Bao lâu nay Barcelona luôn được xem là một CLB tôn sùng lối chơi kiểm soát bóng, tìm cách “hạ s.át” đối thủ bằng hàng nghìn đường chuyền, tuy nhiên lần gần nhất họ giành được vé vào chơi ở vòng bán kết Champions League cách đây 6 năm lại chủ yếu là nhờ một phong cách “xù xì”, thực dụng hơn, được điểm xuyến bằng những khoảnh khắc thiên tài của Lionel Messi trong các trận đấu thuộc giai đoạn knock-out.
 |
Giờ đây, khi đứng trước cơ hội tái lập vinh quang xưa kia sau chiến thắng 4-0 trước Borussia Dortmund trên sân nhà Camp Nou ở lượt trận thứ nhất của vòng tứ kết Champions League, Barcelona đang thể hiện một bộ mặt đa dạng, khó đoán hơn bao giờ hết. Họ vẫn có thể khiến các đối thủ lâm vào cảnh “không có bóng để mà chơi” giống như thời hoàng kim của Tiki-taka, nhưng các ma trận kiểm soát bóng phức tạp quen thuộc hiện đang được kết hợp, pha trộn một cách nhịp nhàng với sự trực diện, thường dẫn tới những bàn thắng thần tốc sau các tình huống phản công.
Bộ ba tiền đạo hiện tại của Blaugrana – Lamine Yamal, Robert Lewandowski và Raphinha – vừa là những người hưởng lợi nhiều nhất từ lối chơi này, vừa là những mắt xích then chốt trong sự thành công của nó.
Tất nhiên trong bối cảnh này thì sự so sánh với bộ ba Messi-Luis Suarez-Neymar (nickname MSN), những nhân tố chủ lực mang về cho Barcelona chức vô địch Champions League/Cúp C1 thứ 5 trong lịch sử CLB và cũng là lần đăng quang gần nhất của họ cách đây 10 năm, là điều không thể tránh khỏi, nhưng giữa họ cũng tồn tại những sự khác biệt rất rõ ràng.
 |
***
Có rất nhiều bàn thắng trong số các pha ghi bàn đẹp nhất của Barcelona vào giai đoạn 2014-2017 được tạo nên bởi những pha phối hợp tuyệt vời từ bộ ba tiền đạo lừng lẫy của họ.
Pha ghi bàn đầu tiên trong cú đúp của Messi trước AS Roma ở vòng bảng Champions League vào tháng 11 năm 2015 là một ví dụ tiêu biểu – những đường bóng, những bước di chuyển dàn dựng nên nó tinh xảo đến mức hoàn hảo:
🇦🇷 Leo Messi vs Roma #OTD in 2016 ⚽️⚽️
— UEFA Champions League (@ChampionsLeague) November 24, 2021
What was the final score?#UCL pic.twitter.com/gdFwEBATY4
Tua nhanh thời gian tới hiện tại: Bàn thắng thứ ba của Barcelona trong chiến thắng trước Dortmund vừa qua – được ghi bởi chính “người cũ” của đội khách là Robert Lewandowski – chính là một ví dụ rất điển hình về cách bộ ba tiền đạo hiện nay của họ phối hợp với nhau.
Sau khi Dortmund để mất bóng gần vòng cấm Barcelona, tiền vệ Fermin Lopez đã dẫn bóng ra khỏi khu vực phòng ngự, lên tới vạch giữa sân rồi chuyền nó sang cánh phải cho Yamal.
 |
Trong khung hình thứ hai của ảnh động trên, tiền đạo cánh trái Raphinha đang chạy dọc trung lộ còn tiền đạo trung tâm Lewandowski thì lại dạt ra cánh trái.
Lopez tiếp tục xông lên phía trước và được Yamal trả lại bóng trong khi Lewandowski di chuyển bó vào phía trong sân đấu.
 |
Khi Lopez nhận bóng ở hành lang trong phía cánh phải, Raphinha đã lao về phía cột xa, hút theo mình một hậu vệ đối thủ, trong khi Lewandowski tiếp tục tiến vào trung lộ.
 |
Cuối cùng Lopez thực hiện một đường căng ngang kiến tạo cho tuyển thủ quốc gia Ba Lan ghi bàn thắng thứ hai của anh trong đêm hôm ấy.
 |
Trong vòng vài giây, Raphinha và Lewandowski đã hoán đổi vị trí cho nhau đầy nhịp nhàng như thể có thần giao cách cảm, y hệt như bộ ba MSN xưa kia. Còn sự khác biệt của hai bộ ba thì nằm ở khoảng cách mênh mông giữa mỗi người trong “tam tấu” hiện tại khi họ bắt đầu những pha tấn công như thế này.
