá lâu.
 |
Mùa này, Raphinha đã dành nhiều thời gian hơn để hoạt động từ phía cánh trái - một phương án giúp giải quyết vấn đề tồn đọng từ rất lâu của Barcelona kể từ khi Neymar ra đi.
Raphinha chưa bao giờ là cầu thủ giỏi nhất trong việc đối đầu trực tiếp với hậu vệ hoặc vượt qua họ như những cầu thủ lắt léo như Lamine Yamal hay Lionel Messi. Chính vì vậy, vai trò của anh không phải là một tiền đạo cánh truyền thống như những đồng nghiệp tại Barcelona.
Thay vào đó, Flick đã tìm ra một giải pháp linh hoạt hơn cho Raphinha ở mùa giải này. Robert Lewandowski sẽ là người thường xuyên di chuyển vào hành lang trong bên phải và tạo ra không gian ở khu vực trung tâm để Raphinha có thể đảm nhiệm vị trí tiền đạo cắm. Từ đó, cầu thủ người Brazil trở thành một mối đe dọa thường xuyên với khung thành đối phương. Anh luôn chủ động lẻn qua các hậu vệ và tìm ra những khoảnh khắc quyết định để chạy vòng ra phía sau lưng đối thủ.
 |
Cần một thứ đặc biệt để định đoạt cuộc đua
Nhìn lại quá khứ, con đường dẫn đến thành công của Raphinha không phải lúc nào cũng diễn ra suôn sẻ. Anh chuyển đến châu Âu vào năm 2016 khi gia nhập Vitória de Guimarães trước khi chuyển sang Sporting CP và sau đó là Rennes. Tuy nhiên, chính tại Yorkshire, cái tên Raphinha mới thực sự phát tiết ra được những phẩm chất tuyệt vời của bản thân khi anh thi đấu dưới sự dẫn dắt của chiến lược gia Marcelo Bielsa. Tại Leeds, lối chơi nhanh, mạnh mẽ và đầy sắc sảo của Raphinha đã thu hút được sự chú ý của những đội bóng lớn tại Châu Âu.
Phiên bản đầy xông xáo và có chút gì đó hỗn mang trước đây có thể chỉ là bản nháp đầu tiên trong hành trình Raphinha xây dựng lên lối chơi của mình. Tuy nhiên, khi bước sang tuổi 28, anh lại đang là một thành viên quan trọng trong ban cán sự của Barcelona và đồng thời là người giữ lửa chiến đấu cho cả một tập thể phía sau.
 |
Tuy nhiên, danh hiệu Quả bóng vàng không chỉ là phần thưởng cho sự xuất sắc đơn thuần, nó còn là phần thưởng cho câu chuyện ở phía sau mỗi cầu thủ. Raphinha đã có những con số thống kê đẹp mỹ mãn để ủng hộ anh thành một ứng cử viên sáng giá, nhưng trên thực tế, để củng cố thật sự nghiêm túc cho cơ hội giành giải thì anh cần những danh hiệu cao quý của mùa giải. Một danh hiệu quan trọng và có thể là 1-2 khoảnh khắc quyết định trong một trận cầu lớn sẽ giúp Raphinha biến một mùa giải ấn tượng thành một điều gì đó không thể bị phớt lờ.
Nhưng khi nhìn sang nhánh đấu ở phần còn lại của Champions League, Kylian Mbappe có vẻ lại có một câu chuyện hay ho hơn để hướng tới danh hiệu Quả bóng vàng. Một thương vụ chuyển nhượng tốn nhiều giấy mực với Real Madrid, vinh quang tại Champions League và cơ hội để loại đội bóng cũ ra khỏi cuộc chơi - tất cả mọi thứ hội tụ lại dường như để vẽ ra một câu chuyện hoàn hảo cho cầu thủ người Pháp.
Cuộc đua đến ngôi vô địch của La Liga và Champions League có thể trở thành cuộc chiến gián tiếp giúp một trong hai giành chiến thắng trong cuộc đua giành Quả bóng vàng 2025.
Rodri đã giành giải thưởng này ở mùa trước khi anh đóng vai trò là trụ cột ở tuyến giữa trong thành công của Manchester City và đội tuyển Tây Ban Nha. Tầm ảnh hưởng của tiền vệ trụ người Tây Ban Nha đã được công nhận xứng đáng và mở ra một góc nhìn mới để chúng ta hy vọng về những cầu thủ đa dạng hơn có thể giành giải.
Hậu kỷ nguyên mà Messi và Ronaldo đã oanh tạc trời Âu, có thể chúng ta sẽ chẳng thể thấy một cầu thủ nào đủ đẳng cấp để luôn trở thành ứng cử viên sáng giá cho danh hiệu Quả bóng vàng. Raphinha chắc chắn không phải một trường hợp đặc biệt như hai siêu sao kể trên, nhưng với những gì đã thể hiện ở mùa này anh hoàn toàn có thể là một ứng cử viên xứng đáng cho danh hiệu Quả bóng vàng.
Raphinha 
