Đúng 20 năm trước, chính xác là vào ngày 16/9/1992, đã diễn ra loạt trận đầu tiên trong lịch sử Champions League Nhân cột mốc “sinh nhật thứ 20” của Champions League, cũng là thời điểm chuẩn bị khởi tranh mùa bóng thứ 21, chúng ta hãy cùng xem lại chặng đường 20 năm qua của giải đấu tuyệt vời này
THAY ĐỔI ĐỂ THÂU TÓM THIÊN HẠ
Thật ra, Cúp C1 tức giải vô địch châu Âu dành cho các nhà VĐQG đã hấp dẫn rồi. Đấy vẫn là giải đấu số 1 châu Âu tầm CLB. Nhưng chính vì tính hấp dẫn của nó mà Cúp C1 luôn bị đặt vào một sự bức bách là phải thay đổi: thay đổi như thế nào để tính hấp dẫn của nó được đảm bảo là không suy giảm.
Thể thức đá loại trực tiếp làm cho bất cứ đội mạnh nào cũng có thể bị loại chỉ vì một thoáng sơ suất. Chủ tịch UEFA hồi đó là ông Lennart Johansson cùng các quan chức chóp bu luôn tán đồng quan điểm của ông chủ AC Milan Silvio Berlusconi: Cúp C1 sẽ trở nên vô vị nếu các đội bóng lớn như Milan, Barcelona, Juventus, Bayern Munich hoặc Real Madrid không được góp mặt.
Để tránh hoặc giảm nguy cơ rủi ro cho các đội bóng lớn, Cúp C1 cần thay thể thức đá loại trực tiếp bằng một vòng đấu bảng, đá vòng tròn 2 lượt, ít ra là trong một giai đoạn của mùa bóng. Một mặt, các đội bóng lớn vẫn còn cơ hội gượng dậy sau 1 trận thua bất ngờ. Mặt khác, đá vòng tròn 2 lượt thì số trận đấu sẽ tăng lên và lợi nhuận cũng tăng.
Các đội bóng tạm gọi là nhỏ dù phải chấp nhận xác suất làm nên bất ngờ trước các đối thủ lớn bị giảm đi, nhưng vẫn hài lòng vì chính họ cũng kéo dài được sự tồn tại của mình trong thể thức đá vòng tròn. Tiền thu từ bản quyền truyền hình coi như miễn bàn, nghĩa là tất cả cùng có lợi.
Thế là Champions League ra đời, sau khi UEFA thử nghiệm một vòng bảng thành công ở Cúp C1 châu u mùa bóng 1991/92. Cũng cần nói thêm: khai sinh Champions League là lựa chọn bắt buộc của UEFA, không chỉ vì vấn đề lợi nhuận mà còn vì ở thời điểm ấy, khá nhiều CLB mạnh đã rắp tâm tự tổ chức Super League hoặc một giải đấu tương tự nào đấy, cho chính họ.
DANH GIÁ BÉO BỞ VÀ KHỐC LIỆT
Chẳng ai đứng trước các nguồn lợi quá rõ ràng mà lại không chịu khai thác. Ban đầu là việc chuyển sang thi đấu vòng tròn 2 lượt, tức sử dụng vòng bảng, trong một giai đoạn. Sau đó, UEFA liên tục thay đổi điều lệ Champions League, tăng thêm số đại diện của các nền bóng đá lớn, từ 1 thành 2, rồi nay là 4.
Cũng có lúc Champions League gồm đến 2 vòng bảng, làm các ngôi sao và đội bóng lớn đối diện nguy cơ quá tải. Nói chung là cứ điều chỉnh khi rắc rối nảy sinh, cho đến những năm gần đây thì Champions League gần như ổn định hoàn toàn.
Ngày xưa, đã có rất nhiều đội bóng bảo vệ thành công danh hiệu vô địch ở Cúp C1, không ít trường hợp đáng gọi là dễ dàng. Real Madrid, Benfica, Inter Milan, Ajax Amsterdam, Bayern Munich, Liverpool, Nottingham Forest, AC Milan đều đã đoạt Cúp C1 liên tiếp: 2 lần, 3 lần, thậm chí 5 lần!
Nhưng từ ngày xuất hiện khái niệm Champions League thì chưa có đội nào bảo vệ thành công được ngôi vô địch. Chỉ riêng một chi tiết ấy cũng đủ cho thấy trận địa Champions League khốc liệt như thế nào. Một mặt, thể thức hiện thời khiến Champions League luôn có sự hiện diện dày đặc của các CLB mạnh nhất châu Âu.
Cho dù bóng đá luôn chứa đựng bất ngờ, cũng không thể hình dung một đội bóng nhỏ lại vượt qua ít nhất 4-5 đội cực mạnh để tiến lên ngôi vô địch. Bản thân các đại gia đều không đủ sức vô địch 2 mùa liên tiếp nữa là!
Tiền bản quyền truyền hình đổ cả vào Champions League. Các ngôi sao hàng đầu thế giới cũng đổ dồn gần như toàn bộ vào trận địa này, qua các CLB hàng đầu châu Âu. Hệ quả tất yếu là Cúp C2 cáo chung ngay từ khi thế kỷ 20 còn chưa khép lại. Cúp C3 cũng trở nên thoi thóp, dù được UEFA cứu chữa bằng cách chuyển thành Europa League thì sức sống cũng không còn cao như xưa.
Bây giờ, đấu trường CLB trong bóng đá đỉnh cao chỉ còn mỗi Champions League chiếm thế độc tôn. Vì Champions League quá phát triển nên “đối trọng” của nó ở Nam Mỹ là giải Copa America cũng trở nên thua sút hẳn, từ đó trận tranh Cúp Liên lục địa giữa các nhà vô địch châu u và Nam Mỹ cũng phải cáo chung.
FIFA vớt vát bằng giải Club World Cup nói chung cũng chẳng ra gì (mang danh VĐTG nhưng lại chẳng bằng một góc của Champions League, về quy mô cũng như mức độ hấp dẫn). Chỉ có Champions League là số 1.
Đấy đã là sự hiển nhiên ngay từ khi UEFA khai sinh giải này vào năm 1992. Bây giờ, UEFA Champions League càng là số 1.
(Theo báo Bóng Đá)