Lịch sử phát triển của La Liga nói chung cũng như 20 năm gần đây nói riêng in đậm dấu ấn của Barcelona và Real Madrid. Nếu như đội bóng xứ Catalunya từng làm mưa làm gió với Dream Team của Johan Cruyff thì đối thủ của họ ở thủ đô cũng có một thời khuynh đảo cả trời Âu với Galacticos. Nhưng cũng đã từng có lúc hai gã khổng lồ ấy phải kiêng dè một thế lực thật sự tới từ bờ biển Tây Bắc, một đội bóng mà tất cả phải nhắc đến với sự kính nể: Super Depor.
| Deportivo La Coruna đã từng là một ông lớn của bóng đá châu Âu |
Có quá nhiều điều để nói về hành trình tới vinh quang của Deportivo La Coruna. Họ trải qua “Kỷ nguyên Yo-yo” khi xuống hạng tới… 7 lần liên tiếp chỉ trong vòng chưa đến 20 năm. Họ ngụp lặn tới 21 năm ở những giải đấu hạng dưới trước khi trở lại với ánh mặt trời của La Liga vào năm 1991. Họ đã có những lần đánh rơi danh hiệu khi tưởng như đã cầm chắc nó trong tầm tay. Nhưng có 3 dấu mốc có thể tóm gọn được chặng đường đầy thăng trầm của Super Depor.
Trận cuối cùng của mùa giải 1999/2000 xứng đáng đứng đầu danh sách, bởi nó đánh dấu cột mốc Deportivo thực sự hóa thân thành “Super Depor”. Đó là trận đấu mà các học trò của HLV Javier Irureta đã thi đấu ép sân hoàn toàn so với Espanyol và giành chiến thắng với tỷ số 2-0. Ngày 20/5/2000 dĩ nhiên là một khoảnh khắc lịch sử của thành phố La Coruna khi đội bóng con cưng của họ lầu đầu tiên giành cúp bạc La Liga sau hơn 100 năm tồn tại, nhưng đằng sau chiến thắng thuyết phục ấy là cả một chặng đường gian nan. Họ đã từng lột xác ngoạn mục trong mùa giải 1992/1993 dưới bàn tay nhào nặn của HLV Arsenio Iglesias, người được mệnh danh là “Cáo già vùng Arteixo” và cán đích ở vị trí thứ 3.
Họ đã từng tới rất gần với chiếc cúp bạc trong 2 năm sau đó khi dẫn đầu trong phần lớn mùa giải, nhưng rốt cuộc vẫn gục ngã ở những thời điểm quan trọng nhất. Các CĐV của La Coruna hẳn không thể nào quên được trận đấu hạ màn mùa giải 1993/1994 với Valencia, khi Miroslav Djukic đá hỏng quả penalty ở những phút cuối cùng và gián tiếp dâng cúp cho Barca. Thất bại ấy càng đau đớn hơn khi người hùng Bebeto từ chối thực hiện pha đá phạt đền định mệnh, đúng vào lúc tất cả cần anh nhất. Kể cả khi đã có trong tay bản hợp đồng kỷ lục Rivaldo năm 1997, vinh quang tại La Liga vẫn là một lời nguyền mà Depor chưa thể giải được.
Nhưng kịch bản của Depor năm 2000 đã không đi vào vết xe đổ của họ 6 năm về trước. Bóng ma năm 1994 hiện về khi Deportivo liên tiếp bị Real Zaragoza cũng như Racing Santander cầm hòa ở giai đoạn nước rút, nhưng bản lĩnh đã giúp họ đứng vững trong thời điểm quyết định với hai bàn thắng của Donato da Silva và Roy Makaay vào lưới Espanyol. Chảo lửa Riazor như nổ tung sau tiếng còi mãn cuộc, màu trắng xanh tràn ngập các khán đài, các cầu thủ bắt đầu khóc, còn các CĐV thì sướng như điên dại. Riazor đã từng chứng kiến cả Barca và Real gục ngã trong mùa giải năm đó, và còn gì tuyệt vời hơn khi Depor lên ngôi ngay tại thánh địa của mình? Khi một đội bóng giành chức vô địch theo đúng kịch bản mà họ gục ngã trước đó 2 lần, có lẽ tính từ “Super” cũng chẳng ngoa chút nào.
