Trận cầu tâm điểm nhất của vòng 6 tại Premier League đã kết thúc với việc Tottenham xuất sắc rời Emirates với một trận hòa. Đó chắc chắn là một kết quả xứng đáng với thầy trò Ange Postecoglou.
Lần gần nhất một CLB hành quân đến SVĐ Emirates mà kiểm soát bóng nhiều hơn đội chủ nhà Arsenal đã là câu chuyện cách đây gần nửa năm. Đó là buổi chiều ngày 14/05/2023, thời điểm “ngựa ô” Brighton của Roberto De Zerbi đè bẹp Pháo thủ với tỉ số 3-0, qua đó nhấn chìm luôn hi vọng của thầy trò Mikel Arteta về một cuộc lật đổ ngôi vương vào phút chót. Xa hơn một chút, các con số thống kê chỉ ra rằng xuyên suốt mùa giải 2022/2023, chỉ có hai đội bóng làm khách tại Emirates mà kiểm soát bóng nhiều hơn đội chủ nhà. Chúng ta đã kể tên Brighton phía trên, đội còn lại là Liverpool – trong thất bại 2-3 của Lữ đoàn đỏ vào ngày 09/10/2022. Và sau trận derby Bắc London mới đây, cái tên thứ ba đã xuất hiện. Tottenham của Ange Postecoglou!
| Tottenham đã thành công trong việc ngăn chặn Arsenal triển khai lối chơi quen thuộc. |
Tất nhiên, thông số kiểm soát bóng không phải lúc nào cũng là thước đo để đánh giá thành bại của một trận đấu. Giống như cái cách Liverpool của từng để thua Arsenal tại Emirates, dù họ kiểm soát bóng tới 58%. Thế nhưng điều này đã không xảy ra với Tottenham ở trận đấu đêm qua. Xét từ nhiều góc độ, Spurs đã có màn trình diễn xuất sắc và việc họ ra về với một trận hòa là điều hoàn toàn xứng đáng.
Trước khi trận đấu diễn ra, ít ai tưởng tượng được Tottenham sẽ gây ra nhiều khó khăn cho Arsenal đến vậy, ngay cả khi đội bóng áo trắng đang thi đấu thăng hoa tại Premier League mùa này (thắng 4, hòa 1, ghi trung bình 2,6 bàn thắng/trận). Thậm chí nhiều Gooners còn mong muốn đoàn quân của Postecoglou mạnh dạn chơi đôi công với đội chủ nhà. Họ tin rằng đó sẽ là “mồ chôn” cho đối thủ, bởi ai cũng biết khả năng chuyển trạng thái của Arsenal dưới triều đại Mikel Arteta đã và đang hoạt động tốt như thế nào.
Tottenham không những sẵn sàng chơi đôi công với Arsenal, thậm chí họ còn là đội bóng nổi bật hơn ở nhiều thông số quan trọng. Trong hiệp 1, thầy trò Postecoglou có số bàn thắng kỳ vọng và kiến tạo kỳ vọng lần lượt là 0.87 và 0.56, nhiều hơn 0.76 và 0.14 của Arsenal. Tương ứng với đó, số cơ hội nguy hiểm mà Spurs tạo ra cũng ấn tượng hơn. Thực tế diễn ra trên sân đã chứng minh nhận định này. Nếu như bàn mở tỉ số của Bukayo Saka được thực hiện có phần may mắn khi bóng đập chân trung vệ Cristian Romero bay vào lưới thì bàn gỡ của Son Heung-Min là kết quả của một tình huống lên bóng được tổ chức bài bản.
| Với Son Heung-Min – Maddison, Tottenham đã có một trận đấu đôi công mát nhãn. |
Đội khách kiểm soát bóng tới 61%, thực hiện tổng cộng 266 đường chuyền với tỉ lệ chính xác lên đến 89%. Con số này gần gấp đôi số đường chuyền của Arsenal (164 đường chuyền với tỉ lệ chính xác 82%). Đó rõ ràng không phải là hình ảnh được lập trình sẵn trong đầu của Martin Odegaard và các đồng đội trước khi trận đấu này diễn ra. Đứng trên băng ghế chỉ đạo, người ta thấy rõ vẻ mặt lo lắng của HLV Mikel Arteta, hơn cả khi Arsenal bị Manchester United dẫn trước trong trận đấu cách đây 3 tuần.
