Nếu Ajax có thể vượt qua Juventus ở vòng tứ kết, họ sẽ chỉ còn cách trận chung kết Champions League đầu tiên kể từ năm 1996 2 trận đấu nữa
23 năm đã trôi qua nhưng ông David Endt, cựu tổng giám đốc của Ajax Amsterdam, vẫn thấy “cay đắng” và “đau đớn” khi Ajax bị “lừa dối” bởi 1 chương trình doping mà Juventus luôn phủ nhận. Endt khẳng định điều đó góp phần khiến đội bóng của ông tuột mất danh hiệu Champions League năm 1996.
Vừa qua, khi Ajax hòa Juventus ở tứ kết lượt đi Champions League, chỉ có 1 từ xuất hiện trong suy nghĩ của David Endt: phục thù. Endt là giám đốc truyền thông và sau đó là tổng giám đốc trong suốt giai đoạn đầy vinh quang của Ajax ở thập niên 90 khi họ vô địch Champions League 1995 và giành á quân năm 1996.
Và giờ đây, sau 23 năm, ông thừa nhận trong cuộc phỏng vấn với The Independent rằng vẫn “cay đắng” và “đau đớn” khi cảm thấy Ajax đã bị “lừa dối” để rồi tuột mất danh hiệu Champions League thứ 2 liên tiếp.
Ajax của Louis van Gaal khi đó là đội bóng đầu tiên ở kỷ nguyên Champions League có cơ hội bảo vệ thành công danh hiệu này. Nếu làm được, di sản sẽ rất lớn, họ sẽ là đội bóng vĩ đại cuối cùng sử dụng những tài năng tự đào tạo và lên ngôi vô địch trước khi luật Bosman ra đời.
Tuy nhiên, ở Rome ngày hôm đó, họ phải đối mặt với 1 Juventus gây bất ngờ bằng sức mạnh và bầu năng lượng bất tận. Juventus đã vươn lên dẫn trước, Ajax dù gỡ hòa nhưng không thể làm gì hơn và thất bại 2-4 trên chấm luân lưu. Kể từ đó, Ajax chưa có thêm lần nào lọt vào chung kết Champions League nữa.
Những câu hỏi bắt đầu được đặt ra khi Juventus đang ăn mừng chức vô địch. Marc Overmars không thể góp mặt ở trận chung kết vì chấn thương tuy nhiên ông vẫn có mặt ở hàng ghế dự bị cùng các đồng đội.
Và sau khi loạt luân lưu khép lại, ông bày tỏ những sự nghi ngờ với Ronald de Boer. “Marc Overmars nhanh chóng nói với tôi rằng cậu ấy cảm thấy có điều gì đó không đúng cho lắm,” De Boer chia sẻ với The Independent. “Cậu ấy thấy đối thủ có điều không bình thường. Cậu ấy cảm thấy như thể đang bị lấy đi thứ gì đó.”
Trong 1 bộ phim tài liệu Hà Lan được trình chiếu vào năm 2013, Finidi George nói ông đã bị bất ngờ bởi sự bền bỉ và cường độ hoạt động của Juventus trên sân. “Bình thường, 1 cầu thủ có thể như thế trong 20 phút,” cựu tiền vệ Nigeria cho biết. “Khi bạn làm điều đó trong suốt 90 phút rồi 120 phút và đến khi kết thúc mùa giải thì không còn bình thường nữa.”
Tuy nhiên, hầu hết cầu thủ Ajax không biết những điều phía sau. Họ không tưởng tượng được những điều còn tồi tệ hơn như chương trình doping mà Juventus đã thực hiện mà sau này được tiết lộ.
| Juve 1996 |
Họ quá ngây thơ. De Boer nói ông cùng các đồng đội muốn xem nó như 1 vụ việc bình thường, chỉ là sự vượt trội về mặt thể thao mà thôi. Ajax bước vào trận đấu mà không có sức mạnh tối đa: Overmars phải ngồi ngoài còn anh em nhà De Boer không có 100% phong độ trong khi Juventus thì mạnh mẽ hơn rất nhiều.
“Tôi không cảm thấy như thế,” Ronald de Boer nhớ lại. “Bạn biết tại sao không? Vì tôi luôn nghĩ rằng không ai làm điều đó cả. Tôi hoàn toàn không biết chuyện đó. Và nếu có ai đó chạy nhanh hơn thì có lẽ vì anh ta chạy nhanh hơn thôi. Chúng tôi biết mình đã trải qua 1 mùa giải rất dài.”