Thực ra Messi, Suarez và Neymar cũng từng chơi như thế vào những ngày đầu họ sát cánh bên nhau. Trong lần đầu tiên tam tấu này xuất hiện — trận thua 1-3 trước Real Madrid ở La Liga vào tháng 10 năm 2014 — Suarez đã tung ra một cú phất dài chéo sân đưa bóng tới Neymar. Pha di chuyển không bóng của Messi đã thu hút sự chú ý của các hậu vệ đối thủ rời khỏi ngôi sao người Brazil, mở ra khoảng trống để anh dẫn bóng vào và ghi bàn mở tỷ số chỉ sau 4 phút của trận đấu.
Dù vẫn rất đáng sợ khi thực hiện những pha tổ chức tấn công trực diện, như họ đã thể hiện trong các trận đấu trên sân khách với Bayern Munich (ở vòng bán kết Champions League mùa giải 2014/15, khi Neymar lập cú đúp) và Arsenal (vòng 16 đội của Champions League 2015/16, Messi lập cú đúp) nhưng tam tấu này tỏa sáng rực rỡ nhất, giúp Barcelona hưởng lợi nhiều nhất là khi họ chơi gần nhau, tận dụng khả năng xoay sở trong không gian hẹp siêu việt của họ.
Ngược lại, bộ ba hiện tại thì lại tỏa sáng nhất khi họ tách ra hoạt động cách xa nhau trên sân đấu - điều này là do phong cách và phẩm chất cá nhân của từng người.
Khác với Luis Suarez trước đây, sở trường của Lewandowski là xác định và chiếm lĩnh khoảng trống chứ không phải những tình huống ban bật nhanh. Yamal có sự ngẫu hứng và táo bạo như Neymar, nhưng đồng thời cũng sở hữu một nhãn quan cho phép anh tung ra những đường chuyền sắc lẹm giống như đường chuyền cho Lopez trong ví dụ trên. Còn phong cách chạy miệt mài, chạy không ngừng nghỉ cả khi cầm bóng lẫn không bóng của Raphinha thì chưa bao giờ là một yếu tố hiện hữu giữa bộ ba MSN (và thường thì họ cũng chẳng cần tới nó).
Những phẩm chất trên đang khiến Barcelona trở nên cực kỳ đáng sợ khi họ thực hiện các pha tấn công trực diện tốc độ cao.
Bàn mở tỷ số trong trận hòa 2-2 với Atalanta ở Champions League mùa này hồi tháng 1 là một ví dụ điển hình cho khía cạnh này của họ.
Lewandowski lui xuống khoảng trống giữa hàng thủ và hàng tiền vệ của đội khách rồi chuyền bóng cho Raphinha đang băng lên ở cánh trái. Yamal không xuất hiện trong khung hình đầu tiên vì vị trí dâng cao và giãn rộng của anh bên cánh phải của Barca.
 |
Khi hệ thống phòng ngự kèm người của Atalanta đang rơi vào tình trạng rối loạn, Raphinha đã tung ra một đường chuyền đảo cánh đẹp mắt đưa quả bóng sang cánh đối diện.
 |
Yamal đón lấy nó, rê qua thủ môn Marco Carnesecchi và ghi bàn.
 |
Bàn thắng hoàn tất cú hattrick của Raphinha trong trận thắng 4-1 trước Bayern Munich ở vòng bảng Champions League mùa này là một minh chứng khác cho thấy những tình huống tổ chức phản công cực trực diện, tốc độ cao đang vừa được khuyến khích mạnh, vừa được thi triển cực kỳ hiệu quả ở Barcelona.
Sau khi giành lại được quyền kiểm soát bóng về cho Barca, Pedri đã tung ra một cú phất dài đưa quả bóng từ một vị trí gần vòng cấm lên thẳng cho Yamal đang dâng cao ở cánh phải (cũng vì thế mà một lần nữa không xuất hiện trong khung hình).
 |
Sau khi nhận bóng, Yamal thực hiện hai nhịp chạm rồi phất dài đảo cánh đưa nó sang cánh trái cho Raphinha đang chạy nước rút đâm ra phía sau hàng thủ đối phương.
 |
Cuối cùng ngôi sao người Brazil cầm bóng xông vào vòng cấm và ghi bàn.
 |
***
Một điểm tích cực khác mà thứ bóng đá của Hansi Flick đang mang tới cho Barcelona là những pha ghi bàn như trên sẽ dễ dàng tái hiện hơn đối với phần còn lại của đội, vì mấu chốt của chúng là khâu di chuyển không bóng và chọn vị trí chứ không phải bản năng xử lý bóng phi thường. Tam tấu MSN khi trước thì thuộc vế thứ 2, bởi mối liên kết giữa họ là độc nhất vô nhị.
Một trong các ví dụ điển hình cho điều này là chiến thắng 3-0 trước Osasuna ở La Liga vào tháng 3.
