Chọn HLV nội thay Miura: Đừng cố bắt chước Thái Lan bằng mọi giá

• Sa thải HLV Miura rồi làm gì?
• HLV Miura: "Ở Việt Nam luôn bị sức ép phải trở thành HLV tốt nhất"

Chuyện chia tay HLV Miura là điều được dự báo từ trước và rất nhiều người đang muốn chọn một vị HLV nội giống như cách Thái Lan làm với Kiatisak. Tuy nhiên có lẽ không nên bắt chước bằng mọi giá nếu như chúng ta không có nền tảng tốt như người hàng xóm.

Ngày 28/1 tới, BCH VFF sẽ chính thức bàn chuyện tương lai của HLV Miura tại Thành phố Hồ Chí Minh. Với đa số thành viên công khai muốn chia tay chiến lược gia người Nhật thì không khó để đoán ra kết quả. Không sa thải nhưng cũng sẽ không gia hạn thêm với ông thầy 52 tuổi. Như vậy, bóng đá Việt Nam lại chuẩn bị bước sang vòng quay mới với một vị thuyền trưởng mới. Chưa nói đến chọn ai mà ngay từ lúc này đang có tranh cãi là nên chọn thầy ngoại hay thầy nội. Không ít người lựa chọn phương án thứ 2 là dùng nguồn nhân lực trong nước giống như cách Thái Lan đang làm với Kiatisak. Dù vậy cần phải tỉnh táo rằng mọi so sánh đều khập khiễng nên đừng vội bắt chước một cách máy móc mà phải xem xét thật kỹ trước khi quyết định.

Bóng đá Việt Nam và Thái Lan mới nhìn có vẻ giống nhau nhưng về bản chất có cách biệt vô cùng lớn. Xứ chùa vàng có nền tảng rất tốt với học viện bóng đá theo 1 mô hình chuẩn chung ở khắp đất nước, còn chúng ta gần như chỉ có HAGL JMG đáp ứng được điều đó. Cơ sở vật chất đã vậy nhưng còn cách làm thì còn khác biệt hơn rất nhiều. Người Thái làm bóng đá cực kỳ chuyên nghiệp, lấy bóng đá trở thành nguồn thu của đất nước, còn bên ta môn thể thao vua như một gánh nặng của xã hội. Họ trọng dụng Kiatisak là kiến trúc sư trưởng cho các ĐTQG và cho “Zico” toàn quyền quyết định về chuyên môn giống như GĐKT. Còn VFF sẽ không cho bất cứ HLV nào đặc quyền như vậy. Thậm chí HLV Hữu Thắng từng từ chối dẫn dắt ĐT Việt Nam vì không được tuyển trợ lý theo ý mình. Chỉ cần những nét sơ qua như vậy thôi cũng đủ để thấy bóng đá Việt Nam không bao giờ có “Kiatisak” cho riêng mình dù về chuyên môn chưa biết ai hơn ai.

“Sắc” từng nhiều lần thất bại ở V-League khi còn dẫn dắt HAGL, từng là bại tướng của những Hữu Thắng, Huỳnh Đức. Tuy vậy nếu chúng ta chọn HLV nội như chiến lược gia gạo cội Lê Thụy Hải nói thì chưa chắc những cựu danh thủ này đã thành công hơn “Zico” Thái. Xứ chùa vàng có hệ thống đào tạo trẻ không chỉ nhiều mà chất lượng rất đồng đều. Quan trọng hơn khi tất cả những học viện bóng đá ở đây đều xây dựng theo một giáo án chuẩn thống nhất. Như vậy, dù là Kiatisak hay bất cứ HLV nào khác dẫn dắt thì các ĐTQG nước này đều có một lối chơi thống nhất từ các lứa U đến đội lớn. Nhìn sang chúng ta có gì ngoài HAGL? Viettel và PVF vẫn chỉ đang trên những bước đi đầu tiên và chưa định hình được lối chơi rõ ràng. Còn tất cả các địa phương còn lại đều làm bóng đá trẻ kiểu truyền thống theo kinh nghiệm với cơ sở vật chất lạc hậu.

Bên cạnh rất nhiều yếu tố không thuận lợi ở trên thì có một câu hỏi còn lớn hơn về chuyên môn cho các HLV nội. Ai cũng biết tất cả đều muốn xây dựng các ĐTQG theo nòng cốt của HAGL cùng lối chơi ban ngắn. Nhưng đó là thứ xa lạ với các HLV nội vốn chỉ quen với chiến thuật “dồn bóng cho ngoại binh” ở V-League. Kể cả hai ứng viên nặng ký và tài năng nhất là Hữu Thắng và Huỳnh Đức đều có vấn đề không nhỏ. Cựu trung vệ của đội tuyển Việt Nam từng giúp SLNA lên ngôi tại V-League 2011 nhưng bằng lối chơi máu lửa mà chúng ta hay nói với nhau là “chém đinh chặt sắt”. Vậy thì rất mâu thuẫn với cách đá của những Tuấn Anh, Xuân Trường, Công Phượng cho định hướng của môn thể thao vua nước nhà. Kể cả có thay đổi thì bản thân Hữu Thắng vốn xuất thân là một trung vệ, muốn hướng theo lối chơi tấn công, kiểm soát bóng là điều cực khó.

Như vậy Huỳnh Đức có thể là phương án tốt nhất để thay thế HLV Miura sau khi ra đi. Cựu tiền đạo số 1 của bóng đá Việt Nam cũng từng xây dựng lối chơi tấn công ban ngắn ấn tượng ở cuối mùa giải 2012 giúp SHB Đà Nẵng lên ngôi vô địch V-League. Đặc biệt HLV này còn giúp Huỳnh Quốc Anh thi đấu bùng nổ để trở thành QBV Việt Nam trong năm đó. Dù vậy ở Huỳnh Đức có một điểm yếu cố hữu là phụ thuộc rất nhiều vào các tiền đạo ngoại to cao từ 1m90 trở lên. Thành công của chiến lược gia này gắn với hai chân sút đình đám bậc nhất lịch sử V-League là Almeida và nhất là Merlo. Nếu không phải là chuyên gia ghi bàn thì cũng phải là người làm tường cực tốt. Nhưng nếu Huỳnh Đức dẫn dắt ĐT Việt Nam thì ông sẽ không có tiền đạo nào như thế nữa. Công Phượng, Văn Toàn cao chưa tới 1m70, Mạc Hồng Quân sấp sỉ 1m80 nhưng chẳng thấm vào đâu so với trung vệ nước ngoài.

Phương án dùng thầy nội chỉ hay trên lý thuyết khi chúng ta thấy người Thái thành công với Kiatisak. Còn thực tế cho thấy bóng đá Việt Nam vẫn cần những HLV ngoại chèo lái. Chẳng nói đâu xa, Hoàng Văn Phúc, Phan Thanh Hùng, Mai Đức Chung từng rất thành công trong giới HLV nội nhưng cũng thất bại thảm hại khi đứng lên dân dắt ĐTQG. Những lúc quan trọng nhất, khi gặp sức ép lớn, khi ra trận ở đấu trường quốc tế thì kinh nghiệm của các HLV ngoại mới được thể hiện. Vì thế đừng vội tự tin với lứa cầu thủ HAGL thì dùng HLV nào cũng được, mà chính “cha đẻ” của lứa Công Phượng là ông Graechen từng gây thất vọng và bị bầu Đức sa thải. Đừng nói đến HLV nội mà kể cả tìm thầy ngoại với tiêu chí có khả năng phát huy hết tài năng của lứa cầu thủ HAGL JMG là điều không đơn giản.

Doãn Công