Endt nói sự khờ dại của Ajax phần nào thuộc về tính cách của dân tộc: “Bóng đá Hà Lan rất chất phác. Nếu là ngược lại, người Ý sẽ nghĩ chúng tôi đã được chuẩn bị. Họ nghĩ bằng những lý thuyết phức tạp rằng bình thường không thể khỏe như thế. Còn ở Hà Lan, mọi người không suy nghĩ như vậy.” Và phải mất nhiều năm để họ nhận ra.
1 năm sau, 2 đội gặp lại nhau ở bán kết Champions League. Juventus, nhà đương kim vô địch, giành chiến thắng 2-1 ở Amsterdam và sau đó tiếp tục đánh bại đối thủ 4-1 ở Turin trước khi thua Borussia Dortmund trong trận chung kết. Tuy nhiên lúc đó chằng có 1 bằng chứng nào được tìm ra. “Chúng tôi không biết gì về chuyện doping cả nên cũng không có ý kiến về Juventus. Chẳng ai nói gì về chuyện đó,” Endt khẳng định.
Chỉ đến năm 2004, khi ở Italia có cuộc khởi tố về việc sử dụng doping của Juventus mới làm dấy lên những nghi ngờ về chức vô địch năm 1996 của họ. Riccardo Agricola, bác sĩ của CLB, nhận án tù treo vì cung cấp các loại thuốc kích thích cho cầu thủ nhưng sau 1 năm, ông đã được tha bổng. Antonio Giraudo, giám đốc điều hành Juventus, cũng thoát tội dù sau này, ông sẽ bị cấm tham gia hoạt động bóng đá vì bê bối Calciopoli.
Các cáo buộc chống lại Juventus được đưa ra trong bộ phim tài liệu nổi tiếng của Hà Lan phát vào năm 2013 có tên “Andere Tijden Sport”. Phần chính của bộ phim này là những nghi ngờ, chất vấn về nồng độ haemoglobin (sắc tố đỏ) trong các cầu thủ từ tháng 2 đến tháng 6 bởi bác sĩ huyết học hàng đầu Giuseppe D’Onofrio, người giám định trong phiên tòa xét xử Agricola và Giraudo.
“Những sự không đồng đều mà tôi thấy trong dữ liệu không thể được coi là điều bình thường,” ông D’Onofrio nói. Ông cho biết nồng độ haemoglobin trong các tế bào hồng cầu chỉ có thể được giải thích bằng cách truyền máu hoặc dùng EPO, 1 hormone (nội tiết tố) tổng hợp giúp chuyển hóa oxy đến các cơ nhằm giúp vận động viên thi đấu bền bỉ.
Bằng chứng đó lần đầu tiên được phơi bày ra ánh sáng ở phiên tòa xử các lãnh đạo Juventus. Quá trình dẫn đến việc truy tố này bắt đầu vào năm 1998 khi HLV Zdenek Zeman, khi đó dẫn dắt AS Roma, nói bóng đá cần “tránh xa nhà thuốc” và cáo buộc Juventus gian lận. Cuối cùng khi ở trước tòa, D’Onofrio đã chứng nhận “gần như chắc chắn” có 2 cầu thủ Juventus từ giữa thập niên 90 đã sử dụng EPO và “rất có thể” thêm 7 người khác nữa.
Agricola bị kết tội cung cấp thuốc kích thích cho cầu thủ và bị phạt tiền cộng 22 tháng tù treo dù bằng chứng về EPO không nằm trong phần truy tố cuối cùng. Giraudo thoát tội và nói “vô cùng hạnh phúc” với bản án này. “Fair play là 1 giá trị quan trọng trong lịch sử Juventus”.
Giruado dự đoán bản án của Agricola sẽ “biến mất sau khi kháng cáo” và ông đã đúng. Tháng 12/2005, Agricola được tòa phúc thẩm thành phố Turin xóa án gian lận thể thao vì cho rằng không có bằng chứng việc sử dụng EPO. Giraudo nói “công lý cuối cùng đã được thực thi”.
Tuy nhiên, đó không phải cách mà phía Ajax nhìn nhận vấn đề.
Khi David Endt nói việc Juventus bị buộc tội dùng doping ở năm 1996 và giải thích về màn trình diễn giàu sức mạnh của họ trong trận chung kết, ông rất tức giận. Ông quả quyết Ajax đã bị cướp mất danh hiệu vô địch.
“Cảm giác cay đắng đến vài năm sau đó,” Endt nhớ lại. “Khi chúng tôi khám phá ra lý do, chúng tôi thấy rất tệ vì đã bị lừa gạt. Tôi khá chắc chắn rằng họ đã suy nghĩ tích cực. Và điều đó quả thật đau đớn. Đó là vết thương vẫn chưa thể chữa lành.”
