Tại Premier League mùa giải này, Erling Haaland không chỉ làm mỗi việc xô đổ các kỷ lục ghi bàn. Anh còn khiến cho mọi người mắc phải hội chứng “inattentional blindness” (mù thiếu chú tâm). Đây là thuật ngữ dùng để chỉ hiện tượng mọi người không thể nhận thấy một điều nằm rõ rành rành ngay trước mắt, đơn giản là vì họ không có hứng thú tìm hiểu về nó hoặc không dành cho nó đủ sự chú ý.
Khi Haaland vắng mặt trong trận đấu với Liverpool, hệ thống của Manchester City đã tỏa sáng, với các số 10 Ilkay Gundogan và Kevin De Bruyne cầm trịch tuyến giữa – thủ lĩnh và phó thủ lĩnh. Chiến thắng tưng bừng của The Citizens trước The Reds đã trở thành một minh chứng cho việc những chiến thuật đã và đang giúp Haaland thăng hoa không hề được thiết kế chỉ để phục vụ cho riêng mình anh.
Chỉ có trong mùa giải mà De Bruyne xác lập kỷ lục kiến tạo tại Premier League (2019-20), với hiệu suất trung bình là 1 pha kiến tạo mỗi 139 phút, anh mới đạt phong độ dọn cỗ cho đồng đội lập công tốt hơn mùa giải này (1 kiến tạo mỗi 161 phút).
Man City đã có một màn trình diễn đẹp mắt và sắc bén trong chiến thắng hủy diệt 4-1 trước Liverpool. Họ đã chuyển hóa thành công toàn bộ 4 cơ hội ngon ăn mà mình tạo ra được và đạt tỷ lệ chuyền bóng chính xác cao nhất trong số các trận đấu của họ kể từ sau World Cup (91,9%). Thống kê 44 lần chạm bóng trong vòng cấm trước Liverpool là con số tốt hơn 18 trận trong tổng số 21 trận mà đội chủ sân Etihad đã chơi sau World Cup.
HLV trưởng Pep Guardiola của Man City đã gọi đó là “một màn trình diễn hoàn hảo”, đồng thời nói thêm rằng đây là “một trong những màn trình diễn hay nhất trong 7 năm (triều đại của ông ở The Citizens)”.
Chiến thắng hoành tráng này là một trong những trận đấu hay nhất của Man City khi họ triển khai “trận pháp” 3-hộp-3. Thật thú vị, lần đầu tiên đoàn quân của Guardiola sử dụng đội hình tấn công này là trong trận thua 1-0 ở Anfield tại Premier League mùa giải này, nhưng sau đó Man City đã có thể hoàn thiện được nó.
Đội hình 3-hộp-3 này bao gồm 3 trung vệ (chấm xanh), 2 tiền vệ phòng ngự và 2 số 10 tạo thành một chiếc hộp (chấm trắng), 2 wing-back (tạm dịch là “biên thủ”, và Guardiola đã giao cho các winger (cầu thủ tấn công cánh) đảm nhận vai trò này) và một số 9.
Hai cấu trúc được triển khai tại Etihad và Anfield là y như nhau, nhưng nhân sự thì đã thay đổi. Jack Grealish và Riyad Mahrez là các biên thủ/cầu thủ tấn công cánh thay cho Phil Foden và Joao Cancelo. Julian Alvarez thay thế Haaland ở vị trí số 9 và John Stones đá cặp với Rodri ở vị trí tiền vệ phòng ngự, nơi mà Bernardo Silva đã chiếm lĩnh trong trận thua trên sân khách. Chỉ có De Bruyne và Gundogan là được giữ nguyên vị trí / vai trò, họ đã đá số 10 trong cả 2 trận đấu.
Vị trí của họ (các chấm vàng) có tầm quan trọng rất lớn trong nhiệm vụ lên bóng của Man City trước Liverpool, họ luôn đứng ở phía sau hai tiền vệ phòng ngự của đối thủ là Fabinho – Jordan Henderson và dãn ra hai bên cánh.
“Nhiệm vụ quan trọng nhất là triệt tiêu những phương án chuyền bóng nằm giữa các tuyến,” Jurgen Klopp chia sẻ trước trận đấu khi được hỏi liệu The Reds có cần một kế hoạch/chiến thuật phòng ngự khác vì trung phong của Man City lần này sẽ là Alvarez thay vì Haaland.
