John Stones phòng ngự kiểu cricket: Liệu đó có phải vấn đề quá lớn?

Nếu bạn là một người lớn lên ở Anh và chơi thể thao, rất có thể tuổi thơ của bạn sẽ gắn liền với bóng đá và cricket.

Thực tế, trong giai đoạn phát triển ban đầu của bóng đá, môn thể thao này đã học hỏi khá nhiều từ cricket - bộ môn thể thao thống trị thời bấy giờ. Nhiều câu lạc bộ bóng đá ban đầu đều là các câu lạc bộ cricket: Tottenham Hotspur, Aston Villa, Sheffield Wednesday và thậm chí cả AC Milan hiện giờ. Đó là lý do tại sao một đội bóng có 11 cầu thủ chỗ mỗi đội. Đó cũng là lý do bóng đá được sắp xếp lịch thi đấu vào mùa đông để tránh trùng lặp với mùa giải cricket diễn ra vào mùa hè. Có rất nhiều cầu thủ từng chơi ở cấp độ cao nhất của cả bóng đá và cricket, đáng chú ý nhất là cựu đội trưởng đội tuyển cricket Anh Ian Botham - người đã có 11 lần ra sân tại Football League cho Scunthorpe.

Mức độ chuyên nghiệp ngày nay khiến điều đó không còn khả thi, nhưng nhiều cầu thủ bóng đá vẫn giữ niềm đam mê với cricket. Joe Hart, người bị Gareth Southgate loại khỏi đội tuyển Anh dự World Cup 2018, đã không xem trận tứ kết Anh thắng Thụy Điển vì anh đang chơi cricket cho Shrewsbury CC. Hậu vệ trái của Newcastle - Lewis Hall dường như cũng đã chơi một chút cricket cho Binfield CC vào mùa hè năm ngoái. Thủ môn Crystal Palace - Dean Henderson cũng từng là một thủ môn cricket đầy triển vọng trước khi anh chọn lựa con đường bóng đá.

Khi mới bắt đầu sự nghiệp bóng đá, John Stones từng bị bắt gặp tại Stockbridge CC để xem bạn bè chơi cricket. Và có lẽ anh chàng đang chơi cho Man City đã học được một vài điều từ môn thể thao này, bởi lối chơi phòng ngự của Stones có nét tương đồng với kỹ thuật ‘long barrier’ – một điều cơ bản đầu tiên mà bạn được dạy khi học chơi cricket.

Đối với những người chưa biết, "long barrier" đơn giản được hiểu như sau: khi đón một quả bóng lăn về phía mình, bạn sẽ xoay chân cùng phía với tay ném vào trong, đồng thời đưa đầu gối gần với bàn chân đối diện và tạo thành một bức tường vững chắc. Bạn sẽ vẫn cố gắng chặn bóng bằng tay, nhưng nếu bóng có tuột khỏi tầm tay thì chân của bạn sẽ hỗ trợ để ngăn cản đường bóng. Mọi thứ chỉ đơn giản là vận dụng cả tay và chân mà thôi!

Trong bóng đá, các cú sút từ rìa vòng cấm thường xuyên xuyên qua giữa hai chân hậu vệ khi họ cố gắng cản phá bóng. Trong tình huống đó, không chỉ đơn giản là bạn cản bóng thất bại, mà còn có thể khiến thủ môn gặp khó khăn hơn nếu như bóng đổi hướng. Vì vậy, trong những năm gần đây, John Stones đã áp dụng một kiểu chắn bóng giống như trong môn cricket để ngăn các cú sút lọt qua giữa hai chân anh.

Dưới đây là một ví dụ điển hình từ một trận đấu tại Champions League với Real Madrid vài năm trước. Karim Benzema chuẩn bị dứt điểm và Stones đã vào tư thế phòng ngự kiểu cricket. Bóng bật ra an toàn. Ở trường hợp này, nếu John Stones đứng với hai chân mở rộng, có lẽ bóng đã xuyên qua giữa hai chân của anh để gây nguy hiểm cho khung thành của Ederson.

Tiếp theo sẽ là một ví dụ khác từ buổi tập của đội tuyển Anh tại World Cup 2022. Lúc này là trong một tình huống Jack Grealish chuẩn bị sút bóng. Ở đây, đầu gối của John Stones chưa chạm đất hoàn toàn, nhưng có lẽ nó cũng đủ thấp để ngăn bóng lăn qua bên dưới háng của anh.

Và tiếp theo nữa sẽ là một ví dụ từ năm 2016. Ở pha bóng này, kỹ thuật John Stones đã áp dụng không thành công, vì Iago Aspas của ĐT Tây Ban Nha đã chủ động cứa lòng đưa bóng vòng qua anh để đi vào góc xa. Nhưng điều đó vẫn cho thấy John Stones luôn chủ động áp dụng kỹ thuật này trong tình huống mà tiền đạo đối phương chuẩn bị sút bóng. Anh ấy phải chờ đến khi chắc chắn tiền đạo sẽ sút…

… rồi mới quyết định xoay đầu gối vào trong…

… và đến khi bóng đã rời khỏi chân người sút, chúng ta sẽ thấy Stones đã đặt đầu gối xuống sát mặt cỏ.