Hàng tiền vệ nổi tiếng cơ động của Arsenal bị “bóp nghẹt” bởi khối đội hình dâng cao của Tottenham, với tiêu điểm là bộ đôi “máy quét” Pape Sarr và Yves Bissouma. Fabio Vieira trong lần thứ 2 liên tiếp được xếp đá chính tại Premier League mùa này đã thất thế hoàn toàn trong cuộc chiến giàu thể lực ở khu vực trung tuyến. Không còn những pha chạm bóng tinh tế, cùng những đường chuyền khai thác khoảng trống cực tốt như ở các trận đấu trước đó, tiền vệ người Bồ Đào Nha phải rời sân sau 45 phút với vỏn vẹn 22 lần chạm bóng, 0 lần tranh chấp thành công, 0 lần qua người thành công, 0 đường chuyền sáng nước, 0 pha dứt điểm và 3 lần bị mất bóng. Rõ ràng, trong lần đầu tiên được đá chính ở derby Bắc London, Vieira bị choáng ngợp trước sự quyết liệt và tốc độ của trận đấu.
Vieira chơi không tốt, tuy nhiên ngay cả những người đã quen mặt với những cuộc chiến kiểu như vậy cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự. Suốt cả trận, đội trưởng Odegaard chỉ thực hiện thành công 68% tổng số đường chuyền (thấp nhất toàn đội nếu không tính thủ môn), 5 lần để mất bóng. Trong khi cũng xuất hiện sai số trong cách chơi của Declan Rice – tiền vệ bị rút ra sau hiệp 1 sau khi gặp vấn đề về lưng.
| Đội trưởng Odegaard không thể tạo ra đột biến bởi lối chơi áp sát của hàng tiền vệ Spurs. |
Bí quyết để Postecoglou tạo nên bất ngờ cho Mikel Arteta đến từ việc chiến lược gia người Australia đẩy cao đội hình lên để biến khu vực giữa sân trở nên chật chội với những tình huống pressing đoạt bóng liên tục. Chơi dưới áp lực về không gian và thời gian xử lý bóng, các cầu thủ Arsenal đã có một trải nghiệm mà trước đây chỉ Manchester City và Liverpool đem lại cho họ.
Ở bàn thua đầu tiên, Ben White mắc lỗi khi không lao ra áp sát James Maddison. Nhưng đó là hệ lụy sau một loạt tình huống gây áp lực lên khung thành của David Raya. Trong cách vận hành của Postecoglou, luôn có ít nhất từ 2 đến 3 người bao gồm Son Heung-Min - Dejan Kulusevski - Pedro Porro liên tục khai thác khoảng trống sau lưng Zinchenko và Gabriel Magalhaes. Việc bố trí cả Zinchenko lẫn Vieira bên hành lang cánh trái là một canh bạc của Mikel Arteta bởi không có ai trong số họ sở hữu bộ kỹ năng phòng ngự đủ tốt.
Đó là lý do Kai Havertz được tung vào sân ở hiệp 2. Tiền vệ người Đức ngay lập tức bổ sung chất thép cho hàng tiền vệ với chiều cao 1.93m, đồng thời sở hữu khả năng tranh chấp tay đôi khá tốt. Tuy vậy, việc Rice không thể tiếp tục thi đấu là một bất lợi lớn với hàng tiền vệ của Arsenal. Jorginho trong lần hiếm hoi được tung vào sân đã ngay lập tức mắc sai lầm tai hại dẫn đến bàn thua thứ 2. Quyết định xử lý quá chậm chạp của tiền vệ người Italia là điều không được phép tồn tại trong một trận đấu có nhịp độ cao như derby Bắc London.