Số 10 Cody Gakpo đã liên tục đồng hành cùng Mohamed Salah trong việc theo kèm Rodri và Stones. Nhưng có một vấn đề nghiêm trọng đã nảy sinh: 3 trung vệ cộng với “chiếc hộp” trung tuyến của Man City (tổng cộng 7 người) đã mang đến cho họ lợi thế quân số trước 2 tiền đạo và 4 tiền vệ (tổng cộng 6 người) của Liverpool.
Điều đó có nghĩa là bất kể đấu pháp của The Reds là gì – triển khai một khối phòng ngự 4-4-2 tầm trung hoặc pressing tầm cao với 4-2-3-1 – họ đều sẽ không có đủ quân số để chế ngự đối thủ.
De Bruyne và Gundogan có thể tự do hoán đổi vị trí, nhưng sẽ luôn hiện diện ở khu vực “half-space” (hành lang trong).
Bản đồ các vị trí chạm bóng của Kevin De Bruyne trước Liverpool
Điều này đã tạo ra hiệu ứng kiềm chân các hậu vệ cánh Andy Robertson và Trent Alexander-Arnold, những người chẳng dám theo kèm sát họ vì nếu làm vậy sẽ mở ra khoảng trống nguy hiểm ở phía sau cho các cầu thủ chạy cánh của Man City.
Khi Salah pressing Ruben Dias, Stones đã di chuyển vào phía trong để nhận đường chuyền thoát pressing và đẩy bóng tới cho Rodri. Sau đó Henderson đã buộc phải dâng lên…
…và Man City đã tiếp tục xuyên phá trung tuyến của Liverpool với những bước phối hợp tương tự như trên. Rodri chuyền cho Alvarez, Alvarez chuyền cho De Bruyne. Sau đó ngôi sao người Bỉ đưa bóng ra cánh cho Grealish.
Grealish rê bóng vào phía trong sân đấu trong khi De Bruyne di chuyển thoát ra phía sau hàng thủ đội khách, rồi nhận lấy bóng từ một đường chuyền tinh tế của Grealish…
…và tung ra một cú trả ngược cho Gundogan – Man City đang có lợi thế 3 chọi 4 trong vòng cấm – nhưng tiền vệ người Đức đã không có được một cú dứt điểm tốt.
“Một khi đánh bại được tên tiền vệ trụ, chúng tôi phải đá nhanh hơn,” Guardiola chia sẻ sau trận thắng RB Leipzig ở Champions League. “Đôi lúc mọi người nghĩ rằng khi hàng phòng ngự được đối thủ chỉnh đốn, chúng tôi sẽ đá chậm lại, đá khoan thai, nhưng thực ra thì tâm lý của chúng tôi luôn là phải thật quyết liệt ngay từ đầu.”
Điều đó đã được thể hiện rõ trong bàn gỡ hòa của đội chủ sân Etihad.
Diogo Jota lao tới pressing Manuel Akanji, qua đó tạo ra khoảng trống cho De Bruyne dạt ra cánh và nhận bóng…
…việc này “kích động” Robertson dâng lên, nhưng anh ta đã quá chậm và De Bruyne có thể dễ dàng chuyền bóng tới cho một Mahrez đang hoàn toàn được tự do – anh đã thực hiện 21 đường chuyền cho ngôi sao người Algeria, hai người họ chính là “tổ hợp” có số lần chuyền chọt cho nhau nhiều thứ tư bên phía Man City trong trận đấu này.
Mahrez rê bóng vào phía trong sân đấu và kết nối được với Gundogan. Alexander-Arnold đã tỏ ra hốt hoảng, vội di chuyển bó vào trong với ý định chế ngự Alvarez, nhưng lại để cho Grealish hoàn toàn được tự do…
…và sau đó chính ngôi sao người Anh đã kiến tạo cho Alvarez ghi bàn cân bằng tỷ số. Tình huống này gần giống với pha kiến tạo của Grealish cho Mahrez trước Chelsea trên sân khách và pha lập công của anh trong trận thắng Arsenal. Man City đã liên tục chọc thủng lưới các đối thủ với sự trôi chảy trong những pha đảo cánh, nhờ việc các cầu thủ tấn công cánh đá cao và rộng đang kiềm chân và kéo dãn đám cầu thủ phòng ngự, tạo ra khoảng trống cho các số 10 tận dụng.
