Vị tướng Simeone và cuộc cách mạng chiến thuật ở Atletico

Tứ kết Champions League khép lại với đầy đủ cảm xúc, mà có lẽ điểm nhấn đáng chú ý nhất là việc Atletico biến Barca thành cựu vương. Thêm một lần người ta thấy tài thao lược của của El Cholo là không có giới hạn dù Rojiblancos phải chia tay các trụ cột qua từng mùa giải.

Nếu đặt ra câu hỏi đâu là đội bóng khó chơi nhất lục địa già trong 3 năm qua thì có lẽ tất cả đều chung quan điểm đó là Atletico Madrid. Nhìn bề ngoài, nhiều người sẽ “ghét” cách đá thiên về sự máu lửa, thậm chí hơi rát để phá lối chơi đối thủ của Rojiblancos. Phân tích sâu hơn chút nữa là cách phòng ngự phản công dựa vào cách pressing tốc độ cao mà Simeone áp dụng. Thế nhưng nếu chỉ như vậy thì nửa đỏ trắng thành Madrid chưa đủ tầm để chen ngang vào cuộc đua vô địch La Liga giữa Real và Barca, không thể 3 lần vào bán kết Champions League trong 4 mùa giải gần đây. Minh chứng cho cách bày binh bố trận cao siêu của El Cholo là việc Atletico cứ lần lượt bán đi những ngôi sao sáng giá nhất của mình nhưng sức mạnh của họ thì gần như không đổi, thậm chí càng ngày càng trở nên đáng gờm hơn.

Quay trở lại trận Atletico 2-0 Barca, khi phải đối diện với đội bóng mạnh nhất thế giới thì mới là lúc lối chơi của thầy trò HLV Simeone được thể hiện rõ nét nhất. Rojiblancos đánh bại Blaugrana bằng lối chơi thuyết phục trong cả trận. Ngoài cú đúp của Griezmann và rất nhiều đường phản công sắc lẹm, đội chủ sân Calderon không cho những Messi, Neymar, Suarez cơ hội để ghi bàn. Tất nhiên khắc chế được hàng công mạnh nhất tại châu Âu của Barca là điều mà rất ít đội bóng có thể làm được. Không chỉ khóa được MSN mà Atletico còn làm điều đó một cách đầy ấn tượng. Nếu nói rằng Simeone đã làm cuộc cách mạng chiến thuật ở trận tứ kết mới đây với gã khổng lồ xứ Catalan cũng chẳng sai.

Cách đây vài năm, bóng đá thế giới luôn bị ám ảnh bởi câu chuyện kiểm soát bóng, tàn dư của Tiki-Taka khiến chúng ta đều nghĩ rằng muốn chiến thắng thì phải có bóng, có bóng rồi thì mới triển khai lối chơi được. Tuy nhiên Simeone không nghĩ vậy, tỷ lệ kiểm soát bóng không hề ảnh hưởng đến kết quả trận đấu. Ở trận đấu với Barca, Koke và các đồng đội chỉ cầm bóng vỏn vẹn 27,4%, còn đối phương là 72,6%. Chưa hết, đội chủ nhà có tổng cộng 196 đường chuyền nhưng cũng chỉ 122 lần là đúng địa chỉ. Ngược lại Barca có tới 682 đường chuyền và con số thành công rất ấn tượng 594, đạt 87%. Nếu chỉ nhìn vào thông số người ta sẽ tưởng tượng ra một hình ảnh Atletico co ro chỉ biết phá bóng, lên bóng chẳng xong, cả trận họ phải đuổi theo đối thủ để lấy bóng.

Tuy nhiên như đã biết thực tế trên sân lại hoàn toàn ngược lại, Atletico ít có bóng, ít đường chuyền nhưng mỗi pha lên bóng của họ lại là một tình huống phản công sắc lẹm. Mỗi đường chuyền thành công của Koke và các đồng đội luôn khiến khung thành Stegen rơi vào tình trạng báo động. Có thể nói, đội bóng của Simeone giống như một cao thủ võ thuật, luôn biết cách né đòn, họ đủ kiên nhẫn tới khi đối thủ bị xao nhãng, để rồi lúc đó họ chỉ cần tung ra một nhát kiếm chỉ mạng là con mồi sẽ đổ gục. Đó là lý do mà một Barca hung tợn, nghiền nát hết đội này đến đội khác phải “bỏ mạng” ở Calderon.

Câu hỏi đặt ra là để đạt được trình độ phòng ngự phản công thượng thừa như Atletico thì Simeone đã làm cách nào? Câu trả lời sẽ có ngay sau đây, đó là việc El Cholo đã hiện thực hóa triết lý “chạy nhiều ra chiến thuật” từ sa bàn lên đến mặt cỏ. Nghe thì có vẻ đơn giản nhưng làm được như Rojiblancos thì là cả một công trình đồ sộ. Atletico phòng ngự phản công nhưng không theo kiểu “ruồi bâu” và đổ bên tông, 11 cầu thủ áo sọc đỏ trắng là một cỗ máy chạy đích thực. Từ các hậu vệ tới các tiền đạo không cho Barca 1 giây để “thở”. Kể cả thủ môn Stegen hay các hậu vệ Blaugrana có bóng cũng chẳng có nhiều thời gian để xử lý. Chệch choạc từ bước một thì các pha phối hợp sau đó tất nhiên càng trở nên thiếu chuẩn xác hơn. Vì thế, dù có là Barca với đầy rẫy siêu sao ở mọi vị trí cũng không thể là chính mình khi đối đầu với Atletico.

Nền tảng để đội bóng thành Madrid áp dụng lối chơi này là nhờ vào nền tảng thể lực và cách di chuyển không biết mệt mỏi của các cầu thủ trên sân. Sự tích cực của Griezmann và các đồng đội giúp họ luôn là người chủ động trên sân, kể cả khi không cầm bóng. Theo thống kê ở trận gặp Barca, tổng quãng đường chạy của Atletico lên tới 114,6 km, trong khi đó của đối thủ chỉ là 102,6 km. 4 tiền vệ trung tâm là Gabi, Koke, Saul và Fernandez chạy tới hơn 11km mỗi người. Thậm chí Koke chạy nhiều hơn Messi tới… 5km dù cả hai đều thi đấu đủ 90 phút. Điều này đã giải thích cho lý do El Pulga chuyển từ trung lộ sở trường ra cánh phải nhưng ở đâu anh cũng gần như mất hút trên sân.

Bóng đá hiện nay đã thay đổi, mà người ta vẫn hay nói vui với nhau rằng “chạy nhiều ra chiến thuật” hay “chiến thuật thuộc về người không có bóng” chứ không phải kiểm soát bóng như trước kia. Và Simeone chính là người tiên phong trong cuộc cách mạng đầy táo bạo này. Để giờ đây, Atletico đang trở thành một kẻ thách thức mà đối thủ nào cũng phải e ngại.

Doãn Công