| Super Depor làm nên cơn địa chấn tại chung kết Copa del Rey 2002 |
Rồi còn đó cái tát đau điếng mà Deportivo dành cho dàn sao Galacticos của chủ tịch Florentino Perez vào cái ngày 6/3/2002. 2 năm sau khi đạt được đỉnh cao, thầy trò HLV Irureta một lần nữa nhắc lại cho tất cả về vị thế của họ khi hạ gục Real Madrid trong trận chung kết Copa Del Rey. Đó không phải là một trận chung kết bình thường khi biết rằng Kền kền trắng được thi đấu trên sân nhà Bernabeu và quyết giành cúp để kỷ niệm 100 năm ngày thành lập CLB. Tất cả các Madridista thậm chí đã chuẩn bị tinh thần để ăn mừng khi trận đấu còn chưa bắt đầu, nhưng rồi họ sớm phải trải qua một trong những lễ kỷ niệm tồi tệ nhất lịch sử.
Sergio đưa Depor vươn lên dẫn trước ngay khi kim đồng hồ mới chỉ đến phút thứ 6. Real choáng váng. Chưa đầy nửa tiếng sau, Diego Tristan lạnh lùng nhân đôi cách biệt. Cả sân Bernabeu câm lặng. Mặc dù Raul đã thắp lên tia hy vọng cho Los Blancos với bàn rút ngắn tỷ số, nhưng cuối cùng đoàn quân của HLV Vicente Del Bosque vẫn phải ngậm ngùi nhìn đối thủ đăng quang ngay trên sân nhà. Sau trận đấu, Fernando Hierro, người đội trưởng điềm đạm của Real đã sửng cồ với trọng tài Manuel Mejuto González như muốn ăn tươi nuốt sống ông ta vậy. Raul Gonzalez gục đầu buồn bã, còn các Madridista thẫn thờ như thể tận thế đang ập đến ngay trước mắt họ.
Trong Dải ngân hà của Perez lúc đó còn có Luis Figo, Roberto Carlos, Zinedine Zidane và cả Flavio Conceicao, người từng là ngôi sao của Deportivo, nhưng không ai trong số họ có thể giúp Real thoát khỏi tấn thảm kịch. Còn với đội khách, họ thậm chí còn chẳng thèm tung vào sân tiền đạo chủ lực Roy Makaay của mình! Chiến tích của El Lobo cùng các học trò được người ta đặt cho biệt danh “Centenariazo”, sánh ngang với cơn địa chấn Maracanazo khi Uruguay đánh bại Brazil trong trận chung kết World Cup 1950 ngay tại chảo lửa Maracana.
Và còn ai nhớ tới cuộc lật đổ ngoạn mục của Deportivo tại đấu trường châu Âu vào mùa giải 2003/2004? Sau khi hạ đẹp đương kim Á quân Juventus với tổng tỷ số 2-0 ở vòng 1/8 Champions League, Depor tiếp tục gặp phải một chướng ngại còn lớn hơn khi đụng độ ĐKVĐ AC Milan ở tứ kết. Rossoneri thể hiện sức mạnh ở lượt đi khi đè bẹp đối thủ 4-1 tại San Siro, và ngay cả một CĐV lạc quan nhất của La Coruna cũng không dám nghĩ tới một suất vào vòng trong. Ấy thế mà Deportivo đã biến những nhà vô địch thành trò hề ngay tại Riazor thần thánh trong trận lượt về bằng lối đá tổng lực khủng khiếp. Hàng thủ Milan với những Maldini, Nesta, Cafu bị quần cho tơi tả, Gattuso bỗng nhiên trở nên quá hiền lành, còn người hùng Shevchenko thì bất lực trên hàng công.
