Tại sao Premier League ngày càng thụt lùi ở đấu trường châu Âu?

Đêm qua, Liverpool đã vớt vát lại danh dự cho người Anh với tấm vé vào chung kết Europa League. Thế nhưng điều đó không thể che lấp được sự lép vế của xứ sương mù tại đấu trường châu Âu.

Xét về doanh thu tài trợ, bản quyền truyền hình hay số lượng người xem thì Premier League là giải đấu số 1. Cách làm truyền thông quá tốt của người Anh giúp họ sở hữu một giải đấu mà tất cả thèm muốn. Đừng nói đến ngũ đại gia như MU, Chelsea, Man City, Arsenal hay Liverpool mà những đội bóng nhỏ hơn như Newcastle hay Everton đều nằm trong top những CLB giàu có nhất trên thế giới. Những trường hợp giàu có hiếm hoi không thuộc xứ sương mù như Real, Barca, Bayern, Juve hay PSG chỉ đếm trên đầu ngón tay. Có tiền, làm truyền thông tốt giúp các đội bóng ở giải Ngoại hạng Anh thu hút được rất nhiều mạnh thường quân. Kéo theo đó là những nguồn tiền lớn để nâng cấp đội hình, mua những ngôi sao hàng đầu…

Thế nhưng có một sự mâu thuẫn lớn xuất hiện, đó là các đội bóng Anh càng giàu thì càng thi đấu không tốt ở đấu trường châu Âu. Nên nhớ rằng, riêng số tiền bản quyền truyền hình ở Premier League đã tăng theo cấp số nhân. Ngũ đại gia có thể thoải mái mua sắm cầu thủ theo ý mình. Ấy vậy mà thành tích trên sân cỏ thì lại đang theo hướng ngược lại. Vì sao lại như vậy? Bởi một lẽ đơn giản, người Anh quá chú trọng vào việc phát triển thương hiệu. Họ dễ dàng tung hô cầu thủ lên mây xanh chỉ sau vài trận đấu. Để rồi hiện nay đang xuất hiện những độ vênh nhất định của sự phát triển bong bóng. Chất lượng đào tạo trẻ của bóng đá Anh không hề có nhiều chuyển biến, nếu không muốn nói là ngày càng đi xuống. Việc các CLB phụ thuộc thành công vào những cầu thủ ngoại đem đến nhiều rủi ro. Mà thực tế Arsenal, Chelsea, MU, Man City đang trả giá đắt vì sự “mất gốc” của mình, dù họ có rất nhiều tiền để chiêu mộ các ngôi sao quốc tế.

Việc mất đi bản sắc khiến cho các ông lớn của giải Anh bối rối trong việc định hình lối chơi. Khi mà các ngôi sao ngoại sa sút phong độ hoặc tìm cách sang Real, Barca là nguy to. Đó là lý do mà tứ đại gia nước Anh thường thi đấu rất không tốt mỗi khi bước ra đấu trường châu Âu, nhất là sân chơi danh giá Champions League. Nên nhớ trước kia, M.U, Chelsea, Arsenal, Liverpool rất thành công ở đấu trường châu Âu vì họ vẫn giữ được bản sắc của mình. Qủy đỏ là lứa 92 nổi tiếng không cần nhắc lại. The Blues là những Terry, Lampard đã trở thành huyền thoại của đội bóng. The Kop cũng có những con người đã trở thành tượng đài là Gerrard, Carragher. Pháo thủ thì như đã biết đã từng là một nơi tự hào về công tác đào tạo trẻ.

Thế nhưng bây giờ điều đó đã mất đi, những đội bóng lớn của Anh đều không còn giữ được cái “hồn” trong lối chơi. Bởi vì họ bị tung hô quá nhiều, rồi lợi nhuận khổng lồ khiến những ông lớn này quay cuồng. Nào là liên tục mời về những HLV danh tiếng nhất, nào là mua bán cầu thủ vô tội vạ. Hãy xem cái cách mà MU, Chelsea, Liverpool, Man City hay kể cả Arsenal chuyển nhượng trong những năm qua thấy rất rõ điều đó. Họ có thể chi nhiều tiền cho một cầu thủ và bán anh ta ngay lập tức. Di Maria là một dẫn chứng cho sự “loạn” của người Anh, 60 triệu bảng cho 1 mùa giải và bán tống bán tháo cho PSG. Hay như Sterling, ai có thể ngờ có giá đến 76 triệu USD. “Chân gỗ” Carroll cũng hơn 50 triệu USD… Loạn về chuyển nhượng dẫn tới loạn lối chơi, và họ đã vô tình mất đi bản sắc của mình. Thất bại là tất yếu!

Thêm một lý do quan trọng không kém khiến người Anh không thành công ở cúp châu Âu là vì cách tổ chức của FA. Như đã nói, xứ sương mù quá chú trọng vào lợi nhuận. Họ tạo ra nhiều giải đấu để thu về tiền bản quyền truyền hình. Hệ lụy là các CLB Premier League phải đối mặt với lịch thi đấu dày đặc. Những đội bóng lớn như M.U, Chelsea, Arsenal, Liverpool, Man City phải tham gia 4 giải đấu lớn với mật độ 3 ngày/ trận trong suốt 10 tháng ròng rã. Tệ hơn, giải Anh không có kỳ nghỉ Đông. Điều đó khiến các cầu thủ gần như kiệt sức, không còn thể lực thi đấu vào giai đoạn quyết định của Champions League hay Europa League.

Lý do cuối cùng khiến các đội bóng Anh chơi không tốt tại cúp châu Âu là thói quen về lối chơi “Kick and Run”. Premier League hấp dẫn vì các đội thi đấu với tốc độ cao, ít toan tính. Tuy vậy họ lại không giỏi về chiến thuật giống La Liga và Serie A. Vậy nên trong các cuộc so tài cân não, cần tới sự toan tính ở cúp châu Âu thì các đội bóng xứ sương mù thường là kẻ thua thiệt. Hãy xem cách Man City thua không chút kháng cự trước Real dù Citizens đã chấp nhận buông 3 giải trong nước để dồn sức cho Champions League để thấy người Anh “hồn nhiên” như thế nào.

Tất nhiên thất bại của Premier League tại đấu trường châu Âu chỉ mang tính chu kỳ. Họ có thể trở lại bất cứ lúc nào nhờ tiềm lực tài chính hùng mạnh của mình. Nếu ổn định về lối chơi, chuyển nhượng hợp lý, đồng thời được nghỉ Đông như các giải khác thì những đại diện nước Anh sẽ sớm trở lại tại Champions League và Europa League.

Doãn Công