Lối chơi “Marescaball” có thực sự khiến Chelsea trở nên tệ hơn?

Từ những phát biểu của Enzo Maresca trong mùa giải này, có thể kết luận rằng ông không phải là một người hâm mộ bóng rổ.

Nhà cầm quân của Chelsea nổi tiếng là người yêu thích cờ vua hơn, và sở thích cá nhân này đã ảnh hưởng đến cách ông muốn đội bóng của mình thi đấu. Trong những tháng đầu tiên của mùa giải này, Maresca nhiều lần công khai kêu gọi các cầu thủ trẻ của mình – từ cả khu vực kỹ thuật lẫn trong các buổi họp báo – cần hạn chế xu hướng biến các trận đấu ở Premier League thành những cuộc chiến chuyển đổi trạng thái, ngay cả khi lối chơi tốc độ và quyết liệt đã từng giúp họ đứng ở vị trí dự Champions League.  

“Có những trận đấu (đặc biệt là trận gặp Newcastle), nếu bạn biến nó thành một trận bóng rổ, họ sẽ hủy diệt chúng tôi vì họ rất mạnh,” ông nói sau chiến thắng 2-1 trước đội bóng của Eddie Howe tại Stamford Bridge vào tháng 10. “Vấn đề là nếu bạn tấn công nhanh, bạn sẽ phải đối mặt với những pha phản công nhanh và đó không phải là phong cách bóng đá của chúng tôi.”

Maresca cũng đưa ra thông điệp tương tự sau trận thua 1-2 trước Fulham tại Stamford Bridge vào tháng 12, thất bại đã châm ngòi cho chuỗi phong độ đáng lo ngại của Chelsea trong mùa đông. “Fulham là đội bóng mà nếu bạn muốn tấn công nhanh, họ sẽ phản công nhanh và trận đấu sẽ trở thành một trận bóng rổ,” ông nói. “Chúng tôi cần kiểm soát tốt hơn.”

Sự kiên định với lối chơi kiểm soát, thay vì hỗn loạn của Maresca thường thể hiện qua những tràng pháo tay tán thưởng của ông dành cho một cầu thủ Chelsea bỏ qua cơ hội phản công để duy trì quyền kiểm soát bóng, ngay cả khi những tiếng la ó thất vọng vang lên trên khán đài Stamford Bridge. Những tuần gần đây cho thấy thông điệp của ông dường như đang dần thấm nhuần vào đội bóng.

Ban đầu, Chelsea tiếp tục xu hướng từ thời Mauricio Pochettino, qua đó trở thành một trong những đội phản công nhiều nhất ở Premier League trong giai đoạn đầu triều đại của Maresca. Nhưng kể từ đó, họ đã dần tạo ra ít cơ hội hơn từ các pha phản công nhanh.

Vấn đề của Maresca là việc Chelsea đang ngày càng chậm lại trong quá trình kiểm soát bóng – một phần do yêu cầu của HLV và một phần do đối thủ ngày càng phòng ngự lùi sâu. Nó trùng hợp với chuỗi phong độ kém cỏi của đội bóng này: Chỉ thắng 2 trong 9 trận gần nhất ở Premier League. Điều này khiến hàng công của họ gặp khó khăn và khiến hy vọng giành một vị trí trong top 4 trở nên mong manh.

Trong bối cảnh người hâm mộ ngày càng lo lắng và tức giận, một câu hỏi đang được đặt ra: Liệu lối chơi “Marescaball” có thực sự khiến Chelsea trở nên tệ hơn?

Sử dụng chiến thắng 2-1 trước Brentford tại Stamford Bridge vào ngày 15/12 (trận đấu ngay trước chuỗi 9 trận đáng thất vọng của Chelsea) làm mốc so sánh, chúng ta có thể xác định một số dấu hiệu thay đổi trong lối chơi – dù cần nhớ rằng 9 trận là một mẫu số quá nhỏ để đưa ra kết luận chắc chắn.

Trước hết, tỷ lệ kiểm soát bóng trung bình của Chelsea đã tăng từ 56,7% trong chuỗi 16 trận tại Premier League trước trận gặp Brentford lên 60,8% trong 9 trận sau đó. Họ cũng thực hiện trung bình nhiều hơn 40 đường chuyền mỗi trận, nhưng số đường chuyền vào vòng cấm đối phương lại gần như không thay đổi (26,1 trước trận gặp Brentford, 25,8 kể từ đó).

Thành tích của Chelsea trong 9 trận Premier League gần nhất

Điều này có thể một phần là hệ quả của việc các đối thủ của Chelsea ngày càng phòng ngự lùi sâu hơn và để họ cầm bóng nhiều hơn. Nhưng cũng giống như sự sụt giảm trong các pha phản công nhanh, điều này hoàn toàn phù hợp với mong muốn của Maresca về một lối chơi chậm rãi, kiên nhẫn hơn khi kiểm soát bóng.