| Cuộc lội ngược dòng lịch sử của Deportivo trước AC Milan |
1,2,3,4-0 cho Depor, 4-0 cho Depor! Sau khoảnh khắc Fran tung cú sút chân trái hạ gục Dida và đem về bàn thắng thứ 4 cho đại diện Tây Ban Nha, Pirlo đã phải thốt lên rằng: “Chúng tôi đã phải đuổi theo những cái bóng trong suốt trận đấu, họ chạy khắp mặt sân cứ như những quả tên lửa vậy”. Kể cả khi phải dừng bước trước Porto của Jose Mourinho ở vòng bán kết thì thầy trò Javier Irureta vẫn xứng đáng nhận được sự tán thưởng với một trong những cuộc đào thoát vĩ đại bậc nhất lịch sử Champions League. Hơn 10 năm sau khi bắt đầu cuộc cách mạng, The Deportivitas vẫn biết cách để làm cho tất cả phải bất ngờ.
Nhưng đó cũng gần như là dấu ấn cuối cùng của Deportivo trước khi chìm vào giai đoạn đen tối. Việc “kiến trúc sư” Irureta rời đội bóng năm 2005, cùng với những chính sách cải tổ chậm chạp của chủ tịch Lendoiro khiến cho tình hình của đội bóng ngày một bết bát. Khoản nợ của CLB phình to tới 180 triệu euro còn các trụ cột thi đấu ngày một xuống dốc, tất cả khiến cho Depor đánh mất đi vị thế của một ông lớn. Và đỉnh điểm cho cuộc khủng hoảng ấy là khi đội bóng phải xuống chơi tại Segunda Division (giải hạng 2 Tây Ban Nha) năm 2011. Deportivo đã lên hạng, nhưng vầng hào quang của họ đã mất đi và không biết khi nào mới có thể lấy lại. Khái niệm về Super Depor giờ chỉ còn là ký ức trong tiềm thức của những người con La Coruna mà thôi…
Nhưng, lại nhưng, đâu đó vẫn còn hy vọng.
Vào cái ngày chấm dứt 20 năm huy hoàng của một đế chế hùng mạnh ấy, lạ lùng thay, các khán giả tại Riazor vẫn ngồi chật kín sân và vỗ tay khi tiếng còi mãn cuộc vang lên. Họ tri ân những kỷ niệm tuyệt vời mà CLB đã tạo nên trong suốt hai thập kỷ vừa qua, và cũng là lời khẳng định rằng dù là Deportivo hay Super Depor thì trắng xanh vẫn sẽ là màu truyền thống của thành phố La Coruna. Chẳng phải họ đã từng trải qua một giai đoạn lên xuống hạng như cơm bữa đó sao? Chẳng phải họ đã từng chinh phục La Liga sau 2 lần gục ngã đau đớn đó sao?
Bầu trời La Coruna vẫn xanh, và các CĐV chưa bao giờ hết hy vọng. Riazor đã từng chứng kiến nỗi buồn vô hạn sau cú sút phạt đền của Djukic năm 1994, khoảnh khắc lịch sử của chức vô địch năm 2000, cuộc lội ngược dòng điên rồ năm 2004 và sẽ còn chứng kiến nhiều khoảnh khắc đáng nhớ nữa của Depor. Dù đội bóng có giành chiến thắng hay thất bại, khắp các khán đài cũng sẽ luôn vang lên một khúc ca quen thuộc: “CÓMO ME VOY OLVIDAR QUE EL DEPORTIVO GANÓ LA LIGA, COMO ME VOY OLVIDAR SI ES LO MEJOR QUE ME PASÓ EN LA VIDA”
(Làm sao tôi có thể quên được chức vô địch La Liga của Deportivo, khi đó là kỷ niệm đẹp nhất đời tôi chứ!)
Thế Hưng - Trên Đường Pitch