Đây là một kiểu phòng ngự quen thuộc trong lối chơi của Stones những năm gần đây. Dưới đây là một ví dụ từ trận đấu với West Ham bốn năm trước…

… và tiếp theo là một cú sút của Bukayo Saka…

… rồi tiếp nữa là trước Southampton…

… và cuối cùng là tại Euro 2024 trong trận gặp Slovakia.

Không cần phân tích quá chi tiết về từng tình huống kể trên bởi John Stones đều cản phá thành công ở các ví dụ đó. Bản thân kỹ thuật này của John Stones không có gì là sai.

Nhưng phải thú thật nếu đưa một dòng tiêu đề “John Stones đã có một pha cản phá tốt cuối tuần trước” có lẽ không đủ để trở thành một chủ đề cho mọi người cùng quan tâm và phân tích. Chỉ khi một cầu thủ sử dụng một kỹ thuật khác thường và nó không hiệu quả, người ta mới thực sự chú ý.

Và kỹ thuật cản phá của Stones có liên quan đến cả ba bàn thua của Man City trong trận thua 1-5 trước Arsenal hồi đầu tháng này. Ở bàn mở tỷ số, khi Stones chuyền bóng cho Manuel Akanji khiến đội mất bóng ở vị trí nguy hiểm, Martin Odegaard đã có cơ hội cực kỳ ngon ăn để ghi bàn khi Stefan Ortega đã bị loại khỏi tình huống bóng và trước khung thành chỉ còn Stones có thể ngăn cản bàn thua.

Stones lúc này đã thực hiện kỹ thuật "long barrier" quen thuộc và rồi cú sút của Odegaard đã chạm nhẹ vào đùi phải của anh trước khi đi vào lưới. Nếu ở pha bóng này John Stones đứng thẳng kèm theo một chút may mắn, anh đã có thể chặn bóng bằng phần bụng.

Bàn thắng mà bóng bị đổi hướng của Thomas Partey cũng đặt ra câu hỏi về cách chủ động khuỵu gối xuống của John Stones. Vì kỹ thuật của Stones áp dụng dựa vào việc dừng lại hoàn toàn và đặt chân cố định nên đôi khi anh chàng này không áp sát đủ gần khi đối phương dứt điểm. Đây là khoảnh khắc Partey chuẩn bị tung cú sút xa, còn Stones vẫn đang đứng khá xa ở rìa vòng cấm.

Khi cú sút của Partey chạm vào Stones, anh đã lùi vào vòng cấm một chút. Pha chủ động lùi xuống một chút của Stones đã khiến tình huống chắn bóng này trở nên kém hiệu quả hơn so với việc anh lao lên áp sát với cú ra chân của Partey. Vấn đề lớn hơn trong pha bóng này là tư thế của Stones lại vô tình tạo ra một mặt phẳng để bóng đập vào, từ đó khiến quỹ đạo của cú sút bị thay đổi và bay ra khỏi tầm kiểm soát ban đầu của Ortega.

Ngay sau đó, Myles Lewis-Skelly cũng đã cứa lòng đưa bóng vòng qua Stones để ghi bàn thứ tư cho Arsenal. Đây là một hơi khác một chút so với thứ mà John Stones hay làm. Nó thiên về trượt người nhiều hơn, nhưng về cơ bản vẫn tạo ra một khoảng trống lớn giữa hai chân của cầu thủ này.

Nếu xét riêng lẻ, tình huống này không có gì quá khác thường, nhưng khi đặt cùng với hai tình huống trước, nó cho thấy cách John Stones thường tiếp cận những pha bóng kiểu này có khá nhiều khác biệt so với hầu hết các hậu vệ.

Nhìn chung, kỹ thuật này có lẽ vẫn hiệu quả trong một vài trường hợp. Việc Stones đặt chân cố định quá sớm và hạ thấp người để cản phá có thể là một rủi ro như các tình huống đã nói trong trận với Arsenal, vì điều đó có thể khiến anh mất linh hoạt và có khoảng cách tiếp cận xa hơn so với các hậu vệ khác. Tuy nhiên, nguy cơ để bóng lọt qua giữa hai chân hậu vệ cũng là một mối đe dọa không thể xem nhẹ. 

"Long barrier" vẫn là một kỹ thuật hữu ích trong cricket ở cấp độ trẻ. Tuy nhiên, ở cấp độ chuyên nghiệp, với tốc độ nhanh hơn, các cầu thủ cũng thường tin tưởng vào khả năng của mình và đón bóng khi đang di chuyển. Do đó, có lẽ vị trí phù hợp cho kỹ thuật "long barrier" ở cấp độ chuyên nghiệp lại chính là trong bóng đá, mặc dù ở thời gian gần đây John Stones đã phần nào cho thấy một số điểm yếu của kiểu phòng ngự này.

Theo Michael Cox (NY Times)