Sau khi giành lại quyền kiểm soát bóng gần vòng cấm của Barca, cầu thủ vào sân thay người Pablo Torre đã tung ra một cú phất dài hướng về phía cánh phải để Lopez xông lên nhận bóng.
 |
Lopez đón lấy quả bóng, dẫn nó tiến lên phía trên sân đấu rồi kiến tạo cho Lewandowski ghi bàn với một quả tạt ở rìa vòng cấm.
 |
Raphinha, Lewandowski và Yamal cũng rất xuất sắc trong việc giúp Barcelona có được nhiều pha ghi bàn từ các tiền vệ hơn. Đây là một điểm tương đồng với bộ ba MSN, khi mà việc họ thu hút hết sự chú ý của các cầu thủ phòng ngự đối phương đã tạo điều kiện cho người đồng đội Ivan Rakitic ghi 26 bàn cho đội chủ sân Camp Nou trên mọi đấu trường trong 3 mùa giải từ năm 2014 đến 2017, bao gồm bàn mở tỷ số trong chiến thắng 3-1 trước Juventus trong trận chung kết Champions League 2014/15.
Cách bộ ba tiền đạo của Flick tạo ra khoảng trống cho các tiền vệ đồng đội đã được thể hiện rõ trong chiến thắng 2-1 trước Rayo Vallecano hồi cuối tháng 8.
Khi Pedri nhận bóng ở khu trung tuyến và dẫn nó lên phía trên sân đấu, tam tấu tiền đạo của Barcelona đã đồng loạt di chuyển theo các hướng khác nhau.
 |
Sau đó tiền vệ người Tây Ban Nha chuyền quả bóng ra cánh trái cho Raphinha trong khi Lewandowski bắt đầu chạy về phía cột xa, hút theo anh một hậu vệ.
 |
Một hậu vệ khác của Rayo đã áp sát Raphinha, mở ra một khoảng trống gần chấm penalty cho Pedri xâm nhập vào, nhận lấy pha trả bóng của ngôi sao người Brazil và ghi bàn.
 |
Pedri cũng đã được hưởng lợi từ bộ ba phía trên anh trong chiến thắng 5-1 trước Sevilla vào tháng 10.
Trong một pha phản công, Lewandowski chuyền bóng cho Yamal đang xông lên dọc trung lộ, còn Raphinha vẫn dạt biên bên cánh trái.
 |
Giờ thì Lewandowski và Raphinha hoán đổi hướng chạy của họ, như đã làm trong bàn thắng thứ 3 vào lưới Dortmund vừa rồi, qua đó phân tán các cầu thủ phòng ngự đối phương sang hai bên để Jules Kounde có khoảng trống ở gần rìa vòng cấm.
 |
Nhưng Yamal đã quyết định trì hoãn việc chuyền bóng cho tới khi các hậu vệ đối thủ quay lại vị trí, cuối cùng lựa chọn trao cơ hội cho pha xâm nhập vòng cấm muộn của Pedri…
 |
…và tiền vệ này chính là người ghi bàn.
 |
***
Lewandowski, Raphinha và Yamal đã ghi tổng cộng 82 bàn thắng trên mọi đấu trường ở mùa giải này, cũng như kiến tạo rất nhiều cơ hội cho nhau trong bối cảnh chiến dịch 2024/25 vẫn còn ít nhất 10 trận nữa, và sẽ tăng thêm 3 trận nếu Barca bảo vệ thành công lợi thế đang có được trước Dortmund để tiến vào vòng bán kết Champions League rồi sau đó tiếp tục giành vé vào chơi trận chung kết.
Cuộc cách mạng mà Flick mang tới cho lối chơi của Barcelona trong mùa giải đầu tiên ông phụ trách cương vị HLV trưởng tại CLB này – kết hợp thêm sự trực diện và những quả tạt – đã giúp các cầu thủ tấn công của ông phát huy tối đa khả năng của họ.
Những gì mà tam tấu tiền đạo hiện tại của Barcelona đang làm có thể không đẹp mắt bằng bộ ba MSN lừng lẫy xưa kia, nhưng rõ ràng là chúng rất hiệu quả và đang trên đà giúp Blaugrana tiến ngày càng gần tới một cái đích tương tự như mùa giải 2014/15 – một cú ăn ba.
Theo Anantaajith Raghuraman, The Athletic
Hôm thứ Tư, Robert Lewandowski, Raphinha và Lamine Yamal đã trình diễn một màn tấn công thượng hạng trong chiến thắng 4-0 của Barcelona trước Borussia Dortmund. Kỹ thuật, tốc độ và sự lạnh lùng trong dứt điểm của họ khiến người ta liên tưởng tới những bộ ba xuất sắc nhất từng tung hoành tại châu Âu trong kỷ nguyên hiện đại.
Barcelona