Bàn thắng thứ hai của Man City được tạo nên nhờ việc khai thác… những nỗ lực thích nghi của Liverpool trước lối chơi mà đội chủ nhà thi triển. Klopp đã chỉ đạo hậu vệ phải Alexander-Arnold dâng cao để pressing Nathan Ake, trung vệ lệch trái của Man City.
Man City buộc phải sử dụng phương án bóng dài, nhưng khi The Citizens khôi phục được quyền kiểm soát bóng và đưa nó tới chân Ake, trung vệ này đã kết nối được với Grealish, người đang có được nhiều khoảng trống hơn bình thường bởi vì Alexander-Arnold đã dâng lên rất cao. Một lần nữa, các quân domino đã đổ.
Trung vệ lệch phải Ibrahima Konate của Liverpool tiến tới pressing Grealish, mở ra khoảng trống cho Alvarez ở phía trong sân đấu. Đường chuyền của Grealish cho tiền đạo người Argentina đã kích hoạt động thái tăng tốc của De Bruyne, mục đích ban đầu là để nhận một pha chọc khe…
…anh đã rơi vào thế việt vị trong khi Alvarez tung ra một cú phất bóng dài cho Mahrez – 1 trong 7 pha đảo cánh tấn công của Man City trong trận đấu này. Kể từ sau World Cup, chỉ mới có 2 trận đấu mà trong đó Man City thực hiện nhiều đường chuyền như vậy hơn trận đấu này (8 trước Wolves và 11 trước Chelsea).
…nhưng ngôi sao người Bỉ đã kiên nhẫn chờ đợi, tiếp tục bám sát nhịp độ tấn công của đội và trở thành người thực hiện cú dứt điểm đưa bóng vào lưới sau quả tạt của Mahrez.
Thế là bộ sưu tập các bàn thắng được tạo nên từ những pha đảo cánh của Man City lại có thêm một “thành viên” mới.
Các cơ hội mà Man City đã tạo ra từ những tình huống mở tại Premier League mùa giải này, phân chia dựa trên các khu vực trên sân đấu. Có thể thấy số cơ hội mà họ tạo ra từ hai hành lang trong nhiều hơn hẳn so với các khu vực nằm dọc hai biên
Trước Liverpool, Man City đã có 5 chuỗi kiểm soát bóng bao gồm hơn 9 đường chuyền và kết thúc bằng một cú dứt điểm, con số nhiều nhất của họ trong một trận đấu kể từ sau World Cup (đồng hạng nhất với cuộc đối đầu Nottingham Forest trên sân khách).
Bàn thắng thứ 4 của họ được bắt nguồn từ 1 trong 5 chuỗi kiểm soát bóng đó.
Rodri và Gundogan đập nhả bóng cho nhau, và khi 2 tiền đạo của Liverpool thực hiện động thái pressing, Man City đã đưa bóng ra cánh cho Akanji.
Sau đó, Gundogan di chuyển tới gần Akanji, trở thành một cầu thủ tự do – vì Fabinho không bám theo – và tung ra một cú phất bóng dài sang cánh trái cho Grealish, đồng thời kích hoạt động thái tăng tốc của De Bruyne…
…Grealish đã kết nối thành công với pha chạy chỗ xuyên qua hậu vệ cánh và trung vệ đối thủ của đồng đội người Bỉ. Alexander-Arnold đã hoàn toàn bất lực khi lâm vào thế 1 chọi 2.
De Bruyne đưa quả bóng trở lại với Grealish bằng một cú trả ngược và cuối cùng nó đã nằm gọn trong lưới sau pha dứt điểm của ngôi sao người Anh.
***
Một lần nữa, Pep Guardiola đã mày mò ra những ý tưởng chiến thuật đầy thú vị: Lần này, John Stones đã nối bước Rico Lewis và Bernardo để trở thành một tiền vệ phòng ngự đầy bất ngờ.
Man City đã tỏ ra rất ổn áp. Trận thắng tưng bừng này đã giúp họ có lần đầu tiên giành được 4 chiến thắng liên tiếp ở Premier League mùa giải này. Không Haaland, không vấn đề gì.
Theo Liam Tharme, The Athletic