Lev Yashin - Người khai sinh ra thủ môn hiện đại

Thập niên 60 của thế kỷ trước, Liên Xô là một thế lực lớn của bóng đá thế giới. Và biểu tượng của thế lực đó là "nhện đen" Lev Yashin, thủ môn vĩ đại nhất hành tinh trong thế kỷ 20.

Năm 1990, Yashin trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 60 vì căn bệnh ung thư dạ dày. Người ta cho rằng đó là kết quả của chứng nghiện thuốc lá, nguyên nhân khiến ông phải cắt bớt một chân vào bốn năm trước đó. Nhưng ít ai biết rằng, thuốc lá và rượu chính là liều "doping" của riêng Yashin. "Bí quyết của tôi là hút thuốc để làm dịu tâm hồn và uống một hơi rượu mạnh để giải tỏa cho cơ bắp" - Yashin đã nói như thế về chứng nghiện thuốc nặng.

Lev Yashin còn có một thú vui khác để giải tỏa áp lực của bóng đá. Nhiều người khi nhắc đến Yashin có nhớ như in hình ảnh ông bới tung những mảng đất gần thùng rác để kiếm giun và sâu, thứ mồi câu mà ông ưa thích. Khi không thi đấu, điều khiến Yashin thích thú nhất là câu cá. Nó giúp ông giải tỏa những áp lực trong thi đấu. Yashin thích tự chế biến những món từ cá chính ông câu được cho vợ và con gái. Ít ai biết thủ thành xuất sắc nhất thế kỷ 20 do FIFA bình chọn lại bình dị như thế.

Không ai biết vì sao Lev Yashin lại bắt đầu sự nghiệp bóng đá không thành công, khi ông không gây được ấn tượng với HLV của Dynamo Moscow vào năm 18 tuổi. Nhưng có một thực tế rằng Lev Yashin đã phải chuyển sang khúc côn cầu trên băng và cũng thi đấu ở vị trí thủ môn. Lev Yashin sau đó trở thành một trong những thủ môn hay nhất tại giải khúc côn cầu trên băng của Liên Xô. Năm 1953, Lev Yashin cùng Dynamo Moscow vô địch Liên Xô, và ông còn có cơ hội tham gia World Cup cùng đội tuyển Liên Xô tại Thụy Điển. Nhưng đúng vào thời điểm đó, Yashin quyết định từ bỏ khúc côn cầu trên băng để theo tiếng gọi của bóng đá. Nhờ thế, trang sử về một huyền thoại được viết nên.

"Lev Yashin là mẫu thủ môn đi trước thời đại từ 10 đến 15 năm" - Thủ thành huyền thoại người Anh Gordon Banks phải thốt lên như thế. Quả thật, Yashin đã làm thay đổi hẳn tư duy về cách chơi bóng của một thủ môn. Nhiều chuyên gia nhận định Yashin là người phát minh ra cách thi đấu của thủ môn hiện đại.

Trong khi đại đa số thủ môn thời đó thường phát bóng lên một cách vu vơ thì Yashin lại tư duy hoàn toàn khác. Ông cho rằng thủ môn cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong tấn công. Vì vậy, ông ném bóng cho đồng đội của mình hoặc đá bóng lên để các đồng đội có thể chuyển sang phản công nhanh. Không chỉ có thể, Yashin cũng làm thay đổi tư duy thủ môn phải đứng trong vòng cấm. Không ít lần, Yashin lao ra ngoài vòng cấm để cản phá khi đối phương thoát bóng xuống. Người hậu bối mà người ta cho rằng có nhiều điểm giống Yashin trong bóng đá hiện nay là Manuel Neuer của Đức.

Năm 1963, Lev Yashin giành chiến thắng trong cuộc bình chọn Quả bóng vàng châu Âu. Giành rất nhiều danh hiệu cá nhân, trong đó có cả Huân chương Lê-nin, phần thưởng cao quý nhất của Nhà nước Liên Xô cũ, nhưng Yashin vẫn đau đáu sự nuối tiếc lớn trong sự nghiệp. Trải qua 3 kỳ World Cup trong màu áo đội tuyển Liên Xô nhưng Yashin chưa một lần được nếm trải cảm giác của nhà vô địch.

Thậm chí tại World Cup 1962, Lev Yashin còn hứng chịu làn sóng chỉ trích từ giới truyền thông và người hâm mộ Liên Xô khi ông thi đấu không tốt. Điều đó khiến Lev Yashin chịu áp lực nặng nề. Vì vậy ngay cả khi giành được danh hiệu Quả bóng vàng cao quý vào một năm sau đó, Yashin vẫn khiêm tốn trả lời: "Tôi không phải là thủ thành xuất sắc nhất thế giới, Vladimir Beara mới xứng đáng".

Nhưng dù sao, Yashin vẫn được an ủi bởi ông là nhân tố chính giúp đội tuyển Liên Xô vô địch Euro 1960, kỳ Euro đầu tiên trong lịch sử. Dù rằng nhiều người cho rằng Liên Xô đã may mắn khi không phải đối đầu với ĐT Tây Ban Nha, khi nhà độc tài Franco yêu cầu đội tuyển nước này bỏ giải, nhưng không thể phủ nhận Yashin cùng các đồng đội đã có một giải đấu xuất sắc.

Hè này, ĐT Nga sẽ tham dự Euro 2016 với những ký ức vẹn nguyên về lần đầu tiên và cũng là duy nhất, những người con của xứ sở Bạch Dương đứng trên đỉnh cao của bóng đá châu Âu. Tất nhiên, những ký ức đó không thể thiếu Yashin, ngôi sao không chỉ của dân tộc, châu lục mà của cả thế giới.

Năm 1971, 100.000 người đã đến sân Lenin tại Moscow để nói lời chia tay đối với Lev Yashin. Một loạt những huyền thoại đại diện cho bóng đá tấn công như Pele, Eusebio, Bobby Charlton, Gerd Muller và Franz Beckenbauer đứng ở bên kia chiến tuyến như để vinh danh cho tài năng của Lev Yashin, thủ thành hay nhất thế kỉ 20 và cũng là thủ thành duy nhất giành Quả bóng vàng trong lịch sử.

Chân dung thủ môn vĩ đại nhất thế giới - Lev Yashin