Bỏ qua sai lầm cá nhân của Jorginho, công bằng mà nói Arsenal đã có một hiệp 2 chơi tốt hơn rất nhiều so với hiệp 1. Họ dần lấy lại thế trận, chơi chủ động hơn, đồng thời cũng tạo ra nhiều tình huống nguy hiểm hơn. Chỉ số bàn thắng kỳ vọng của Arsenal trong hiệp 2 là 1.28, gấp đôi con số 0.6 của Tottenham. Tuy vậy mức độ hiệu quả của hai đội về cơ bản là ngang nhau với 1 bàn thắng và 6 tình huống dứt điểm cho mỗi bên.
Ngoại trừ Cristian Romero, hầu hết các cầu thủ Tottenham đã có một màn trình diễn xuất sắc trước kình địch không đội trời chung. Cặp song sát Maddison – Son Heung-Min tiếp tục cho thấy sự ăn ý của mình. Tân binh đến từ Leicester City đã có 77 phút xuất sắc với việc tạo ra 3 cơ hội lớn để đồng đội ghi bàn, 2 trong số đó đã được chuyển hóa thành bàn thắng.
Trong khi những nhân tố như Guglielmo Vicario, Destiny Udogie, Porro, Pape Sarr, Bissouma, Kulusevski cũng đều để lại dấu ấn nhất định. Cụ thể, bộ đôi hậu vệ Udogie và Porro đã có tổng cộng 13 lần tắc bóng thành công, 6 lần giải vây cho hàng phòng ngự. Phía trên họ, Pape Sarr và Bissouma cũng phối hợp ăn ý để tạo ra 7 pha tắc bóng, 4 lần giải vây, 2 lần trực tiếp ngăn chặn tình huống dứt điểm từ các chân sút bên phía Arsenal. “Bom tấn” chuyển nhượng Brennan Johnson trong lần đầu tiên được đá chính cũng đã khiến Ben White có một ngày làm việc vất vả.
Sau tất cả, Postecoglou chứng minh chẳng phải may mắn mà đội bóng của ông có được một vị trí trong Top 4 sau 6 vòng đấu đầu tiên. Một Tottenham từng đối mặt với bài toán đầu ra bàn thắng khi không còn Harry Kane giờ đây lại trở thành cỗ máy săn bàn đáng sợ bậc nhất Premier League (15 bàn sau 6 trận). Họ đáng bại Man Utd, cũng như vừa “phá dớp” 3 mùa giải liên tiếp bại trận tại Emirates.
| Postecoglou đang xây dựng một tập thể Tottenham đáng kỳ vọng tại EPL 23/24. |
Điều đáng nói là Postecoglou đang xây dựng một văn hóa chiến thắng tại Tottenham – đội bóng mà chỉ không lâu trước đó bị chính những người cũ như Jose Mourinho lẫn Antonio Conte thẳng thừng chê bai là thiếu tham vọng. Từ Nhật Bản và Scotland, Postecoglou đã mang đến nước Anh một triết lý mới, một tư duy chiến thuật mới, một vài nhân tố mới, cũng như “hóa phép” để những người cũ có cơ hội tỏa sáng. Một Pape Sarr chỉ thi đấu vỏn vẹn 213 phút mùa trước lại đang là chốt chặn quan trọng ở trung tâm hàng tiền vệ, bên cạnh Bissouma – người từng bị hoài nghi là bản hợp đồng hớ dưới thời Conte. Ở hàng thủ, những nhân tố được đem về trong phiên chợ hè 2023 như Udogie, Porro và Micky van de Ven, đang hòa nhập nhanh chóng.
Đó đơn giản là sự khác biệt ở trên băng ghế huấn luyện!