Endt thậm chí còn thấy thất vọng vì Ajax đã không chính thức phản kháng nhiều hơn khi vụ việc chống lại Juventus được đưa ra tòa vì ông tin Ajax mới là nhà vô địch châu Âu ngay thẳng của năm 1996. “CLB không yêu cầu điều đó với UEFA,” cựu tổng giám đốc Ajax nói. “Họ [Ajax] chưa bao giờ bày tỏ điều gì đủ sắc bén, chưa bao giờ chỉ trích 1 cách thẳng thắn trực diện. Tôi không biết tại sao lại thế. Tôi đã phản ứng khá dữ dội.”
| Ronald De Boer |
Ronald de Boer thì có phần lạc quan hơn. Dù rất đau khi Ajax đã thua nhưng ông vẫn không cảm thấy đội bóng của mình là nhà vô địch thực sự. “Mọi chuyện đã qua, chúng tôi đã thua cuộc,” ông khẳng định. “Tôi không cảm thấy ‘giờ mình cảm giác giống 1 nhà vô địch hơn vì họ đã cướp của mình.’ Tôi không thấy như thế. Tôi chỉ biết chúng tôi chưa đủ tốt. Tôi nghĩ nếu chúng tôi đủ tốt, chúng tôi có thể đánh bại Juventus ngày hôm đó. Và chúng tôi đã không làm được. Nhưng tất nhiên tôi khá khó chịu khi có những thứ bất thường trong máu của họ.”
Và De Boer không đổ lỗi cho cá nhân cầu thủ Juventus nào có nồng độ haemoglobin bị cho là quá cao. “Có lẽ các cầu thủ cũng không biết chuyện gì đã diễn ra,” ông chia sẻ quan điểm. “Có thể họ đã nói với các cầu thủ rằng ‘hãy uống đi vì cái này giúp hồi phục rất tốt,….’ Thực sự, tôi tin các cầu thủ không biết gì cả. Đó là cảm nhận của tôi.”
Endt chia sẻ với The Independent rằng ông đã nói với đài phát thanh Italia về câu chuyện này và những bình luận của ông đã gây nên phản ứng dữ dội từ các cầu thủ Juventus thời điểm đó. “Tôi đã nghe những phát biểu này từ David Endt nổi như cồn và chỉ có thể nói rằng ông ta nên tự xấu hổ về bản thân,” Alessio Tacchinardi phản pháo.
“Ông ta nên thấy hổ thẹn với bản thân đi! Nếu có điều gì muốn nói thì tôi hy vọng những lời lẽ của ông ta sẽ tạo nên nhiều động lực hơn để các cầu thủ chúng tôi loại Ajax thêm lần nữa.” Juventus luôn khăng khăng phủ nhận đã làm những hành vi sai trái.
Mặt khác, vụ việc này đặt ra 1 câu hỏi thú vị là liệu Juventus có nên bị tước danh hiệu hay không giống như khi họ bị tước 2 danh hiệu Serie A sau vụ bê bối Calciopoli trong đầu thập niên 2000. Tuy nhiên cuối cùng thì các cầu thủ bóng đá cũng chỉ là những người muốn giành danh hiệu trên sân. De Boer không muốn UEFA gửi ông 1 tấm huy chương vàng vào lúc này, khi 23 năm đã qua đi. “Họ có thể làm thế nhưng với tôi, nó không thể biến chúng tôi thành nhà vô địch được,” cựu danh thủ Hà Lan nói. “Tôi không cảm nhận được điều đó.”
Với Endt, dù vẫn rất “điên tiết” với Juventus nhưng ông nhận thức được sự “mâu thuẫn” nếu miễn cưỡng trao lại danh hiệu này sau khi sự kiện đã xảy ra. “Đó là 1 sự mất mát về danh hiệu. Chúng tôi không muốn vô địch theo cách đó. Chúng tôi là những người có tinh thần thể thao.”
Nếu Ajax có thể vượt qua Juventus ở vòng tứ kết, họ sẽ chỉ còn cách trận chung kết Champions League đầu tiên kể từ năm 1996 2 trận đấu nữa. Điều này nghe có vẻ khó xảy ra nhưng chẳng chuyện gì là không thể khi họ đã từng đánh bại cả Real Madrid.
De Boer không coi đây là cơ hội phục thù và chỉ ra rằng Matthijs de Ligt thậm chí còn chưa chào đời khi mọi chuyện diễn ra. Nhưng với Endt, đây là 1 cơ hội để lấy lại những gì đã mất. “Có Moggi ở đó [giám đốc thể thao Luciano Moggi], Ajax không có cơ hội. Nhưng giờ đây là thời cơ của chúng tôi vì chẳng còn Moggi nữa,” người đàn ông 64 tuổi nhấn mạnh.