Chỉ số bàn thắng kỳ vọng không tính penalty (non-penalty xG) trung bình của Chelsea đã giảm nhẹ trong giai đoạn này, từ 2,0 bàn mỗi trận xuống còn 1,8. Tuy nhiên, điều đáng chú ý hơn là khả năng dứt điểm của họ, khi Chelsea ghi ít hơn 5 bàn so với chất lượng cơ hội mà họ có kể từ trận gặp Brentford. Trước đó, trong những tháng đầu mùa giải, họ thậm chí còn ghi hơn 2 bàn so với kỳ vọng.

Nói một cách đơn giản, Chelsea của Maresca đã chuyển từ một đội bóng tận dụng cơ hội hiệu quả hơn dự kiến trong 16 trận đầu tiên ở Premier League sang một đội lãng phí cơ hội trong 9 trận gần nhất – một kết luận mà nhiều CĐV Chelsea có thể tự rút ra chỉ bằng cách theo dõi đội bóng thi đấu trong những tuần gần đây.

Ở đầu sân bên kia, câu chuyện cũng tương tự. Chỉ số bàn thua kỳ vọng (xGA) của Chelsea trên thực tế đã cải thiện đôi chút, từ 1,5 trong 16 trận Premier League đầu tiên xuống còn 1,4 trong 9 trận gần nhất, nhưng các đối thủ của họ lại tận dụng cơ hội hiệu quả hơn. Trước trận gặp Brentford, Chelsea để thủng lưới 19 bàn từ xGA là 23,6. Nhưng kể từ đó, họ đã nhận 13 bàn thua từ xGA12,9 – một sự thay đổi đáng kể so với phong độ trước đó.

Hai xu hướng này kết hợp lại đã làm giảm đáng kể biên độ sai số của Chelsea, nhưng đồng thời họ cũng mắc nhiều sai lầm hơn. Theo thống kê của Opta, Chelsea chỉ mắc 3 lỗi trực tiếp dẫn đến bàn thua trong 16 trận Premier League đầu tiên. Nhưng trong 9 trận gần nhất, họ đã mắc số lỗi tương tự chỉ sau 5 trận.

Sự dao động về chất lượng dứt điểm và tần suất mắc sai lầm là điều có thể xảy ra trong một mùa giải kéo dài 10 tháng. Ngoài ra, có thể Chelsea chỉ đơn giản đang trải qua một giai đoạn mà mọi thứ không diễn ra theo ý họ.

Tin tốt là sự chênh lệch giữa số bàn thắng kỳ vọng và số bàn thua kỳ vọng của Chelsea vẫn duy trì ở mức tích cực như thời kỳ đỉnh cao của Thomas Tuchel – thời điểm họ cũng là một đội bóng thiên về kiểm soát bóng.

Việc Nicolas Jackson phải ngồi ngoài đến tháng 4 vì chấn thương gân kheo khiến khả năng Maresca quay lại lối chơi phản công nhanh – chiến thuật đã mang lại thành công cho Chelsea hồi đầu mùa – càng trở nên khó xảy ra.

“Khi bạn không có một số 9 thực thụ, bạn có thể sẽ phải sử dụng một mẫu tiền đạo khác, đồng nghĩa với việc bạn có thể phải thay đổi cách chơi,” Maresca phát biểu trong buổi họp báo hôm thứ Năm. “Bạn không thể chơi trực diện; có lẽ bạn cần liên kết lối chơi nhiều hơn vì bạn không có mũi nhọn đe dọa phía sau hàng thủ đối phương. Chúng tôi sẽ tìm ra giải pháp.”

Trong thời gian chờ đợi, cơ hội lớn nhất để Maresca giúp Chelsea lấy lại phong độ có thể nằm ở hàng thủ. Chỉ số bàn thua kỳ vọng trung bình của họ mùa này (1,45 bàn/trận) đang xếp thứ 11 ở Premier League, tương đương với Manchester City của Pep Guardiola – đội cũng đang gặp khó khăn.

Dù thành tích tốt hơn đáng kể so với kỷ lục phòng ngự tệ hại của Pochettino trong mùa giải 23/24, Chelsea vẫn còn một chặng đường dài để trở thành một đội bóng có hàng thủ vững chắc – điều được thể hiện rõ qua việc họ mới chỉ giữ sạch lưới 4 trận sau 25 vòng đấu Premier League mùa này.

Ít nhất, việc Chelsea không còn chơi bóng như một đội bóng rổ có thể giúp họ cải thiện điều đó.

Theo New York Times